Το ΔΣ του Ελληνικού Τμήματος της ΙΒΒΥ – Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, του φορέα που κάθε δύο χρόνια προτείνει τους υποψήφιους από την Ελλάδα για το Διεθνές Βραβείο H.C. Andersen, αποφάσισε ομόφωνα να προτείνει για δεύτερη συνεχόμενη φορά ως υποψήφια συγγραφέα τη Μαρία Παπαγιάννη, η οποία παραμένει επίσης στον ρόλο της Πρέσβειρας για το Παιδικό Βιβλίο για τη διετία 2021-2022!

Το Διεθνές Βραβείο H.C. Andersen (HCAA) είναι βραβείο παιδικής λογοτεχνίας που απονέμεται ανά διετία από τη Διεθνή Οργάνωση Βιβλίων για τη Νεότητα (ΙΒΒΥ) σε έναν συγγραφέα και έναν εικονογράφο των οποίων το συνολικό έργο αποτελεί ουσιαστική συμβολή στην Παιδική Λογοτεχνία. Το βραβείο Andersen, ένα χρυσό μετάλλιο, είναι η ανώτερη διεθνής αναγνώριση για δημιουργούς παιδικών βιβλίων, γι’ αυτό και ονομάζεται το «μικρό Νόμπελ».

Τα δύο βιβλία «Η κιβωτός της Θέκλας» και «Η χύτρα που κελαηδούσε ιστορίες» εντάσσονται στη σειρά πρώτης ανάγνωσης «Χωρίς σωσίβιο», στην οποία συναντάμε και άλλες ιστορίες της Μ.Π. που έχουν αγαπηθεί από οικογένειες και εκπαιδευτικούς.

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα:

Η Μαρία Παπαγιάννη είναι από τις πιο σηµαντικές σύγχρονες παρουσίες στην ελληνική παιδική και νεανική λογοτεχνία, υποψήφια για το Διεθνές Βραβείο H.C. Andersen 2022 και Πρέσβειρα για το Παιδικό Βιβλίο για τη διετία 2021-2022.
Γεννήθηκε το 1964 στη Λάρισα. Σπούδασε ελληνική φιλολογία στο ΑΠΘ και στη συνέχεια δούλεψε ως δημοσιογράφος σε ραδιόφωνο, τηλεόραση, εφημερίδες και περιοδικά. Το 1996 παντρεύτηκε τον μουσικοσυνθέτη Θάνο Μικρούτσικο. Από το 2001 που κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Πατάκη το πρώτο της βιβλίο, Καληνύχτα, μαμά, αφιερώθηκε στις ιστορίες της. Γράφει βιβλία για µικρά και µεγάλα παιδιά, εφηβικά µυθιστορήµατα, λιμπρέτα και στίχους για μουσικοθεατρικές παραστάσεις, μεταφράζει βιβλία για παιδιά και έχει εκδώσει ένα µυθιστόρηµα για ενήλικες.
Έχει βραβευτεί µε τα πιο σηµαντικά βραβεία: Κρατικό Βραβείο (Το Δέντρο το Μονάχο), Βραβείο Ελληνικού Τµήµατος της IBBY (Ως διά µαγείας, Παπούτσια µε φτερά), Βραβείο του λογοτεχνικού περιοδικού Διαβάζω (Ως διά µαγείας, Το Δέντρο το Μονάχο, Πιάστε τους), αναγραφή στον κατάλογο White Ravens (Είχε απ’ όλα και είχε πολλά). Το παραµύθι της Μια άλλη µέρα θα νικήσεις εσύ, σε εικονογράφηση της Εύα Θάρλετ, κυκλοφόρησε επίσης στη Γαλλία, τη Γερμανία, την Αγγλία, τη Φινλανδία και την Κορέα, ενώ εκδόσεις των μυθιστορημάτων της αναμένεται να κυκλοφορήσουν σύντομα στη Ρωσία, τη Ρουμανία, τη Σερβία και τη Βόρεια Μακεδονία.
Η Μαρία Παπαγιάννη επισκέπτεται σχολεία για να συναντήσει µαθητές από τις πρώτες τάξεις του δηµοτικού ως το γυµνάσιο. Στα µικρά παιδιά, βοηθός της πάντα η αχώριστη φίλη της η Πες-Πες, η µικρή πασχαλίτσα που λέει παραµύθια και τρώει µόνο παραµύθια.
http://mariapapayanni.gr

Πρόσφατα κυκλοφόρησαν τρία νέα βιβλία της Μαρίας Παπαγιάννη για παιδιά από 3 ως 6 ετών

Στην ιστορία Ο δρόμος για την αγάπη μια μικρή σκαντζοχοιρίνα ονειρεύεται να επιστρέψει στο σπίτι της, που βρίσκεται σε μια πατρίδα που δεν την έχει ζήσει αλλά την έχει γνωρίσει κι αγαπήσει μέσα από τις ιστορίες της μαμάς της. Υπάρχει αυτή η πατρίδα; Υπάρχει αυτό το σπίτι; Η Εύα θα τολμήσει να ξεκινήσει το μεγάλο ταξίδι στο άγνωστο. Ξέρει ότι στον τόπο όπου βρέθηκε μπορεί να ζήσει με ηρεμία και με ασφάλεια, αλλά αυτό δεν της φτάνει. Θέλει να ακολουθήσει τον δρόμο της για τη δική της πατρίδα. Έτσι θα ξεκινήσει ένα ταξίδι αυτογνωσίας, περιπέτειας, αναζήτησης στο άγνωστο ελπίζοντας ότι θα βρει το δικό της σπίτι, τον δικό της σκοπό. Στον δρόμο θα περπατήσει δίπλα στον φράχτη που συμβολίζει όλα αυτά που γνώριζε ως τώρα, το σύνορο στην ασφάλεια και στο άγνωστο, σ’ αυτό που ήταν και σ’ αυτό που θα ήθελε να είναι. Και στο τέλος θα γνωρίσει την αγάπη και θα είναι κεραυνοβόλος έρωτας και τότε θα νιώσει πως έφτασε σπίτι της, στο σημείο δηλαδή που κανείς νιώθει ότι μπορεί να ξεκινήσει από την αρχή, να ριζώσει πάλι, να ζήσει αρμονικά με τον εαυτό του και το παρελθόν του. Άλλωστε στα παραμύθια, ώσπου να βρεις αυτό το σπίτι, η αναζήτηση δεν τελειώνει... Ένα τρυφερό παραμύθι για την τόλμη που χρειάζεσαι για να κυνηγήσεις το όνειρό σου.

 Δύο νέα βιβλία, «Η κιβωτός της Θέκλας» και «Η χύτρα που κελαηδούσε ιστορίες», εντάσσονται στη σειρά πρώτης ανάγνωσης «Χωρίς σωσίβιο», στην οποία συναντάμε και άλλες ιστορίες της Μ.Π. που έχουν αγαπηθεί από οικογένειες και εκπαιδευτικούς. Ζητήσαμε από τη Βασιλική Νίκα (εκπαιδευτικός, ΜΑ, PhD), διευθύντρια της σειράς, να μας πει τι είναι αυτό που χαρακτηρίζει τα βιβλία της Μαρίας Παπαγιάννη: Οι ιστορίες μικρής φόρμας της Μαρίας Παπαγιάννη είναι «κιβωτοί λέξεων» που κρατούν ζωντανές τις ζωές των ηρώων τους. Κάθε μικρή ιστορία που χαρίζει στους μικρούς αναγνώστες της είναι μια μεγάλη περιπέτεια. Ένα λογοτεχνικό έργο με πλοκή, δρώντες ήρωες, συναίσθημα. Οι λέξεις προσεκτικά διαλεγμένες, δεν περισσεύει τίποτε, δεν αλλάζει τίποτε, είναι εκεί σαν από πάντα. Σαν να λέγονταν μόνον έτσι τα πράγματα με κείνη την αθωότητα της παιδικής γλώσσας που μιλάει απευθείας στο παιδί αλλά και στους μεγάλους που κρύβουν μέσα τους ένα παιδί. Η Παπαγιάννη αντλεί τα θέματά της από την παιδική καθημερινότητα ή από την πολύτιμη μνήμη σαν να αφηγείται ιστορίες στον κάθε (εννοούμενο) αναγνώστη ξεχωριστά, βοηθώντας τον πότε να ανασύρει τις δικές του εικόνες και πότε παραχωρώντας τη φωνή του για να μιλήσει εκείνη για τις χαρές και τις αγωνίες της τρυφερής ηλικίας. Παράλληλα, με τόλμη μιλάει για τα δύσκολα της ζωής κρατώντας τρυφερά από το χέρι τα παιδιά, έτοιμη να τα παρηγορήσει, να μην τα απελπίσει. Το αφηγηματικό σύμπαν των ηρώων της Παπαγιάννη διαστέλλεται περιέχοντας τις ζωές πολλών, μικρών και μεγάλων. Είναι όμως ένα σύμπαν προστατευμένο σαν την αγκαλιά της μαμάς, σαν την κρυψώνα των παιδικών χρόνων και μέσα σε αυτό οι μικροί αναγνώστες με ασφάλεια θα καταφέρουν να αποκτήσουν την απελευθερωτική δύναμη της ανάγνωσης

 Η ΚΙΒΩΤΟΣ ΤΗΣ ΘΕΚΛΑΣ

Η κυρία Θέκλα κυλάει το καρότσι της μέσα στην πόλη. Τις ημέρες περπατάει και τις νύχτες ταξιδεύει. Και όλα όσα θέλει χωράνε στο καρότσι της. Μια μέρα θα γνωρίσει τον Χασίμ και οι δυο τους θα ταξιδέψουν με τη μικρή της κιβωτό ως τη χώρα όπου ζει ένα χρυσόψαρο. Πριν αποχωριστούν, η Θέκλα θα του χαρίσει ένα βιβλίο. «Βιβλία έχεις στο καρότσι σου;» «Όχι. Πειρατές, κάστρα, δράκους και πριγκίπισσες». Τα βιβλία για πολλούς είναι η κιβωτός τους. Η Θέκλα, φύλακας άγγελος της πόλης, κερνάει ιστορίες όσους λαχταρούν να ταξιδέψουν, να θυμηθούν, να κάνουν φίλους. Ο μικρός Χασίμ νοσταλγεί το σπίτι του σε μια άλλη πατρίδα και η Θέκλα τού προτείνει να ταξιδέψουν με την κιβωτό της. Κι έτσι μ΄ έναν τρόπο μαγικό μοιράζονται τη λύπη, την αγωνία, τη χαρά. Γιατί οι ιστορίες ενώνουν τους ανθρώπους. Μέρος των εσόδων από την έκδοση πηγαίνουν στο «Διαβάζοντας Μεγαλώνω», σωματείο για την προώθηση της ανάγνωσης στα παιδιά, λόγω δωρεάς από τη συγγραφέα των περιουσιακών δικαιωμάτων της.

Η ΧΥΤΡΑ ΠΟΥ ΚΕΛΑΗΔΟΥΣΕ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Τι είναι αυτό που κρατάει ενωμένους τους ανθρώπους γύρω από το κυριακάτικο τραπέζι στην εξοχή; Μήπως είναι το νόστιμο φαγητό; Μήπως είναι κάποια μυστική συνταγή ή μήπως είναι η χαρά να μοιράζεσαι μια μεγάλη αγκαλιά; Είναι η χύτρα που κελαηδάει ιστορίες ή μήπως οι γεύσεις, οι αναμνήσεις, οι μυρωδιές, τα γέλια και τα δάκρυα έχουν κρυφές δυνάμεις; Κι όσοι μεγάλωσαν σε αγαπημένες οικογένειες είναι σαν να έπεσαν μέσα σε χύτρες με μαγικό φαγητό που θα τους κάνει ατρόμητους; Η Μαρία Παπαγιάννη σημειώνει: «Κελαηδί» λέγαμε ένα φαγητό που αγαπούσε η οικογένειά μου. Θυμάμαι τα καλοκαίρια τις θείες μου στη μικρή κουζίνα του εξοχικού να κινούνται σαν να χορεύουν μαγειρεύοντας όλες μαζί το κυριακάτικο φαγητό. Κι ύστερα πηγαίναμε στη θάλασσα και η γιαγιά έμενε σπίτι. Επιστρέφοντας πεινασμένοι, με τη γεύση της θάλασσας ακόμα στο στόμα, στριμωχνόμασταν στο τραπέζι, μικροί και μεγάλοι. Ακόμα θυμάμαι τις ιστορίες που έλεγαν οι μεγάλοι και τη χαρά που ένιωθα , μικρό κομμάτι εκείνης της μεγάλης οικογένειας. Η σειρά «Χωρίς σωσίβιο» είναι σχεδιασμένη για παιδιά 6-8 ετών, που έχουν κατακτήσει τον μηχανισμό της ανάγνωσης και κάνουν τις πρώτες προσπάθειες να διαβάσουν μόνα τους. Αποτελείται από τρία επίπεδα με αυξανόμενη αναγνωστική δυσκολία. Οι έγχρωμες εικόνες κάνουν ελκυστική την ανάγνωση, οι χαρακτήρες των ηρώων θα κερδίσουν αμέσως τα παιδιά, που θα ταυτιστούν μαζί τους, ενώ οι ιστορίες είναι γραμμένες από καταξιωμένους Έλληνες συγγραφείς. Η παιδαγωγική επιμέλεια, η κατάλληλα επιλεγμένη γραμματοσειρά και το βολικό μέγεθος των βιβλίων, ο αριθμός των λέξεων και οι δραστηριότητες ανάγνωσης στο τέλος κάθε βιβλίου θα κάνουν τη σειρά την πρώτη σας επιλογή.

Από τη Σπυριδούλα Μπιρπίλη 

Ρωμαίε τι σημαίνει τ’ όνομά σου

Σε ψάχνω μες στους μύθους κι είσαι εδώ.

Ρωμαίε τι σημαίνει τ’ όνομά σου

Στο θέατρο απόψε θα το βρω.

«Μια περιπέτεια για τον Ρωμαίο» και μαζί με τον μικρό κι αξιολάτρευτο ποντικό θα κάνουμε κι εμείς ένα ταξίδι στην «περιπέτεια» που ονομάζεται θέατρο και εκείνη την άλλη περιπέτεια, του έρωτα!

Ο διευθυντής σκηνής, το τρίτο κουδούνι, τα φώτα, τα σκηνικά και τα κουστούμια αλλά αλλά κι ο ίδιος ο Σαίξπηρ με την πιο διάσημη ιστορία του μας συστήνουν τον κόσμο του θεάτρου. Τα παιδιά παρακολουθούν τον Ρωμαίο στο ταξίδι του μέσα στο θέατρο και μαθαίνουν τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν μια θεατρική παράσταση ενώ ταυτόχρονα γνωρίζουν διάφορα είδη κούκλας. Από δαχτυλόκουκλα και μαρότα, μέχρι muppet και εντυπωσιακές γιγαντόκουκλες! Η Μαρία και η Σπυριδούλα Παπαγεωργίου καταφέρνουν να μας εντυπωσιάσουν ακόμα μια φορά με τις κατασκευές τους, την διασκευή τους, το παίξιμό τους αλλά και την άψογη επαφή με το νεαρό κοινό. Άμεσες και γλυκύτατες θυμίζουν «μαμάδες» που θέτουν όρια, χωρίς να μαλώνουν και μας αφηγούνται υπέροχες ιστορίες, ενώ μετά το τέλος της παράστασης είναι πρόθυμες να απαντήσουν στις ερωτήσεις των μικρών θεατών.

Κι επειδή όπως μας έμαθαν οι γονείς του Ρωμαίου «στο θέατρο το παν είναι η συνεργασία» να πούμε ότι το υπέροχο κείμενο της Μαρίας Παπαγιάννη με τις εντυπωσιακές κατασκευές της Μαρίας και της Σπυριδούλας Παπαγεωργίου ντύνει αριστοτεχνικά η μουσική του Θάνου Μικρούτσικου. Το βράδυ μετά την παράσταση άκουσα την μικρή μου κόρη να σιγοτραγουδά τους στίχους!

Ο Ρωμαίος μας έμαθε τόσα πράγματα μέσα από το παιχνίδι του κουκλοθεάτρου κι εμείς σκεφτήκαμε μερικά παιχνίδια ΠΡΙΝ και ΜΕΤΑ την παράσταση.

ΠΡΙΝ…

• Διαβάζουμε. Η παράσταση βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο της Μαρίας Παπαγιάννη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη. Ένα υπέροχο κείμενο για μικρά και μεγάλα παιδιά. Επίσης θα μπρούσατε να διαβάσετε και το βιβλίο «Σε μια σκηνή θεάτρου όπου όλα είναι μαγικά» (εκδ.Κέδρος) των Κατερίνα Μπάκα- Ματιάτου και Παναγιώτας Στρίκου- Τομόπουλου. Μια ιστορία- ταξίδι για το θέατρο, τα είδη του και τους ανθρώπους του, που με παραμυθένιο τρόπο μυεί τα παιδιά στον κόσμο του θεάτρου.

• Κατασκευή. Πριν την παράσταση δοκιμάστε να φτιάξετε έναν δικό σας Ρωμαίο και να τον πάρετε στην παράσταση να τη δει. Μη μείνει παραπονεμένος κι αυτός ότι δεν είδε ποτέ του παράσταση! Μην ανησυχείτε για το τεχνικό μέρος της κατασκευής. Χρειάζεσετε μόνο φαντασία και υλικά που έχετε ήδη σπίτι. Μια ιδέα είναι μαρότα με πλαστικά κουταλάκια, κουτάλες ή γλωσσοπίεστρα.

ΜΕΤΑ…

• Απόψε αυτοσχεδιάζουμε: (Για ομάδες/ εκπαιδευτικούς). Αφού δείτε την παράσταση μην χάνετε καιρό! Μοιράστε ρόλους και το παιχνίδι ξεκινά! Αν δεν μπορείτε να γράψετε την δική σας ιστορία (λόγω έλλειψης χρόνου φυσικά και όχι λόγω έλλειψης έμπνευσης!) βρείτε μια ιστορία γνωστή (γιατί όχι και την ιστορία του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας ή ένα απόσπασμά της;), ένα παραμύθι, ένα περιστατικό που σας συνέβη και κάντε το παράσταση. Παράσταση όμως αληθινή με τα όλα της. Με σκηνοθέτη, με φώτα (ακόμα κι αν απλώς αναβοσβήνετε την λάμπα της τάξης ή έχετε έναν φακό για έξτρα δυνατότητες), με κουστούμια, φροντιστήριο, διευθυντή σκηνής και βρείτε κι άλλους ακόμα συντελεστές μιας παράστασης. Μουσική, αφίσα, κατασκευή προγράμματος. Μην μοιράσετε όλους τους ρόλους και ξεμείνετε από ηθοποιούς. Κάποιοι από εσάς πρέπει να παρουσιάσουν την ιστορία, μην το ξεχάσετε!

• Γινόμαστε κούκλες. Ένας είναι ο κουκλοπαίχτης και ο άλλος η μαριονέτα. Ο κουκλοπαίχτης «πιάνει» τα φανταστικά σκοινάκια της μαριονέτας και κινεί την μαριονέτα- παιδί. Η μαριονέτα μπορεί να έχει σκοινάκια όχι μόνο στα χέρια και στα πόδια αλλά και στο κεφάλι, στην μύτη, στην πλάτη, στα μάγουλα, στα γόνατα ή στην κοιλιά. Χρειάζεται συγκέντρωση και αργές απαλές κινήσεις και το αποτέλεσμα είναι μαγικό.

• Ο σκηνοθέτης μας μαθαίνει να στεκόμαστε στη σκηνή. Ένα παιδί είναι ο σκηνοθέτης και ορίζει τον χώρο των θεατών και τη σκηνή. Ο σκηνοθέτης λέει σε όλους να προχωρήσουν στη σκηνή. Τα υπόλοιπα παιδιά προχωρούν και πηγαίνουν όπου θέλουν, αλλά πρέπει να σκέφτονται πως θα είναι καλύτερα ορατοί σε ένα φανταστικό κοινό. Σε κάποια στιγμή ο σκηνοθέτης φωνάζει «εικόνα σκηνής» και όλοι πρέπει να παγώσουν αμέσως. Ο σκηνοθέτης κινείται στον «χώρο των θεατών» για να ελέγξει ότι όλοι οι ηθοποιοί είναι ορατοί. Αν ο σκηνοθέτης φωνάξει «εικόνα σκηνής» και κάποιος έχει γυρισμένη την πλάτη του στο κοινό, ή κάποιος κρύβει ή κρύβεται από κάποιον, μένει εκτός παιχνιδιού και παίρνει το ρόλο του θεατή για να βοηθά το σκηνοθέτη να κρίνει τις επόμενες φορές ποιος είναι εκτός παιχνιδιού. Ο σκηνοθέτης λέει «περπατήστε στη σκηνή» και το παιχνίδι συνεχίζεται. Ο εμψυχωτής μπορεί να προσθέσει κι άλλους κανόνες για να κάνει το παιχνίδι πιο δύσκολο. Για παράδειγμα, μπορεί να πει σε όλους τους παίκτες να κάνουν δραματικές και μεγαλοπρεπείς κινήσεις ή ότι όλοι πρέπει να γελάνε.

Ο Ρωμαίος είναι η περιπέτεια του θεάτρου. Είναι αυτός που μας μυεί στα μυστικά του. Είναι ωραίο να βλέπουμε θέατρο, να παίζουμε, να ονειρεύομαστε, να πετάμε κι έτσι φτιάξουμε έτσι έναν κόσμο καλύτερο. Θα φέρουμε τον κόσμο που δημιουργήσαμε πίσω από την αυλαία, μπροστά!

«Το θέατρο είναι ένας μεγάλος καθρέφτης της ζωής. Ένα όνειρο με ανοιχτά τα μάτια.

Σα να πετάς χωρίς φτερά. Σα να ονειρεύεσαι χωρίς να κοιμάσαι»