Υπάρχει τίποτα αληθινότερο από την αλήθεια; Ναι, το παραμύθι. Αυτό δίνει νόημα αθάνατο στην εφήμερη αλήθεια

Νίκος Καζαντζάκης

Ο Ναζ είναι ένα αγόρι με μια βαλίτσα. Η ζωή τα φέρνει έτσι που σαν τον Σεβάχ κι αυτός αναγκάζεται να φύγει. Στη βαλίτσα του πρέπει να χωρέσουν μόνο τα απαραίτητα. Για το αυτοκινητάκι που έφτιαξε μικρός δυστυχώς δεν υπάρχει χώρος. Ευτυχώς όμως υπάρχει αρκετός χώρος για την ζωγραφιά της οικογένειας από την μικρή του αδερφή και για τις ιστορίες του μπαμπά του. Μέσα από τις ιστορίες του ακούγονται οι πιο μεγάλες αλήθειες με τον πιο φυσικό τρόπο. Και έτσι ο Ναζ γίνεται Σεβάχ και στην πορεία θα αλλάξει και πάλι όνομα για να επιβιώσει. Ο Ναζ, ο κάθε Ναζ, που προσπαθεί να επιβιώσει σε έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο. Έναν κόσμο που μεταβάλλεται όπως και το σκηνικό της παράστασης. Κουτιά που γίνονται βουνά, λεωφορεία, σπίτια και καράβια. Άνθρωποι που γίνονται από νοικοκύρηδες πρόσφυγες, από ευτυχισμένοι κυνηγημένοι, από άνθρωποι δυνάστες και εκμεταλλευτές.

Ο Δημήτρης Μακαλιάς καταφέρνει να αποδώσει αριστοτεχνικά το ρόλο του Ναζ. Βλέποντάς τον βλέπεις μπροστά σου ένα παιδί κι όχι έναν ενήλικα. Όλοι οι συντελεστές της παράστασης δένουν αρμονικά μεταξύ τους, ενώ η φωνή και το σαντούρι τη Αρετής Κετιμέ απογειώνουν την παράσταση. Οι παραλληλισμοί της πραγματικότητας του Ναζ με τις ιστορίες του Σεβάχ δίνονται στον μπερντέ με τις σκιές, μια σύμβαση που ενσωματώνεται υπέροχα στο κείμενο και την παράσταση.

Από τον Οδυσσέα και τον Σεβάχ στον Ναζ. Όλοι οι ήρωες των μύθων και των παραμυθιών ταξιδεύουν και το ταξίδι τους δεν είναι άλλο από μια αλληγορία του ‘’ταξιδιού’ προς την ενηλικίωση. Τα τέρατα είναι τα εμπόδια που συνταντούν για να φτάσουν τελικά στην πολυπόθητο προορισμό όπου από δω και πέρα ‘’θα ζήσουν καλά κι εμείς καλύτερα’’. Για τα παιδιά ο Ναζ είναι ένας ακόμα ήρωας που ταξιδεύει και υπερνικά τα εμπόδια. Η αλληγορική γλώσσα του παραμυθιού μιλά στις καρδιές τους και τους καθησυχάζει.

Ήταν η μοναδική φορά ως θεατής παιδικών παραστάσεων που ευχήθηκα να είχα δει την παράσταση με τα μάτια των μαθητών μου. Να μην γνώριζα πώς τα τέρατα του παραμυθιού και τα εμπόδια είναι αληθινά. Να μην ήξερα πώς τα δημιουργήσαμε εμείς τα τέρατα αυτά. Να παρηγοριόμουν ότι στο τέλος όλα τελείωσαν καλά. Και ότι η Κρίσια πράγματι σώθηκε. Να μην ήξερα πώς υπάρχουν παιδιά που συναντούν ‘’τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας, τον άγριο Ποσειδώνα’’…Μα ο Ναζ έχει τις ιστορίες του για παρηγοριά. Και ξέρει πως ποτέ δεν πρέπει να κοιτάζεις πίσω γιατί μπορεί τα δάκρυα που είναι αλμυρά να σε μεταμορφώσουν σε στήλη άλατος. Ποτέ πίσω λοιπόν, μόνο μπροστά. Γι’ αυτό ίσως το έργο τελειώνει με τραγούδι και χορό. Γιατί τα παιδιά πρέπει να κοιτάζουν μπροστά. Γιατί τα παιδιά έχουν περισσότερο μέλλον και λιγότερο παρελθόν. ‘’Αυτή είναι η ιστορία. Η δική σου ιστορία’’, λέει ο Ναζ. Εμείς φτιάχνουμε την ιστορία μας. Ας την φτιάξουμε λοιπόν όσο ομορφότερη μπορούμε. Κι αν άδειασε η βαλίτσα του, κι αν τα έχαε όλα στον δρόμο, έχει ακόμα τις ιστορίες του. Θυμάται τι έγραφε η κάρτα κι ας σβήστηκε. Τα κουβαλά στην καρδιά του όλα κι έτσι κανείς δεν μπορεί να του τα πάρει.

Ας βάλουμε μέσα στη βαλίτσα του Ναζ παιχνίδια για ΠΡΙΝ και ΜΕΤΑ την παράσταση. Και με αυτόν τον τρόπο να κάνουμε τον Ναζ δικό μας, φίλο μας, συνοδοιπόρο μας και οδηγό.

ΠΡΙΝ…

• Αφήγηση. ‘’Το αγόρι με τη βαλίτσα’’ σε μετάφραση- διασκευή της Ξένιας Καλογεροπούλου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη. Πριν την παράσταση μπορείτε να γνωρίσετε τον μικρό Ναζ και να μιλήσετε μαζι με τα παιδιά σας για εκείνα τα παιδιά που ζουν τόσο διαφορεικές ζωές από τη δική μας. Εάν πάλι δε θέλετε να ξέρετε εκ των προτέρων την ιστορία μπορείτε να διαβάσετε το βιβλίο ‘’Η χώρα με τους παράξενους ανθρώπους’’ του Νικόλα Ανδρικόπουλου, εκδόσεις Καλέντη. Ένα εξαιρετικό παραμύθι που με συντομία και αλληγορικό λόγο θίγει τα προβλήματα της προσφυγιάς και της διφορετικότητας.
• Παιχνίδι: ‘’Τι θα έπαιρνες μαζί σου αν ναυαγούσες σε ένα νησί;’’. Μπορείτε να παίξετε το παιχνίδι αυτό πριν την παράσταση. Τι θα διαλέγατε να πάρετε αν έπρεπε να φύγετε γρήγορα και να πάρετε μόνο ένα πράγμα; Ίσως μετά την παράσταση οι προτεραιότητες να έχουν αλλάξει.
• Ζωγραφική: Ο Ναζ παίρνει μαζί τους μια ζωγραφιά της αδερφής του που είχε ζωγραφίσει ολόκληρη την οικογένεια. Αυτή η ζωγραφιά γίνεται κεντρικό στοιχείο της βαλίτσας του και φτάνει να αντιπροσωπεύει όλη του την παλιά ζωή. Τα δικά σας παιδιά πώς θα ζωγράφιζαν την οικογένειά σας; Σε ποιο μέρος θα στεκόσασταν; Μέσα στο σπίτι; Έξω από αυτό; Ποιοι θα βρίσκονταν στην ζωγραφιά αυτή και πώς;
• Για μεγαλύτερες ομάδες/ εκπαιδευτικούς.Αυτοσχεδιασμός. ‘’Η βαλίτσα’’. Μέσα σε μια βαλίτσα τοποθετούμε τα αντικείμενα του Ναζ. Μια ζωγραφιά με μια οικογένεια, μια κάρτα από τον αδερφό του στο Βερολίνο, ένα ρολόι κι ίσως δυο τρία ακόμα πράγματα. Ο εμψυχωτής ενημερώνει τα παιδιά ότι η βαλίτσα αυτή βρέθηκε το πρωί στο λιμάνι κι ακόμα δεν την έχει αναζητήσει κανείς. Τα παιδιά την ανοίγουν και σε μικρές ομάδες προσπαθούν να βρουν σε ποιον ανήκει, πού πήγαινε ο κάτοχός της, πώς βρέθηκε η βαλίτσα στο λιμάνι. Ετοιμάζουν έναν μικρό αυτοσχεδιασμό.

ΜΕΤΑ…

• Για μεγαλύτερες ομάδες/ εκπαιδευτικούς.Παγωμένες εικόνες. Τα παιδιά διαλέγουν τρεις σκηνές από την ιστορία που τους έκαναν εντύπωση και τις παρουσιάζουν ως παγωμένες εικόνες. Στη συνέχεια με την τεχνική της ‘’ανίχνευσης της σκέψης’’ οι ρόλοι μπορούν να πουν τις βαθύτερες σκέψεις τους. Η παγωμένη εικόνα έχει την δυναμική και το πλεονέκτημα να σωματοποιεί τις καταστάσεις και τις εμπειρίες. Το σώμα και η φωνή στην παιδική ηλικία είναι ένα από τα σπουδαιότερα μέσα έκφρασης καθώς ο λόγος δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως. Στο τέλος της παρουσίασης μπορούν όλα τα παιδιά να δημιουργήσουν έναν διάδρομο αντικρυστά το ένα από το άλλο. Είναι ο διάδρομος της συνείδησης. Ανάμεσά τους περνά ο εμψυχωτής/ δάσκαλος ως Ναζ και τα παιδιά μιλώντας ένα ένα λένε τις σκέψεις του για το ταξίδι που ξεκινά. Φοβάται; Νομίζει πώς θα τα καταφέρει; Τι του λείπει; Τι νιώθει; Θέλει να φύγει χωρίς τους γονείς του;
• Αλαμπουρνέζικη μετάφραση: Όταν ο Ναζ ναυαγεί σε μια ακτή ένα γέρικο ζευγάρι τον μαζεύει και τον φροντίζει. Αν και στην σκηνή μιλούν την ίδια γλώσσα, όλη η σκηνή βασίζεται στη σύμβαση ότι ο καθένας μιλά άλλη γλώσσα και δεν συννενοούνται. Ένα ωραίο παιχνίδι είναι να μιλά ο ένας μια αλλαμπουρνέζικη γλώσσα κι ο άλλος να μεταφράζει σύμφωνα με αυτά που κατάλαβε από τον τόνο της φωνής, τις κινήσεις, κ.λπ.

Ο Φίλιππος, το ποντικάκι στο ομώνυμο παραμύθι του Λεό Λεόνε ‘’μαζεύει λέξεις, γιατί οι χειμωνιάτικες μέρες είναι μακριές κι ατελείωτες και δε θα ‘χουν τι να λένε’’. Ο ραφτάκος των λέξεων του Αντώνη Παπαθεδούλου σώζει μια ολόκληρη πόλη από την παγωνιά φτιάχνοντας τα πιο ζεστά ρούχα από ένα υλικό μοναδικό, τις λέξεις. Ο Ναζ έχει τις ιστορίες του για συντροφιά και παρηγοριά. Αυτές τον σώζουν στο ταξίδι του. Ο Ναζ είναι μια ιστορία έτσι κι αλλιώς. Μια ιστορία σύγχρονη. ‘’Υπάρχουν πολλές πληγές που μένει ακόμα να γιατρευτούν και πάρα πολλές ιστορίες που μένει ακόμα να ειπωθούν. Και δεν ξέρω καλύτερο μέρος να γίνει αυτό από το θέατρο’’. (περιοδικό ‘’Εκπαίδευση και Θέατρο’’, τευχος 18, σελ. 80, 2017, Sanja Kismanovic Tasic, ‘’Δοκίμιο εν κινήσει’’: Η εξέλιξη και η ουσία)

 Από τη Σπυριδούλα Μπιρπίλη 

Ο Ναζ ένα αγόρι από κάπου… στην Μέση Ανατολή υποδεικνύει ο σκηνοθέτης, ξεκινά με την βαλίτσα του γεμάτη ιστορίες που του διηγιόταν ο πατέρας του όταν ήταν μικρός, για να βρει τον μεγάλο του αδελφό στο Βερολίνο. Όχι γιατί του αρέσουν τα ταξίδια και οι περιπέτειες, όπως άρεσαν στον αγαπημένο του θαλασσινό ήρωα Σεβάχ, αλλά για να ξεφύγει από τον πόλεμο και την ανέχεια. Ο Ναζ μετράει κάμποσα ταξίδια μέχρι να φτάσει στον προορισμό του. Στα ταξίδια του τον συντροφεύει η Κρίσια, μια κοπέλα με παρόμοια δύσκολη μοίρα. Τα δυο παιδιά βοηθούν το ένα το άλλο να ξεφύγουν από στρατιώτες και άδικους εργοδότες, να διασχίσουν την έρημο, να σκαρφαλώσουν σε χιονισμένα βουνά και να περάσουν αγριεμένες θάλασσες. Και στο τέλος τι τους περιμένει; Είναι όλα ρόδινα όπως έγραφε στις κάρτες προς τους γονείς του ο μεγάλος αδερφός; Η πόλη είναι μεγάλη και όμορφη, οι άνθρωποι φιλικοί; Υπάρχει φαΐ και δουλειά για όλους; Θησαυρός στην άκρη του ουράνιου τόξου; Όχι. Υπάρχουν μόνο οι ιστορίες που γράφουν με τις ζωές τους οι ίδιοι οι άνθρωποι. Υπάρχουν μνήμες, τραγούδια, συνήθειες. Και θέληση για ζωή.  

Το έργο του βραβευμένου Άγγλου συγγραφέα Μάικ Κένι δεν είναι μια εύκολη ιστορία για παιδιά. Είναι ουσιαστικό, λέει αλήθειες και τολμά και δείχνει μια πορεία χωρίς χάπι εντ. Ο ήρωας δεν βρίσκει τον θησαυρό, δεν παντρεύεται την αγαπημένη του, δεν ζουν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα. Όμως δεν σταματά ποτέ να κοιτά κατάματα τη ζωή και να αγωνίζεται για την επόμενη μέρα. 

Όταν πριν από αρκετά χρόνια -2005- είχε ανεβάσει «Το αγόρι με τη βαλίτσα» ο Θωμάς Μοσχόπουλος στην «Μικρή Πόρτα» και η Ξένια Καλογεροπούλου είχε κάνει τη διασκευή και την μετάφραση στο έργο του Κένι, σε μια συνέντευξη στον Βασίλη Αγγελικόπουλο η Καλογεροπούλου είχε δηλώσει ότι πρόκειται για ένα «…απλό έργο, ξεκάθαρο, τρυφερό, αστείο… λέει τόσο σημαντικά πράγματα. Χωρίς κανένα διδακτικό τόνο, χωρίς καθόλου να κάνει κήρυγμα. Είναι έργο «με πολλά μυστικά»… έχει δηλαδή ένα πρώτο επίπεδο άμεσα κατανοητό, αλλά έχει από πίσω μυστικά». Τότε, στην Ελλάδα των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, κανείς δεν μπορούσε να υποπτευτεί την έκταση που θα έπαιρνε το μεταναστευτικό στη χώρα μας λίγα χρόνια αργότερα. Ούτε πόσα ασυνόδευτα παιδιά θα περνούσαν τα σύνορά μας, ούτε ακόμα περισσότερο πόσα Ελληνάκια θα έφευγαν από την πατρίδα με τους γονείς τους για να γλιτώσουν από την οικονομική κρίση. Η ιστορία βέβαια δεν είναι καινούρια. Επαναλαμβάνεται χιλιάδες χρόνια, τόσα όσα υπάρχουν άνθρωποι στη γη. Ελάχιστα πράγματα αλλάζουν κάθε φορά: ο τόπος από όπου αναγκάζεται να ξενιτευτεί ο «ήρωας», το όνομά του, η προσδοκώμενη γη της επαγγελίας. Η πορεία πάντα δύσκολη. Διαφορετική αλλά δύσκολη. Όπως είναι κάθε μεγάλη αθέλητη αλλαγή στη ζωή των ανθρώπων.

Ήταν λοιπόν καίρια η επιλογή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος να ανεβάσει «Το αγόρι με τη βαλίτσα» τον περασμένο χειμώνα στη Νεανική Σκηνή του, σε σκηνοθεσία Μιχάλη Σιώνα.

Επίσης καίρια ήταν η επιλογή του Ηλία Καρελλά να ανεβάσει το έργο φέτος στην Αθήνα, ενσωματώνοντας στοιχεία από την δική του τέχνη, αυτή του θεάτρου σκιών, στην παράσταση. Τέλος καίρια ήταν και η επιλογή να ντύσει τη σκηνική δράση με παραδοσιακά τραγούδια της ξενιτιάς από τον τόπο μας και από αλλού με την βοήθεια της Αρετής Κετιμέ και δύο ακόμα εξαιρετικών μουσικών επί σκηνής. Παραστάσεις παιδικού θεάτρου περισσότερο «ψυχαγωγικές» και λιγότερο «διασκεδαστικές» είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτες σε έναν χώρο και χρόνο που πολύ συχνά δυστυχώς υποτιμά το κριτήριο των μικρών θεατών, και όχι μόνο. 

Η παράσταση περιστρέφεται γύρω από τον Ναζ, την πορεία του από την πατρίδα του έως το Βερολίνο από τη μια και τις ιστορίες που θυμάται να του διηγείται ο πατέρας του από την άλλη. Το ταξίδι του αγοριού εξελίσσεται μέσα από αφήγηση και την δράση πάνω στη σκηνή, ενώ οι ιστορίες, σαν σκιές από το παρελθόν, ζωντανεύουν πίσω από τον μπερντέ. Οι δύο αυτοί κόσμοι παρόλο που συνδέονται μέσα από τυχαία γεγονότα, παραμένουν ξεχωριστοί. Ο πρώτος, ο πραγματικός, απλός αλλά δύσκολος, ο άλλος ο παραμυθένιος εντυπωσιακός και διδακτικός. Αυτός ο συνδυασμός είναι επιτυχημένος. Ο Καρελλάς έχει μακριά θητεία στον χώρο του θεάτρου σκιών και οι «φιγούρες» του, ανθρώπινες και μη, δουλεύουν. Στο πρώτο μέρος της παράστασης όμως οι εναλλαγές της δράσης από τη σκηνή στον μπερντέ είναι τόσες πολλές που οι μικροί, και κάποιοι από τους μεγαλύτερους θεατές, μπερδεύτηκαν. 

Τα κουστούμια της παράστασης είναι λιτά και τα σκηνικά «σχηματίζονται» από τους ηθοποιούς με τρισδιάστατα γεωμετρικά σχήματα, ένας ωραίος τρόπος για να ταξιδέψει ο Ναζ με λεωφορείο και καράβι, να ανεβεί βουνά και να περπατήσει μες τις πόλεις. Μερικές φορές όμως η αλλαγή των σκηνικών που συνδυαζόταν με μουσική από την ορχήστρα ήταν φλύαρη. 

Ο Δημήτρης Μακαλιάς στο ρόλο του Ναζ είναι «συμπαθητικός» -με την έννοια ότι οι μικροί θεατές τον συμπαθούν τον ρόλο- και καταφέρνει να κρατήσει την ιστορία ανάλαφρη, παρόλα τα σοβαρά ζητήματα που θίγει. Από τους υπόλοιπους συντελεστές ξεχωρίζει ο Τάσος Αντωνίου, τόσο στην κιθάρα και το τραγούδι όσο και στη σκηνή σαν πατέρας κλπ. 

Οι επιλογές των τραγουδιών αλλά και των ορχηστρικών κομματιών από την Αρετή Κετιμέ αποτελούν τον συνδετικό κρίκο των δύο κόσμων της παράστασης με την Ελληνική –και όχι μόνο- πραγματικότητα. Αυτή η σύνδεση γίνεται άμεσα, εύκολα και διακριτικά, με τρόπο που μόνο η μουσική καταφέρνει. Τώρα αν αυτό το καταλαβαίνουν μόνο οι μεγάλοι που έχουν μνήμες ή περνάει έμμεσα και στους μικρούς δεν μπορώ να το ξέρω. Δίνει όμως αφορμές για συζητήσεις. Πολλοί καλοί οι μουσικοί που πλαισίωναν την Αρετή με το σαντούρι της. Όμως ένα ζήτημα που δεν μπορεί να παραβλέψει κανείς ήταν οι δυνατές, έως ενοχλητικές, εντάσεις των μικροφώνων. Ιδιαίτερα τα μικρόφωνα του Ναζ και της Κρίσιας ήταν δυνατά σε σημείο παραμόρφωσης. Επίσης υπερβολικά δυνατά χωρίς λόγο ήταν και το μικρόφωνο της Αρετής Κετιμέ και η φωνή τις περισσότερες φορές για αυτόν τον λόγο, δεν έδενε με την ορχήστρα. 

Τέλος, σαν γενική παρατήρηση φαίνεται πως απασχόλησε ιδιαίτερα τον σκηνοθέτη ο τρόπος που θίγει κανείς ένα τόσο σοβαρό θέμα σε παιδιά, χωρίς να φορτίσει αρνητικά το κλίμα και να παραμείνει η παράσταση ανάλαφρη. Τις περισσότερες φορές αυτό ο Καρελλάς το πετυχαίνει. Αυτό που φάνηκε κάπως παράταιρο ήταν το τέλος. Δεν ήταν ξεκάθαρο πως από τη διαπίστωση ότι η ζωή είναι το ίδιο δύσκολη στην ξενιτιά όσο ήταν και στην πατρίδα: Το μόνο που αλλάζει είναι ότι δεν υπάρχει ο πόλεμος, περνάει σε έναν χορό σαν να γίνεται γλέντι. Λες να είναι απαραίτητο να φεύγουν πάντα με χορούς και με τραγούδια τα παιδιά από μια θεατρική παράσταση;  

Το έργο του δημοφιλέστερου συγγραφέα για παιδιά και εφήβους στη Μεγάλη Βρετανία Μάικ Κένι επιλέγει να ανεβάσει την ερχόμενη σεζόν ο γνωστός σκιοπαίκτης και σκηνοθέτης Ηλίας Καρελλάς στην υπέροχη μετάφραση-διασκευή της Ξένιας Καλογεροπούλου στο θέατρο Κάππα.

Ένα νεαρό αγόρι, που ζει κάπου στη Μέση Ανατολή, φαντάζεται ταξίδια σαν του Σεβάχ του Θαλασσινού. Όταν ξεσπά πόλεμος, ο μικρός Ναζ ξεκινά το δικό του διαφορετικό ταξίδι. Διασχίζει ερήμους, βουνά και θάλασσες με μόνη συντροφιά την Κρίσια, ένα κορίτσι που έχει και αυτό τον ίδιο προορισμό, ώσπου να φτάσει στο Βερολίνο και να συναντήσει το μεγαλύτερο αδελφό του, έχοντας στη βαλίτσα του μοναδικό όπλο τις ιστορίες του. 

Το έργο έχει στόχο να ευαισθητοποιήσει σχετικά με το προσφυγικό ζήτημα, με τρόπο συγκινητικό αλλά και συχνά διασκεδαστικό. Μια διαφορετική περιπέτεια που θα συναρπάσει αλλά και θα προβληματίσει θεατές κάθε ηλικίας.

Τον πρωταγωνιστικό ρόλο του αγοριού θα ενσαρκώσει ο Δημήτρης Μακαλιάς ενώ τη μουσική και τα τραγούδια της παράστασης θα ερμηνεύσει ζωντανά στη σκηνή η Αρετή Κετιμέ. 

Παίζουν ακόμα οι ηθοποιοί και μουσικοί: Κατερίνα Αθανασιάδη, Τάσος Αντωνίου, Γιώργος Γερωνυμάκης, Μαρία Ελευθεριάδη,  Έκτορας Κυριάκου, Φάνης Παυλόπουλος.

Στην παράσταση που θα κάνει πρεμιέρα 1η Οκτωβρίου 2017 ο Ηλίας Καρελλάς  με το ιδιαίτερο σκηνοθετικό και σκηνογραφικό του στίγμα, δημιουργεί μια παράσταση – πρόταση με κύριους άξονες το θέατρο σκιών και τη ζωντανή μουσική, αναδεικνύοντας με τη δική του ματιά το υπέροχο αυτό κείμενο. Η χορογράφος Αντιγόνη Γύρα κινεί τους ήρωες του έργου σε έναν κόσμο που ακροβατεί μεταξύ πραγματικότητας και παραμυθιού. 

«Το αγόρι με τη βαλίτσα» κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Πατάκη.

Μάικ Κένι

«Το αγόρι με τη βαλίτσα»

Μετάφραση: Ξένια Καλογεροπούλου

Ο Δημήτρης Μακαλιάς στο ρόλο του μικρού Ναζ 

 Τραγούδι- Σαντούρι: Αρετή Κετιμέ