Τρία χρόνια μετά το θάνατό της, το Θέατρο Σταθμός τιμά τη μνήμη της Λούλας Αναγνωστάκη προβάλλοντας ανήμερα των γενεθλίων της, στις 4 Δεκέμβρη, και για μια εβδομάδα, τις παραστάσεις των έργων της «Σ’ εσάς που με ακούτε» (4-7/12), «Ο ήχος του όπλου» (8-10/2) και Ο Ουρανός Κατακόκκινος» (11-13/12) σε σκηνοθεσία του καλλιτεχνικού του διευθυντή Μάνου Καρατζογιάννη.
Στην ιστοσελίδα του θεάτρου Σταθμός stathmostheatro.gr το θεατρόφιλο κοινό θα μπορεί να παρακολουθήσει χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση τις συγκεκριμένες παραστάσεις μαζί θεατρολογικό υλικό που αφορά σε αυτά τα τρία αυτά έργα καθώς και την ηχογράφηση του αφιερώματος «Στην Πόλη της Λούλας Αναγνωστάκη» που επιμελήθηκε το 2015 στο ‘Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης ο Μάνος Καρατζογιάννης με τις εισηγήσεις των: Βίκτωρα Αρδίτη, Γιώργου Αρμένη, Σπύρου Βραχωρίτη, Ρούλας Γεωργακοπούλου, Κώστα Γεωργουσόπουλου, Θοδωρή Γκόνη, Ιλειάνας Δημάδη, Άκη Δήμου, Μαριλένας Ζαρούλια, Γρηγόρη Ιωαννίδη, Δηώς Καγγελάρη, Βασίλη Κατσικονούρη, Αναστασίας Κουμίδου, Σταμάτη Κραουνάκη, Όλιας Λαζαρίδου, Στέλιου Μάινα, Βίκυς Μαντέλη, Πλάτωνα Μαυρομούστακου, Ειρήνης Μουντράκη, Σοφίας Ολυμπίου, Βασίλη Παπαβασιλείου, Σίσσυς Παπαθανασίου, Έλλης Παπακωνσταντίνου, Ρένης Πιττακή, Λέανδρου Πολενάκη, Λεωνίδα Προυσαλίδη, Μιχάλη Ρέππα, Έλσης Σακελλαρίδου, Τάκη Τζαμαργιά, Nίκης Τουλουπάκη και Κωνσταντίνου Χατζή.
4, 5, 6, 7 / 12 «Σ’ εσάς που με ακούτε»
8, 9, 10 / 12 «Ο ήχος του όπλου»
11, 12, 13 /12 «Ο Ουρανός Κατακόκκινος»
&
4-13/12 Αφιέρωμα «Στην Πόλη της Λούλας Αναγνωστάκη»
με τις ηχογραφημένες εισηγήσεις
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΛΟΥΛΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗ
Η Λούλα Αναγνωστάκη γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Εμφανίστηκε στο θέατρο το 1965 με την τριλογία της Πόλης (Η διανυκτέρευση, Η πόλη, Η παρέλαση), που παρουσίασε σε ενιαία παράσταση στο Θέατρο Τέχνης ο Κάρολος Κουν.Το Φεβρουάριο του 1967 ανέβηκε από το Εθνικό Θέατρο το τρίπρακτο έργο της Η συναναστροφή, σε σκηνοθεσία Λεωνίδα Τριβιζά.
Ακολούθησαν: Αντόνιο ή το Μήνυμα (1972), Η νίκη (1978), Η κασέτα (1982),
Ο ήχος του όπλου (1987), όλα από το Θέατρο Τέχνης, σε σκηνοθεσία Κάρολου Κουν. Το 1990 ο θίασος Τζένης Καρέζη - Κώστα Καζάκου παρουσίασε το έργο Διαμάντια και μπλουζ σε σκηνοθεσία Βασίλη Παπαβασιλείου.Το 1995 ανέβηκε το Ταξίδι μακριά από το Θέατρο Τέχνης, σε σκηνοθεσία Μίμη Κουγιουμτζή.Το 1998 το μονόπρακτο Ο ουρανός κατακόκκινος από το Εθνικό Θέατρο, σε σκηνοθεσία Βίκτωρα Αρδίττη και το 2003 το έργο Σ' εσάς που με ακούτε από τη Νέα Σκηνή, σε σκηνοθεσία Λευτέρη Βογιατζή.
Τα έργα της Λούλας Αναγνωστάκη έχουν επίσης παρουσιαστεί από Αθηναϊκούς θιάσους και Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα, καθώς και στο εξωτερικό (Γαλλία, Ιταλία, Αγγλία, Γερμανία, Κύπρο, Ισπανία, ΗΠΑ, Πολωνία).
Παντρεμένη με το συγγραφέα και καθηγητή Ψυχιατρικής Γιώργο Χειμωνά, μητέρα του συγγραφέα Θανάση Χειμωνά και αδελφή του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη.
«Καλησπέρα περάστε» είναι η πρώτη φράση που γράφει η Λούλα Αναγνωστάκη για το θέατρο και είναι σα να μας καλωσορίζει ουσιαστικά στο δικό της θεατρικό κόσμο, έναν κόσμο που μετρά πενήντα πέντε χρόνια θεατρικής ζωής. Στα χρόνια αυτά της αδιάλειπτης παρουσίας της η Αναγνωστάκη καταγράφει με τον ιδιαίτερο δικό της τρόπο όλες τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις, που συντελέστηκαν στον ελληνικό χώρο από τον πόλεμο μέχρι σήμερα. «Κεντρικά μοτίβα των έργων της», όπως υπογραμμίζει
ο Κώστας Γεωργουσόπουλος, «η μοναξιά, η ενοχή, τα τραύματα, οι εθνικές και προσωπικές ήττες του μεταπολεμικού Έλληνα, τα αδιέξοδα, οι απόπειρες φυγής από έναν αναπόδραστο εγκλωβισμό, η έλλειψη επικοινωνίας και οι καταδικασμένες χειρονομίες προς αποκατάσταση κάποιας επαφής».
TAYTOTHTA ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ
«Σ’ εσάς που με ακούτε»
Σκηνοθεσία: Μάνος Καρατζογιάννης
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Σκηνικά: Γιάννης Αρβανίτης
Επιμέλεια κίνησης: Ζωή Χατζηαντωνίου
Φωτισμός: Κατερίνα Μαραγκουδάκη
Φωτογραφίες: Σωτηρία Ψαρού
Trailer: Άλεξ Τριανταφύλλου
Ερμηνεύουν: Όλια Λαζαρίδου, Mαρία Ζορμπά, Άντριαν Φρίλινγκ, Ανδρέας Κοντόπουλος, Δανάη Επιθυμιάδη, Γιάννης Καραούλης, Μάνος Στεφανάκης, Κλεοπάτρα Μάρκου, Γιώργος Σαββίδης/Σταύρος Γιαννακόπουλος
«Ο ήχος του όπλου»
Σκηνοθεσία: Μάνος Καρατζογιάννης
Σκηνικά: Γιάννης Αρβανίτης
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Φωτισμοί: Αλέξανδρος Αλεξάνδρου
Μουσική: Αντώνης Παπακωνσταντίνου
Βίντεο: Μιχάλης Κλουκίνας
Βοηθός σκηνογράφου: Αναστασία Δημουλάκη
Βοηθός ενδυνατολόγου: Ειρήνη Γεωργακίλα
Βοηθός σκηνοθέτη: Φλάβιους Νεάγκου
Ερμηνεύουν: Πέγκυ Σταθακοπούλου, Τζένη Σκαρλάτου, Βασιλική Τρουφάκου,
Σταύρος Μερμήγκης, Αγησίλαος Μικελάτος, Κώστας Νικούλι.
Παραγωγή: Θεάτρου Σταθμός - ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Σερρών
«Ο Ουρανός Κατακόκκινος»
Σκηνοθεσία: Μάνος Καρατζογιάννης
Σκηνογράφος: Γιάννης Αρβανίτης
Μουσική: Αντώνης Παπακωνσταντίνου
Φωτισμοί: Αλέξανδρος Αλεξάνδρου
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Φωτογράφος: Πάνος Γιαννακόπουλος
Μακιγιάζ: Make Up Lab by Yiannis Marketakis
Βοηθός Σκηνογράφου: Ζώης Οικονόμου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Ανδρέας Ανδρέου
Γραφίστας: Κωνσταντίνος Γεωργαντάς
Διεύθυνση παραγωγής: Δημήτρης Κουκάς
Ερμηνεύει: Νένα Μεντή
Παραγωγή: People Entertainment Group Α.Ε. (www.people.gr)
Από τη Γιώτα Δημητριάδη
Ένα ξέφρενο πάρτι στήνεται στη σκηνή του θεάτρου Σταθμός. Πάνω στην ξύλινη κατασκευή (σκηνικό Γιάννης Αρβανίτης), η Πέγκυ Σταθακοπούλου με την Τζένη Σκαρλάτου δείχνουν να ξεφαντώνουν. Οι δύο τους είναι φίλες από παλιά, είναι η Κάτια κι η Μαρίκα, ενώ η Βασιλική Τρουφάκου τις ακολουθεί πιο συνεσταλμένα, ίσως, και λόγω της εγκυμοσύνης της Φανής, του ρόλου που υποδύεται.
Ο Μάνος Καρατζογιάννης αφήνει την καρέκλα του σκηνοθέτη για να δώσει τον παλμό στο θίασο. Η πρόβα για τον «Ήχο του όπλου» εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς, καθώς η πρεμιέρα στις 9 Νοεμβρίου, είναι προ των πυλών.
Λίγα λεπτά αργότερα, θα ξεκινήσει ένα πλάγιο φλερτ στα… ρώσικα. Έτσι η Πέγκυ Σταθακοπούλου, ως Κάτια, και ο Σταύρος Μερμήγκης, ως Ηλίας, θα χτίσουν έναν ξεχωριστό σκηνικό κώδικα.
«Δεν τον αγαπάτε πια;» τη ρωτάει εκείνος. «Δεν ξέρω τι σημαίνει αυτή η λέξη, για μένα, μια λέξη υπάρχει μόνο, αγωνία» θα του απαντήσει εκείνη.
Μέσα από τα λόγια της Κάτιας συμπυκνώνονται τα υπαρξιακά αδιέξοδά του, έργο της Λούλας Αναγνωστάκη. Οι αγωνίες μιας γενιάς, που έμαθε να επιβιώνει με ήττες, το τραύμα της μοναξιάς και τις ενοχές της.
«Τα θερινά σινεμά» του Κάου Μπόι της ελληνικής μουσικής έριξε την αυλαία του πάρτι. Το κομμάτι που σημάδεψε όσο κανένα τον Λουκιανό Κελαηδόνη ακούγεται από το laptop του σκηνοθέτη κι όλοι οι ηθοποιοί ακολουθούν τους νοσταλγικούς στίχους παρασύροντας κι εμάς που τους παρακολουθούμε από την πλατεία.
Όλα όσα διαδραματίζονται παρακολουθεί με καχυποψία, ακουμπισμένος στη γωνία της σκηνής, ο Αγησίλαος Μικελάτος, ο γιος της Κάτιας, ο Μιχάλης. Λίγο αργότερα θα κάνει την είσοδό του στη σκηνή και με βρεγμένο από τη βροχή μαλλί, ο Κώστας Νικούλι, στον ρόλο του Γιαννούκου.
Ο Μάνος Καρατζογιάννης πατά πάλι το play, επιλέγοντας ένα κομμάτι που δένει μοναδικά με την πολιτική κατάσταση που σχολιάζει η Αναγνωστάκη στο έργο. Έτσι από τα ηχεία του υπολογιστή, ακούγεται «Η Katyusha του ΚΚΕ» που κυκλοφόρησαν το 2015, ο Γιάννης Αγγελάκας κι ο Τζίμης Πανούσης και δημιούργησε μεγάλες αντιδράσεις, καθώς πρόκειται για μια παράφραση του ρωσικού τραγουδιού (Κατιούσα) που ήταν και ο αντάρτικος ύμνος του ΕΑΜ.
Ο νεαρός ηθοποιός φτάνει με ορμή στο κέντρο της σκηνής και σαν άλλος χούλιγκαν γηπέδου τραγουδά δυνατά βγάζοντας παράλληλα και την μπλούζα του:
«Με τις κάλπικες επιδοτήσεις
τους μισθούς ντροπής των βουλευτών
πλάι πλάι μαζί με χρυσαυγίτες
ορντινάντσα των καπιταλιστών»
Αυτή είναι μια μικρή γεύση από την πρόβα της σκηνής του πάρτι, από το αγαπημένο έργο της Λούλας Αναγνωστάκη που ανεβαίνει από το Θέατρο Σταθμός, τιμώντας τη μνήμη της σπουδαιότερης μεταπολεμικής συγγραφέως.
Η υπόθεση του έργου λίγο-πολύ γνωστή:
Παραμονές των εκλογών η Κάτια, Αθηναία δημότης, έρχεται στην Αθήνα από την επαρχία για να ψηφίσει, διαταράσσοντας την καθημερινότητα του δεκαεννιάχρονου γιού της Μιχάλη. Από την παλιά της φίλη Μαρίκα μαθαίνει πως ο Μιχάλης έχει εγκαταλείψει τη σχολή, στην οποία φοιτά και πως ετοιμάζεται να φύγει για την Αμερική, αφήνοντας πίσω την έγκυο κοπέλα του Φανή.
Στην προσπάθειά της να μεταπείσει τον Μιχάλη έρχεται αντιμέτωπη μαζί του. Εκείνος την απειλεί ότι θα αυτοκτονήσει με ένα παράνομο όπλο, που βρέθηκε στα χέρια του από μια μυστήρια ιστορία παρανομίας, στην οποία φέρεται να είναι μπλεγμένος ο δεκαεξάχρονος αδελφός της Φανής, ο Γιαννούκος. Όλα θα συμβούν γρήγορα υπό την απειλή ενός όπλου που δε θα εκπυρσοκροτήσει ποτέ, αλλά θα αλλάξει τη ζωή των ηρώων για πάντα.
Τι έχουν, όμως, να μας πουν οι ηθοποιοί κι ο σκηνοθέτης της παράστασης για όσα μέλλει γενέσθαι στη σκηνή του θεάτρου Σταθμός;
Ο Μάνος Καρατζογιάννης, όπως είναι γνωστό, εδώ και χρόνια ασχολείται με την δραματουργία της Λούλας Αναγνωστάκη.
Ο ίδιος μας λέει: «Είναι δεκαπέντε χρόνια που μ’ απασχολεί ο συγγραφικός κόσμος της Αναγνωστάκη. Έχω παίξει σε τέσσερα έργα της κι έχω σκηνοθετήσει άλλα τέσσερα. Έχω βγάλει ένα βιβλίο από τις εκδόσεις Σοκόλη («Στην Πόλη της Λούλας Αναγνωστάκη»), έχω επιμεληθεί την έκδοση του Εντευκτηρίου κι έχω οργανώσει, μαζί με τη Δήμητρα Κονδυλάκη και τον Γρηγόρη Ιωαννίδη, την έκθεση που έγινε το καλοκαίρι στο Φεστιβάλ Αθηνών».
Τι συμβαίνει, όμως, στα έργα της και τον έκανε να εντρυφήσει τόσο πολύ στο συγγραφικό τη σύμπαν;
«Για μένα είναι ένα ρολόι η ίδια η Ανγνωστάκη, ένα ρολόι της ζωής μου. Της οφείλω πάρα πολλά ως σκηνοθέτης, ως ηθοποιός, ως μελετητής κι ως άνθρωπος. Γιατί είχαμε και προσωπική σχέση. Μ’ έναν μοναδικό τρόπο, κάθε φορά, που δοκίμαζα κάτι για πρώτη φορά συνδεόμουν μ’ ένα έργο της. Πρώτη φορά, δηλαδή, έπαιξα στο θέατρο τον Γιωργάκη στην «Κασέτα», πρώτη φορά που σκηνοθέτησα ήταν πάνω σε δικό της έργο, πρώτη φορά που έγραψα. Είναι σαν να με πήρε από το χέρι σ’ όλες αυτές τις πρωτόγνωρες για μένα εμπειρίες. Τώρα εδώ συμβαίνει να έχει φύγει από τη ζωή κι είναι η πρώτη φορά που ετοιμάζω παράσταση με εκείνη απούσα», εξομολογείται ο Μάνος Καρατζογιάννης.
Αλήθεια, όμως, πώς αισθάνεται που αυτή τη φορά δουλεύει ένα θεατρικό της κείμενο, ενώ εκείνη δεν είναι πια μαζί μας;
«Παίρνω μια απόσταση ώστε να την αντιμετωπίσω, ως αυτό που πραγματικά είναι, μια συγγραφέας αντάξια των μεγάλων ευρωπαϊκών φωνών. Για μένα, δηλαδή, δεν είναι μόνο μια Ελληνίδα συγγραφέας, είναι μια συγγραφέας ανάλογη του Τσέχωφ, του Άλμπι κ.λπ, είναι διεθνούς κλίμακας. Δεν είναι τυχαίο ότι κι ο Κουν εκεί την τοποθετούσε και συνέκρινε τον «ήχο του όπλου» με τα κείμενα της τσεχωφικής δραματουργίας ως προς την ευαισθησία και το χιούμορ του έργου», μου λέει με θαυμασμό για τη συγγραφέα.
Όσον αφορά το έργο σημειώνει: «Είναι ένα έργο που συμβολίζει πολύ τον χρόνο και την υπαρξιακή αγωνία γύρω από τον χρόνο που περνά. Γι’ αυτό και είδατε στις πρόβες ότι ακούγεται στην παράσταση το τραγούδι του Λουκιανού Κηλαηδόνη «Τα θερινά σινεμά» που έχει επιλέξει η ίδια για τα νιάτα που περνούν. Είχε μια ιδιαίτερη σχέση με τον χρόνο, αλλά και την ελευθερία. Πώς διαχειριζόμαστε τον χρόνο; Τι επιλογές κάνουμε σε ιδιωτικό και δημόσιο επίπεδο;»
Ο σκηνοθέτης είχε μια πολύ ιδιαίτερη σχέση με τη Λούλα Αναγνωστάκη. Του ζητώ, λοιπόν, να μοιραστεί μαζί μας κάτι από όλα αυτά που θα κρατάει για πάντα στην καρδιά του και συγκινημένος μου λέει: «Είναι πάρα πολλά… Αν υπήρχε άνθρωπος, ο οποίος να μπορούσε να σου δώσει την πιο γήινη συμβουλή αυτός ήταν η Λούλα. Ήξερες ότι είχες κάτι κι εκείνη θα σε συμβούλευε για το καλύτερο, με μια μοναδική ψυχραιμία. Ενώ είχε η ίδια αυτή την αγωνία που εκφράζει κι η Κάτια μέσα στο έργο και της ανυπέρβλητης ευαισθησίας, είχε, παράλληλα, μια πολύ σωστή σύνδεση με την πραγματικότητα. Επίσης, είχε μοναδικό χιούμορ η Λούλα. Κυρίως, όμως, αυτό που θα θυμάμαι είναι ότι ήταν η ίδια και στη δημόσια και την ιδιωτική της ζωή. Αυτό είναι κάτι πολύ σπάνιο, το έχω συναντήσει σ’ ελάχιστες περιπτώσεις καλλιτεχνών στην Ελλάδα, μια από αυτές ήταν εκείνη κι ο Μάνος Ελευθερίου. Άνθρωποι, οι οποίοι αυτό που έδειχναν ήταν και στην πραγματικότητα, όσο κοντά και να πήγαινες δεν έβλεπες κάτι διαφορετικό. Επίσης, είχε μια φοβερή διαίσθηση ως άνθρωπος, σε κοιτούσε κι ένιωθες ότι έφτανε πολύ βαθιά».
Στον Μάνο Καρατζογιάννη, όμως, δεν λείπει μόνο η συγγραφέας κι ο Μάνος Ελευθερίου: «Σίγουρα η παράσταση ανεβαίνει έναν χρόνο μετά τον θάνατο της Λούλας Αναγνωστάκη, αλλά είναι πολύ στη σκέψη μου κι η Χρύσα Σπηλιώτη, με την οποία παίζαμε μαζί σ’ αυτό το έργο πριν μια δεκαετία. Θα το γράψω και στο πρόγραμμα», μου λέει εμφανώς συγκινημένος και γι’ αυτή την απώλεια.
Η Πέγκυ Σταθακοπούλου έρχεται, για πρώτη φορά, στην καριέρα της αντιμέτωπη με έργο της Αναγνωστάκη και δηλώνει ενθουσιασμένη με την ηρωίδα της: «Η Κάτια είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες θεατρικές ηρωίδες. Γιατί είναι ένα πλάσμα, το οποίο φέρει θεατρικά πολλές στιγμές από ηρωίδες της παγκόσμιας δραματουργίας. Υπάρχουν στιγμές, που αισθάνεσαι ότι έχει κάτι από τις ηρωίδες του Τέννεσι Ουίλιαμς, άλλες φορές σου θυμίζει τη Νόρα, άλλες διακρίνεις τσεχωφικά στοιχεία. Είναι μια ύπαρξη πάρα πολύ ευάλωτη κι εύθραυστη, γι΄ αυτό τον λόγο έχει και μια ιδιαίτερη σχέση με το αλκοόλ. Αναζητά την ελευθερία της με κάθε τρόπο, αλλά ανήκει σ’ αυτή την κατηγορία των ανθρώπων που είναι κουρασμένοι κι αδύναμοι, ώστε να αλλάξουν τη ρότα της ζωής τους».
Τι θα ήθελε, λοιπόν, να αλλάξει η Κάτια; «Τα πάντα! Να φύγει μακριά να ζήσει ελεύθερη. Να μεγαλώσει τα παιδιά της, έξω από το πολύ συγκεκριμένο πρότυπο της οικογένειας, του σχολείου, των σπουδών. Ονειρεύεται το “ανέφικτο” και συνθλίβεται από αυτή τη ζωή. Μ’ αφορμή τη σχέση της με τον γιό της. Εγώ νομίζω, ότι αν δεν ήταν αυτή η σχέση της μαζί του τόσο καταλυτική, ώστε να την οδηγούσε στο θάνατο, σίγουρα θα υπήρχε κάτι άλλο που θα την συνέτριβε. Είναι από αυτά τα πλάσματα που τελικά συνθλίβονται στο τέλος», μου λέει η ίδια, επισημαίνοντας ότι «οι αλλαγές όσο δύσκολες και αν είναι στην πραγματικότητα είναι η ίδια η ζωή».
Όσον αφορά το οιδιπόδειο σύμπλεγμα και τον τρόπο που φωτίζεται από την ερμηνεία της μέσα στο έργο, η Πέγκυ Σταθακοπούλου δηλώνει: «Νομίζω ότι όπως είναι γραμμένο το κείμενο κι όπως υποστηρίζεται από την ίδια την Αναγνωστάκη, μοιραία είναι πολύ ανάγλυφο. Το ζήτημα είναι η δοσολογία πάνω στην οποία πατάς και πόσο σ’ ενδιαφέρει να του βάλεις έναν προβολέα που θα το έχει σαν υπότιτλο ή θα το αφήσεις να αιωρείται. Γιατί έτσι κι’ αλλιώς στη σχέση των ανθρώπων και δη στις οικογενειακές σχέσεις και, μάλιστα,στη σχέση της μητέρας με τα παιδιά της υπάρχουν ποιότητες αισθημάτων που δεν μπορείς να τις ονομάσεις. Και το λέω κι ως μητέρα που έχω κόρη».
Τον Σταύρο Μερμήγκη, θα τον απολαύσουμε σε μια μόνο σκηνή της παράστασης, στο πάρτι: «Ο Ηλίας είναι ένα πρόσωπο κάποιας ηλικίας, έχει σχέση με τη Μαρίκα, τη φίλη της Κάτιας και νομίζω πως, γενικά, τα έχει χαμένα μέσα σ’ αυτή την κατάσταση», μου επισημάνει.
Όσον αφορά την πολιτική κατάσταση της χώρας από τη δεκαετία του 1980, όταν και διαδραματίζεται το έργο μέχρι σήμερα, ο ίδιος μου επισημαίνει: «Η πολιτική κατάσταση έχει αλλάξει. Δεν μπορώ να πω ότι είναι ακριβώς ίδια. Τουλάχιστον, έχουμε περισσότερη γνώση για το τι πραγματικά συμβαίνει, ενώ τότε ήμασταν πιο ιδεολόγοι. Μιλάμε για εποχές και τώρα και σήμερα με φρούδες ελπίδες. Μας παραμυθιάζουν και δημιουργούν στο μυαλό μας μια ουτοπία, η οποία ποτέ δεν έρχεται».
Η Τζένη Σκαρλάτου, η Μαρίκα της παράστασης, σημειώνει για τον ρόλο της: «Η Μαρίκα είναι η παιδική φίλη της Κάτιας, είναι αντισυμβατική και απελευθερωμένη. Δεν έχει παντρευτεί και διατηρεί, παράλληλα, σχέση με τον γιο της φίλης της, τον Μιχάλη κι έναν συνομήλικο της. Συναντιέται, για πρώτη φορά, με τη φίλη της μετά από καιρό κι υπάρχει η χαρά της επανασύνδεσης, αλλά υπάρχει και το πρόβλημα με το παιδί που θέλει να φύγει και το οποίο και οι δύο γυναίκες αγαπάνε, με διαφορετικό τρόπο βέβαια. Υπάρχει, όμως, και μια κριτική στάση της Μαρίκας απέναντι στην Κάτια».
Τι γοητεύει την ίδια σ’ αυτό το έργο;
«Το συγκεκριμένο έργο είναι, όσο κι αν ακούγεται κλισέ, διαχρονικό, γιατί άπτεται των ανθρωπίνων σχέσεων. Παρ’ όλο που έχει νύξεις για το πολιτικό status της εποχής που είναι γραμμένο, άνετα μπορείς να το μεταφέρεις και σε μια πιο σύγχρονη εποχή, γιατί εκεί που εστιάζει είναι οι ανθρώπινες σχέσεις και, κυρίως, αυτή η δισεπίλυτη σχέση μάνας και γιού»
Ο Αγησίλαος Μικελάτος, ερμηνεύει τον ρόλο του Μιχάλη κι είναι, η όπως μας είπε, η πρώτη φορά που έρχεται σε επαφή με κάποιο έργο της Λούλας Αναγνωστάκη. «Αυτό που βλέπω είναι ότι έχει στη γραφή της κάτι πολύ λοξό. Οι χαρακτήρες της, ο τρόπος που γράφει είναι πολύ άμεσος. Τα πολιτικά σχόλια που κάνει, γίνονται όλα με το γάντι, είναι όλα από κάτω».
«Όλοι οι ήρωες της Αναγνωστάκη δεν ζητούν κάτι, το απαιτούν. Ο καθένας με τον δικό του τρόπο. Η κυρίαρχη επιθυμία του Μιχάλη είναι να φύγει, να εξαφανιστεί, να μην υπάρχει. Σ’ ένα πολύ κομβικό σημείο του έργου λέει: ‘’Μακάρι να ήμουν αόρατος”. Είναι όλοι πάνω του, δέχεται πιέσεις από παντού κι έτσι η φυγή είναι η μόνη λύση για εκείνον. Ανοίγει, συνεχώς, θέματα και δεν κάθεται να τα αντιμετωπίσει. Αυτό που έχει μάθει να κάνει είναι να σηκώνεται και να φεύγει. Ο υπερστόχος του είναι η Αμερική, ως κάτι πολύ μακρινό και πολύ χαοτικό».
Αλήθεια όμως πόσο έχει αλλάξει η πολιτική κατάσταση από τη δεκαετία του ’80, όταν και γράφτηκε το έργο;
«Νομίζω ότι δεν έχουν αλλάξει τα πράγματα. Δεν διαφέρει σε κάτι γι’ αυτό το λόγο και το έργο έχει αυτό το άχρονο στοιχείο, γεγονός που το κάνει και διαχρονικό», επισημαίνει ο Αγησίλαος Μικελάτος.
Αντίθετα η Βασιλική Τρουφάκου είναι η μόνη από τον θίασο, που έρχεται αντιμέτωπη για τρίτη φορά στην καριέρα της με έργο της Αναγνωστάκη (μετά την «Παρέλαση» και το καλοκαιρινό «Εργοστάσιο» στο Φεστιβάλ Αθηνών). «Μ’ αφορμή αυτό το έργο είπαμε ότι θέλουμε να συνεργαστούμε ξανά με τον Μάνο με διαφορετικό τρόπο τώρα, (μαζί είχαν παίξει στην «Παρέλαση» σε σκηνοθεσία Ένκε Φεζολάρι). Είναι ένα καινούργιο κι άγνωστο έργο, αλλά όταν επανέρχεσαι σ’ έναν χαρακτήρα που έχεις δουλέψει, μπαίνεις ξανά στο δικό του σύμπαν κι αυτό έχει ένα ενδιαφέρον, γιατί ξανασυστήνεσαι με κάτι διαφορετικό αλλά που έχει μια κοινή ρίζα. Αυτό είναι κάτι πολύ ενδιαφέρον για τον ηθοποιό. Μου έχει συμβεί και μ’ άλλους συγγραφείς, όπως ο Ίψεν, γιατί επανέρχεσαι στην ίδια βάση, αλλά φυσικά ερευνάς κάτι διαφορετικό, γιατί είναι άλλοι ήρωες και άλλες ιστορίες».
Η ίδια δείχνει να έχει, ήδη, βάλει στην καρδιά της τη Φανή. Μου λέει χαρακτηριστικά: «Η Φανούλα είναι ένα πολύ ερωτευμένο κορίτσι. Τίμιο με πολύ συμπαγή χαρακτήρα και μια ακλόνητη ιδεολογία, που προσπαθεί μέσα σ’ αυτό το χάος, που περιγράφει η Λούλα Αναγνωστάκη, δηλαδή μιας καινούργιας θέσης πραγμάτων, μιας ρευστότητας που υπήρξε μεταπολεμικά, να επιβιώσει».
Παρόν στην πρόβα και ο αξιαγάπητος Όσκαρ, εδώ με την Τζένη Σκαρλάτου
Πιστεύει, όμως, ότι αυτή τη «μεταπολεμική ρευστότητα» την έχουμε αφήσει πίσω σήμερα; «Νομίζω ότι ακόμα ανιχνεύουμε …Δεν ξέρουμε που ακριβώς πατάμε».
Όσο για την εγκυμοσύνη της επί σκηνής μας επισημαίνει: «Ένα από τα πρώτα πράγματα, που είπα στις πρώτες συναντήσεις είναι ότι είναι τρομερό πως αυτή η κοπέλα είναι έγκυος με μια ανειλημμένη απόφαση να ευδοκιμήσει αυτή η εγκυμοσύνη και στην πραγματικότητα κανείς δεν ασχολείται μ’ αυτό. Όλοι όταν το ακούν, κάπως το παρακάμπτουν και νομίζω ότι έχει και συμβολική σημασία. Διότι, όταν στη δραματουργία επιλέγει ο συγγραφέας ένα τέτοιο γεγονός, συνήθως μ’ έναν τρόπο περιστρέφονται τα πράγματα γύρω από αυτό. Αντίθετα, εδώ υπάρχει μια εγκυμοσύνη, την οποία αγνοούν όλοι. Σαν να μην σχετίζεται κανείς τους μ’ αυτό το γεγονός»
Ο Κώστας Νικούλι, τον οποίο οι περισσότεροι θυμόμαστε από τη βραβευμένη ταινία του Πάνου Κούτρα, Xenia, μου συστήνει τον ήρωά του: «Υποδύομαι τον Γιαννούκο, τον αδερφό της Φανής και κολλητό του Μιχάλη. Στο έργο τον παρακολουθούμε να μπλέκει σε μια ιστορία μ’ ένα όπλο, το οποίο βρέθηκε στα χέρια του από έναν άνδρα. Ο ίδιος ο Γιαννούκος αποκαλύπτει ότι αυτός ήταν ένας πολύ σημαντικός άνθρωπος με α κεφαλαίο. Μέσα από αυτή την ιστορία του όπλου αλλάζει η ζωή του και καταλαβαίνει ότι μπορεί να κάνει τα πράγματα μόνος του, ανεξάρτητος από τους υπόλοιπους. Ταυτόχρονα, όμως, χάνει κι έναν φίλο, τον Μιχάλη, τον μόνο άνθρωπο, που σεβόταν και που ‘’σερνόταν” από πίσω του, όπως αναφέρει και ο ίδιος».
Το έργο σηματοδότησε την τελευταία σκηνοθετική δουλειά του Κάρολου Κουν, στο Θέατρο Τέχνης, το 1987, με τους: Ρένη Πιττακή, Στράτο Τζώρτζογλου, Κλέωνα Γρηγοριάδη, Μίμη Κουγιουμτζή, κ.ά.
«Ο ήχος του όπλου», όπως έλεγε ο ίδιος ο ιδρυτής του Θεάτρου Τέχνης στην τελευταία συνέντευξή του («Το Βήμα», 8.2.1987) «δεν ακούγεται ούτε μία φορά στη σκηνή. H συχνή αναφορά στο αντικείμενο αυτό που σκοτώνει, εισβάλλει βίαια στον φανταστικό κόσμο των ηρώων του έργου και το μήνυμα που εκτοξεύεται από την κοίτη της γλώσσας είναι μια συνεχής απειλή…»
Η παράσταση θα κάνει πρεμιέρα στο Θεάτρο Σταθμός στις 9 Νοεμβρίου.
Η προπώληση έχει ξεκινήσει. Κλείστε το εισιτήριο σας εδώ.
Την αποκλειστική φωτογράφιση για το texnes-plus έκανε ο Κοσμάς Ινιωτάκης.
Κείμενο: Γιώτα Δημητριάδη
Από τον Σπύρο Σιακαντάρη
Τη Δευτέρα 24 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε στο Θέατρο Σταθμός, η συνέντευξη Τύπου για την παρουσίαση του προγράμματος της τρέχουσας θεατρικής περίοδου 2018 - 2019. Ο Μάνος Καρατζογιάννης για δεύτερη χρονιά είναι στο τιμόνι του θεάτρου ως καλλιτεχνικός διευθυντής και μας υποδέχθηκε στη σκηνή με μεγάλη χαρά. Σε αντίθετη με πέρυσι που το ρεπερτόριο ήταν κυρίως ελληνικό, φετος είναι ποικίλλο μέσα από περισσότερες θεματικες ενοτητες. Αξίζει να τονιστεί πως για πρώτη φορά παρουσιάστηκε το πρόγραμμα και στη νοηματική γλώσσα από διερμηνέα που βρισκόταν στη σκηνή, αφού θα υπάρχει και ειδική ενότητα στο πρόγραμμα του θεάτρου.
Τ
Πέθανε,σήμερα το πρωί, η μεγάλη θεατρική συγγραφέας Λούλα Αναγνωστάκη. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη τη δεκαετία του 1930 και ζούσε στο Κολωνάκι, ήταν η μικρότερη αδελφή του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη.
Υπήρξε παντρεμένη με τον συγγραφέα και καθηγητή ψυχιατρικής Γιώργο Χειμωνά και γιος της είναι ο συγγραφέας Θανάση Χειμωνά. Η Λούλα Αναγνωστάκη σπούδασε και πήρε πτυχίο από τη Νομική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Η κηδεία της θα γίνει από το Α νεκροταφείο Αθηνών τη Τρίτη 17/10 στις 4 μ.μ
Εμφανίστηκε στο θέατρο το 1965 με την τριλογία της Πόλης ("Η διανυκτέρευση", "Η πόλη", "Η παρέλαση"), που παρουσίασε σε ενιαία παράσταση στο Θέατρο Τέχνης ο Κάρολος Κουν.Ακολούθησε το τρίπρακτο έργο Η συναναστροφή, που παρουσιάσθηκε στο Εθνικό Θέατρο το 1967.
Τα μεταγενέστερα έργα της έχουν ανεβεί στο Εθνικό Θέατρο, στο Θέατρο Τέχνης και σε άλλες χώρες, όπως η Κύπρος, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιταλία και η Πολωνία. Αυτά είναι τα εξής:
Αντόνιο ή το μήνυμα (1972)
Η νίκη (1978)
Η κασέτα (1982)
Ο ήχος του όπλου (1987)
Διαμάντια και μπλουζ (1990)
Το ταξίδι μακριά (1995)
Ο ουρανός κατακόκκινος (μονόπρακτο, 1998)
Σ' εσάς που με ακούτε (2003)
Ο Γιώργος ως Άμλετ, Τα κείμενα των Φιλίππων 2009-2014 (2015) Κάπα Εκδοτική
Η Λούλα Αναγνωστάκη ήταν συνυφασμένη με το Θέατρο Τέχνης.
Η τριλογία της "Πόλης" (Η Διανυκτέρευση, Η Πόλη, Η Παρέλαση), ανέβηκε στο Θέατρο Τέχνης το 1965 σε σκηνοθεσία Καρόλου Κουν, ο οποίος ήταν ο πρώτος που αναγνώρισε το συγγραφικό της ταλέντο και παρουσίασε έργα της σκηνή.
Έκτοτε η Λούλα Αναγνωστάκη γράφει για το Θέατρο Τέχνης.
Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι το τελευταίο έργο που σκηνοθέτησε ο Κάρολος Κουν είναι το έργο της «Ο ήχος του όπλου» το 1987.
«Αν δεν ήταν ο Κουν και να ξέρω ότι με πιστεύει και ότι θα ανέβαζε τα έργα μου ίσως να μην είχα γράψει κανένα».
Λούλα Αναγνωστάκη
Από την έκδοση «Κάρολος Κουν» του Μ.Ι.Ε.Τ
Η Β΄ Σκηνή του Θεάτρου της Οδού Κεφαλληνίας μεταμορφώνεται για μια ακόμα φορά τη φετινή χρονιά. Το σκηνικό παιχνιδιάρικο και ζεστό. Το ξύλο πρωταγωνιστεί και ένα αριθμητάρι παρέα με μια κουνιστή πολυθρόνα ανασύρουν μνήμες αλλοτινών εποχών. Και ενώ είσαι έτοιμος να ταξιδέψεις στη γλυκιά νοσταλγία, το βαμμένο στο χρώμα της μούχλας δάπεδο σαν να δυσαρεστεί την όσφρησή σου και σε κάνει να κοιτάξεις πιο προσεκτικά. Εκεί όπου απλώνεται το βαθύ κόκκινο κουβάρι και ξεπροβάλλει το παράθυρο στο κέντρο της σκηνής. Κάπως έτσι η πλοκή αλλάζει, όλα θυμίζουν σοφίτα και σαν να ταιριάζουν με τη γνωστή σου «Παρέλαση» της Λούλας Αναγνωστάκη.
Από τις σκέψεις μου θα με βγάλουν οι δύο πρωταγωνιστές του έργου, τα δύο αδέρφια της ιστορίας, ο Άρης και η Ζωή, κατά κόσμον Κωνσταντίνος Μάρκελλος και Ελένη Στεργίου. Εκεί, στα πρώτα καθίσματα του θεάτρου, τα ιδρυτικά μέλη της ομάδας This Famous Tiny Circus Theater Group θα ξεδιπλώσουν το δικό τους πολύχρωμο κουβάρι με τις εμπειρίες τους από μια παράσταση που συνσκηνοθέτησαν, δούλεψαν αρκετό καιρό και μελέτησαν ενδελεχώς γι’ αυτή, έπαιξαν σε πολλές πόλεις της επαρχίας και τώρα είναι πανέτοιμοι να την παρουσιάσουν στο αθηναϊκό κοινό.
Με την «Παρέλαση» πριν έρθετε στην Αθήνα κάνατε μια περιοδεία σε κάποια μέρη της Ελλάδας. Τι έχετε αποκομίσει από αυτή την εμπειρία;
Ελένη Στεργίου: Ήταν μια ξεχωριστή εμπειρία και δεν έχει τελειώσει ακόμη. Θα συνεχίσουμε. Θα παίζουμε στο Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας Σάββατο και Κυριακή και μέσα στη βδομάδα θα παίζουμε σε πόλεις της επαρχίας. Ξεκινήσαμε τις παραστάσεις μας από την Πάτρα, στα μέσα του Μαρτίου, και στη συνέχεια πήγαμε στην Πρέβεζα, στις Σέρρες και στα Γιάννενα. Στα Γιάννενα είχαμε την ευκαιρία να δώσουμε παραστάσεις και το βράδυ για το κοινό και το πρωί για τα σχολεία. Η επαφή με τα παιδιά ήταν κάτι ξεχωριστό! Στις συζητήσεις που ακολουθούσαν μας άφησαν άφωνους με τις ερωτήσεις τους…
Δηλαδή;
Κωνσταντίνος Μάρκελλος: Ήταν αποκαλυπτικό το πώς εισέπραξαν τα παιδιά αυτό το δύσκολο έργο. Μας έκαναν κάποιες ερωτήσεις από τις οποίες προέκυψαν καινούργια ερωτήματα.
Ελένη Στεργίου: Φωτίσανε σημεία που δεν τα είχαμε αντιληφθεί με αυτό τον τρόπο, αλλά ήταν τόσο ενδιαφέροντα και από μια οπτική τόσο αθώα και πιο ειλικρινή. Μας εξέπληξαν ευχάριστα.
Θυμάστε κάποια ερώτηση που σας έκανε ιδιαίτερη εντύπωση;
Ελένη Στεργίου: Πολλές… Για παράδειγμα: «Αυτή η μάνα πού βρίσκεται;», «Ο Άρης είναι υιοθετημένος;», «Είναι όντως αδέρφια;», «Ο πατέρας γιατί τους φέρεται με αυτό τον τρόπο και γιατί λείπει;»
Κωνσταντίνος Μάρκελλος: «Και τι δουλειά κάνει ο πατέρας;», «Γιατί βγαίνει έξω στα σκοτάδια και ψάχνει κάποιον;»
Ερωτήματα που φαντάζομαι ενεργοποιούν και τη φαντασία του ηθοποιού και σας ανατροφοδοτούν.
Κωνσταντίνος Μάρκελλος: Φυσικά. Είναι ερωτήματα που και εμάς μας απασχόλησαν. Δεν δώσαμε κάποια συγκεκριμένη απάντηση, γιατί είναι μερικά κομμάτια που τα κρατάμε για εμάς, έτσι ώστε κάθε φορά να είναι ζωντανά και να είμαστε ενεργοί στην παράσταση.
Παρ’ όλα αυτά, η παράσταση δεν είναι αμιγώς για εφηβικό κοινό. Πώς προέκυψε η ιδέα να την παρουσιάσετε σε παιδιά γυμνασίου;
Κωνσταντίνος Μάρκελλος: Όντως δεν είναι μια παράσταση για παιδιά. Ούτε το έργο ούτε η παράσταση, όπως είναι δομημένη. Απλώς θέλαμε να κάνουμε αυτό το πείραμα, το οποίο μας προτάθηκε από το ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων που είναι και συμπαραγωγός μας. Θέλαμε να δούμε πώς θα εισπράξουν τα παιδιά της επαρχίας την παράσταση. Το εγχείρημα πέτυχε και πράγματι, όπως τόσα χρόνια λέμε, η επαρχία διψάει για θέατρο. Επειδή λοιπόν τα παιδιά είναι οι μελλοντικοί θεατές, θα πρέπει όλες οι παραστάσεις, ανεξαρτήτως, ύφους, προσανατολισμού και περιεχομένου, να πηγαίνουν στην επαρχία και στα σχολεία. Εμείς θα διαμορφώσουμε τους θεατές του μέλλοντος.
Με αφορμή την παράσταση ή και παλιότερα έχετε έρθει σε επαφή με την κυρία Αναγνωστάκη;
Ελένη Στεργίου: Θα θέλαμε πάρα πολύ να γνωρίσουμε την κυρία Αναγνωστάκη και μακάρι να ερχόταν να δει την παράστασή μας. Θα ήταν τεράστια η χαρά μας. Ήρθαμε σε επαφή με το γιο της, τον Θανάση Χειμωνά, ο οποίος μας έδωσε πολλές πληροφορίες για τη ζωή και το έργο της, αλλά και για τη σχέση της με τον αδερφό της, τον Μανόλη Αναγνωστάκη. Στηριχτήκαμε πολύ σε αυτή τη σχέση και ήρθαμε σε επαφή και με το έργο του Μανόλη Αναγνωστάκη, γιατί βρήκαμε κοινές αναφορές. Περιγράφουν και οι δύο ίδιες εικόνες, γιατί έχουν κοινές μνήμες, ως αδέρφια, από τα παιδικά τους χρόνια, και όχι μόνο. Εξαιτίας της φυλάκισης του ποιητή το ’48 και της καταδίκης του σε θάνατο το ’49 για τις πολιτικές του πεποιθήσεις, τα χρόνια που ήταν φυλακισμένος μέχρι το ’51 που ελευθερώθηκε η Λούλα Αναγνωστάκη τον επισκεπτόταν συνέχεια, οπότε αυτό αποτυπώνεται στην «Παρέλαση» πάρα πολύ καθαρά. Μελετώντας τα ποιήματα του Αναγνωστάκη μπορέσαμε να βρούμε κάποιες απαντήσεις-ερωτήσεις για την «Παρέλαση». Υπάρχει μία φράση από την οποία αντλήσαμε πάρα πολλά στοιχεία για το έργο.
Κωνσταντίνος Μάρκελλος: Ξεκλείδωσε στην ουσία το έργο…
Ποια είναι αυτή η φράση;
Ελένη Στεργίου: «Τάχα μια έκθαμβη παρέλαση, στο βάθος όλες οι δικές σου αποτυχίες».
Κωνσταντίνος Μάρκελλος: Στην ουσία και τα δύο αδέρφια, παρόλο που είναι βαθιά πολιτικοποιημένα άτομα, έχουν μια έντονα ανθρωποκεντρική και οικουμενική γραφή. Έχουν συντονιστεί ως προς την ερμηνεία της σχέσης του ατομικού με το συλλογικό ή του ιδιωτικού με το δημόσιο. Ο Μανόλης Αναγνωστάκης έχει βιώσει και τη ματαίωση από τους φίλους του, γιατί μετά την Κατοχή και τον Εμφύλιο ήρθε το παρακράτος της Θεσσαλονίκης και εξανέμισε κάθε ελπίδα του για αναγέννηση. Ακόμα και για τους δικούς του ανθρώπους, που είχαν τα ίδια πολιτικά φρονήματα, νιώθει αυτή τη ματαίωση, ότι τελικά δεν συναντήθηκαν, δεν ενώθηκαν. Στο ίδιο πνεύμα κινείται και η Αναγνωστάκη και βάζει δύο αντίθετους κόσμους σε ένα δωμάτιο να προσπαθούν να συναντηθούν, αλλά να μην τα καταφέρνουν ποτέ. Και τη μοναδική φορά που συναντιούνται είναι όταν πραγματικά απειλούνται από έναν εξωτερικό παράγοντα, από τον έξω κόσμο.
Σήμερα πιστεύετε πως έχουμε συσπειρωθεί απέναντι στον «κοινό εχθρό» που βρίσκεται έξω;
Κωνσταντίνος Μάρκελλος: Όχι, κάθετα! Σε τέτοιες εποχές που απειλείται η ίδια σου η ύπαρξη, τα «πιστεύω» σου, η οικογένειά σου, οι ιδεολογίες σου, η ζωή σου η ίδια, φαίνεται ότι είναι δύσκολο να απλώσεις το χέρι, είτε για να ζητήσεις βοήθεια είτε για να δώσεις. Εγώ νιώθω δηλαδή ότι είμαστε όλοι απομονωμένοι, ο καθένας στο δικό του κόσμο, και αντί να συνασπιστούμε για να αντιμετωπίσουμε έναν κοινό εχθρό, ρίχνουμε ο ένας την ευθύνη στον άλλο.
Ελένη Στεργίου: Αυτό συμβαίνει, αλλά εγώ πιστεύω πως σε περιόδους κρίσης οι άνθρωποι έρχονται πιο κοντά ο ένας στον άλλο. Βλέπω ότι σιγά σιγά απλώνεται το χέρι. Γιατί περάσαμε μια περίοδο ουτοπικής ευμάρειας, κατά την οποία κανένας δεν είχε ανάγκη κανέναν. Είχαμε τα πάντα και αυτό δεν έχει σβηστεί από το DNA μας, το κουβαλάμε ακόμη. Όμως πιστεύω ότι η πραγματική ανάγκη σε κάνει να κοιτάξεις έξω από το παράθυρο και να δεις τι συμβαίνει πέρα από σένα.
Και ποιος είναι τελικά αυτός «εχθρός»;
Ελένη Στεργίου: Νομίζω πως δεν είναι η οικονομική κρίση αλλά η κρίση αξιών. Η οικονομική κρίση μάς ξεγυμνώνει και αποκαλυπτόμαστε. Φαίνεται ποιοι πραγματικά είμαστε. Γίνεται σαφές ότι είναι ανισόρροπες οι ιδεολογίες μας, οι αξίες μας, και προσπαθούμε να βρούμε ένα πάτημα.
Κωνσταντίνος Μάρκελλος: Στην ουσία στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης διαφάνηκε ότι όλα αυτά για τα οποία μιλάει η Αναγνωστάκη στο έργο της, το συλλογικό τραύμα, καθώς και όλα όσα σε ατομικό επίπεδο κουβαλάμε από την Αντίσταση, τον Εμφύλιο, το παρακράτος της Θεσσαλονίκης, τη χούντα, δεν τα έχουμε ξεπεράσει.
Οι δυο σας έχετε δημιουργήσει την ομάδα This Famous Tiny Circus Theater Group» το 2012. Πώς σας έχει βοηθήσει μέχρι τώρα η λειτουργία της ομάδας;
Κωνσταντίνος Μάρκελλος: Αυτή είναι η τρίτη μας δουλειά. Ξεκινήσαμε με τον «Ταρτούφο» του Μολιέρου στην Κεντρική Σκηνή του Θεάτρου του Νέου Κόσμου και πέρυσι παρουσιάσαμε το «Οφσάιντ-Εκτός Παιδιάς» του Σέρτζι Μπελμπέλ στο Από Μηχανής Θέατρο. Η δημιουργία της ομάδας έχει βοηθήσει από την άποψη ότι βρήκαμε ένα χώρο και μια φόρμουλα να εκφραστούμε κάνοντας όσο το δυνατόν λιγότερες εκπτώσεις. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για έναν καλλιτέχνη, να εκφράζεται δίχως περιορισμούς. Από την άλλη, είναι μια πολύ δύσκολη συνθήκη, γιατί εμείς τρέχουμε παράλληλα και την παραγωγή, ωστόσο εγώ προσωπικά είμαι πολύ αισιόδοξος για το μέλλον.
Ελένη Στεργίου: Είναι πολύ θετικό να συνεργάζεσαι με κάποιους ανθρώπους πάρα πολλά χρόνια, γιατί αποκτάς έναν κοινό κώδικα επικοινωνίας που εξελίσσεται. Από εκεί και πέρα, γνωρίζουμε και άλλους ανθρώπους που εμπλουτίζουν αυτό που ήδη έχουμε φτιάξει και είμαστε ανοιχτοί στο να μαθαίνουμε. Σίγουρα όμως είναι μια δύσκολη συνθήκη, εντούτοις αυτή είναι η πραγματικότητα και οφείλεις να την αντιμετωπίσεις. Αυτό που κατάλαβα από ένα σημείο και μετά είναι ότι παντού συναντάς συνέχεια εμπόδια και αυτό σε κάνει να εξελίσσεσαι, να βρίσκεις τρόπο να τα ξεπερνά και να συνεχίζεις ‒ παλιά πίστευα πως κάποια στιγμή θα φτάσω σε ένα σημείο που όλα θα λειτουργούν ομαλά. Κατάλαβα ότι απλώς θα βρίσκω τρόπους να γίνομαι πιο ευέλικτη για να πηγαίνω παρακάτω.
Σας προβληματίζει το γεγονός ότι στις αθηναϊκές σκηνές φέτος ανέβηκαν τόσες «Παρελάσεις»; Σε τι νομίζετε ότι οφείλεται αυτό;
Ελένη Στεργίου: Ξεκινήσαμε να δουλεύουμε το έργο πέρυσι τέτοια εποχή. Όταν είδα πόσες παραστάσεις ανεβαίνουν, έπαθα ένα σοκ. Ωστόσο συμβαίνει πολλές φορές με διάφορα έργα να συντονίζονται οι άνθρωποι. Η Λούλα Αναγνωστάκη έχει αφήσει ένα πολύ σημαντικό στίγμα που αφορά και τη σύγχρονη ιστορία, οπότε ως νέοι έχουμε την ανάγκη να το ανακαλύψουμε και να το μελετήσουμε. Εγώ ήθελα πολύ να δουλέψω πάνω σε αυτό το κείμενο και είμαι πολύ χαρούμενη που τα καταφέραμε.
Κωνσταντίνος Μάρκελλος: Προσωπικά θεωρώ θετικό το γεγονός ότι τόσο πολλοί θίασοι ανεβάσαμε το συγκεκριμένο έργο. Αποδεικνύεται αυτό που λέει η Ελένη, ότι έχουμε μια ανάγκη να επιστρέψουμε σε κάτι πιο βασικό, πιο αρχετυπικό, που είναι οι ίδιες μας οι ρίζες.
Έχετε σκεφτεί το επόμενο έργο που θα ανεβάσετε;
Ελένη Στεργίου: Ναι, χέρι χέρι με την «Παρέλαση» πάει και άλλη μια ιδέα μας για ένα έργο με θέμα τη σχέση μητέρας και κόρης. Για μένα είναι ένας ύμνος αγάπης για κάθε μητέρα, είναι ένα έργο που δεν έχει ξαναπαιχτεί και θα το ανακοινώσουμε άμεσα.
Παραστάσεις
ΑΘΗΝΑ
Από 29 Απριλίου και για λίγες μόνο παραστάσεις
Σάββατο στις 21.00, Κυριακή 20:00
Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας, Β΄ Σκηνή, Κεφαλληνίας 18, Κυψέλη
Πληροφορίες-κρατήσεις: 210 8838727
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Δευτέρα 15 και Τρίτη 16 Μαΐου
Θέατρο Αυλαία, Πλατεία ΧΑΝΘ
Πληροφορίες-κρατήσεις: 2310 237700
Ώρα έναρξης: 21.00
ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ
Παρασκευή 12 Μαΐου
Θα ανακοινωθούν σύντομα και άλλα μέρη ανά την Ελλάδα.
Έπειτα από δυο επιτυχημένες σεζόν στο Θέατρο του Νέου Κόσμου και στο Από Μηχανής Θέατρο με «Ταρτούφο» του Μολιέρου και «Οφσάιντ-Εκτός Παιδιάς» του Σέρτζι Μπελμπέλ αντίστοιχα, oι This Famous Tiny Circus theater group συνεργάζονται για πρώτη φορά με το ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων σε μια νέα παραγωγή του εμβληματικού έργου της Λούλας Αναγνωστάκη «Η Παρέλαση» σε σκηνοθεσία και ερμηνεία Κωνσταντίνου Μάρκελλου και Ελένης Στεργίου. Η παράσταση μετά την επιτυχημένη περιοδεία της σε πόλεις της Ελλάδας ανεβαίνει από τις 29 Απριλίου και για λίγες μόνο παραστάσεις στο Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας-Β’ σκηνή.
Δύο αδέλφια, ο Άρης και η Ζωή, ζουν απομονωμένα στην σοφίτα του σπιτιού τους. Έξω η Πόλη, ο άγνωστος κόσμος που ζει και αναπνέει πέρα από τους τέσσερις τοίχους ετοιμάζεται να φορέσει τα γιορτινά της, αφού όπως ο Άρης και η Ζωή υποθέτουν, οι ετοιμασίες που λαμβάνουν χώρα στην πλατεία δίπλα στο σπίτι δε μπορούν παρά να προοιωνίζουν μια κανονική στρατιωτική παρέλαση.
Κι ενώ μέσα στο δωμάτιο η σχέση τους εξελίσσεται σε ένα σκληρό και αδυσώπητο παιχνίδι εξουσίας, ο έξω κόσμος από πιθανός ελευθερωτής θα γίνει-μεταφορικά και κυριολεκτικά- ο δήμιός τους.
Υπαρξιακό θρίλερ ή αλληγορία επώδυνου σουρεαλισμού, η «Παρέλαση» με την ιλιγγιώδη πλοκή της σκαρφαλώνει ασθμαίνοντας προς την κορυφή: μόλις φθάσει εκεί, το σκοινί θα κοπεί απότομα. Η κάθαρση δεν θα έρθει για κανέναν.
Η «Παρέλαση», όπως και τα άλλα δυο μονόπρακτα της τριλογίας της Πόλης, η «Πόλη» και η «Διανυκτέρευση», τοποθετεί το άτομο απέναντι στο σύνολο, στη βάση μιας διαλεκτικής πάνω στη σχέση Ιδιωτικού και Δημόσιου. Βαπτίζοντας τους ήρωες της στη δεξαμενή του συλλογικού ασυνείδητου της ελληνικής κοινωνίας καταφέρνει να τους μολύνει με τον φόβο και την ανασφάλεια που κουβαλούν τα όνειρα, οι μνήμες και τα τραύματα του πρόσφατου ιστορικού παρελθόντος.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Μάρκελλος & Ελένη Στεργίου
Σύμβουλος στην Δραματουργία: Βασιλική Δεμερτζή
Σχεδιασμός Σκηνικού Χώρου: Ζωή Μολυβδά-Φαμέλη & Μπάμπης Καμπανόπουλος
Σχεδιασμός Φωτισμών: Μελίνα Μάσχα
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Μουσική: Νεφέλη Σταματογιαννοπούλου
Κατασκευή Σκηνικών: Μπάμπης Καμπανόπουλος
Βοηθός Σκηνοθέτη: Κατερίνα Παπαγεωργίου
Βίντεο & trailer παράστασης: Κώστας Στάμου & Χάρη Καρακουλίδου / Artlabor Productions
Φωτογραφίες: Γιάννης Μπαριτάκης
Γραφιστικά-Αφίσα: Ειρήνη Ματθαίου
Παίζουν
Ελένη Στεργίου, Κωνσταντίνος Μάρκελλος
This Famous Tiny Circus theater group
Η Ομάδα Θεάτρου “This Famous Tiny Circus theater group” ιδρύθηκε το 2012 από τους ηθοποιούς Κωνσταντίνο Μάρκελλο και Ελένη Στεργίου.
Η ομάδα έχει παρουσιάσει ως τώρα: Στα πλαίσια του Φεστιβάλ «ΑΙΣΧΥΛΕΙΑ 2013», στο Παλαιό Ελαιουργείο της Ελευσίνας την performance “EUMENIDAE – A READING”, τον «Ταρτούφο» του Μολιέρου στην Κεντρική Σκηνή του Θεάτρου του Νέου Κόσμου (Απρίλιος-Μάιος 2015) και το «ΟΦΣΑΪΝΤ - Εκτός Παιδιάς» του Σέρτζι Μπελμπέλ στο Από Μηχανής Θέατρο (Ιανουάριος-Απρίλιος 2016) όλα σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μάρκελλου.
Φέτος η ομάδα παρουσιάζει σε συνεργασία με το ΔηΠεΘε Ιωαννίνων το μονόπρακτο της Λούλας Αναγνωστάκη «Η Παρέλαση», ενώ συμμετείχε στο 6ο Ιβηροαμερικανικό Φεστιβάλ Θεατρικών Αναλογίων που συνδιοργάνωσαν το Ινστιτούτο Θερβάντες και η Ισπανική Πρεσβεία στην Αθήνα με το έργο του Τζόρντι Γκαλθεράν «Αλυσιδωτές Λέξεις».
INFO:
Θέατρο της οδού Κεφαλληνίας/ Β’Σκηνή
Κεφαλληνίας 18 Κυψέλη
Πληροφορίες - κρατήσεις : 210 8838727
Παραστάσεις:
Από 29 Απριλίου και για λίγες μόνο παραστάσεις
Σάββατο στις 21.00 & Κυριακή 20.00
Διάρκεια: 60 λεπτά
Τιμές εισιτηρίων
Κανονικό: 12 ευρώ
Μειωμένο (Άνεργοι, Φοιτητές, Άτομα άνω των 65): 8 ευρώ
Ατέλειες, ΑΜΕΑ: 5 ευρώ
Προπώληση:
viva.gr, 11876, Media Markt, Public, SevenSpots, Βιβλιοπωλεία «Ευριπίδης»
Το Νέο Ελληνικό Θέατρο και ο ιδρυτής του Γιώργος Αρμένης τιμούν την επέτειο των τριάντα χρόνων από το θάνατο του Κάρολου Κουν με μια θεατρική σύνθεση πάνω στη δραματουργία της Λούλας Αναγνωστάκη. Στην παράσταση Ενέδρες της Ζωής - Λούλα Αναγνωστάκη mixage, που θα παρουσιαστεί στις 13 και 14 Φεβρουαρίου στο Φουαγιέ του Θεάτρου στις 21:00 με ελεύθερη είσοδο, συμμετέχουν οι σπουδαστές του Γ´ έτους της Ανώτερης Σχολής Δραματικής Τέχνης του Νέου Ελληνικού Θεάτρου – Γ. Αρμένη, σε διδασκαλία του Μάνου Καρατζογιάννη, ο οποίος υπογράφει και τη σύνθεση του κειμένου.
Προσωπικές ιστορίες που ξεχωρίζουν μέσα από το πλήθος σε ένα διαρκώς απειλούμενο δημόσιο χώρο υπογραμμίζουν την αξία της ατομικότητας και της ετερότητας, της δυνατότητας δηλαδή να μπορεί να αφηγηθεί κανείς ελεύθερα το δικό του βίωμα. Η μεταπολεμική Ελλάδα (Η Νίκη, Η Συναναστροφή), η Ελλάδα της Μεταπολίτευσης (Το ταξίδι μακριά, Ο Ήχος του Όπλου και η Κασέτα) αλλά και η σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα (Σ῾ Εσάς που με Ακούτε) αποτελούν τις τρεις θεματικές ενότητες του κειμένου, που ερευνά το πολιτικό περίγραμμα της δραματουργίας της Αναγνωστάκη τα τελευταία πενήντα χρόνια σε μια προσπάθεια να καταλάβουμε πως φτάσαμε ως εδώ.
Ο τίτλος της παράστασης είναι δανεισμένος από το ποίημα του Μανόλη Αναγνωστάκη Εσύ μόνο το ξέρεις.
Νέο Ελληνικό Θέατρο.
Σπυρίδωνος Τρικούπη 34 και Κουντουριώτη, Εξάρχεια.
Δευτέρα 13 και Τρίτη 14 Φεβρουαρίου στις 21:00.
Τηλ. : 210 8253489 - 2108817941
Διάρκεια: 60 λεπτά χωρίς διάλειμμα
Είσοδος ελεύθερη
Την Τρίτη 14 Φεβρουαρίου, ημέρα θανάτου του Κάρολου Κουν, μετά την παράσταση, θα μιλήσουν προς τιμήν του οι: Γιώργος Αρμένης, Ηλίας Λογοθέτης, Θανάσης Νιάρχος και Αντώνης Φωστιέρης.
Ενέδρες της Ζωής – Λούλα Αναγνωστάκη mixage
Σύνθεση κειμένου – σκηνοθεσία: Μάνος Καρατζογιάννης
Video art: COM.ODD.OR
Μουσική επιμέλεια: Χριστίνα Καρποδίνη
Ερμηνεύουν οι: Ζωνίτσα Σοφία, Κυπαρίσσης Μενέλαος, Νίνης Στέλιος, Ξένου Μαίρη, Πουλίδα Ελεάννα, Σολδάτου Σοφία – Μαίρη, Στυλιανού Αυγουστίνα, Φιλιάγκου Βασιλική