Μήδεια του Ευριπίδη

Medea's Son(g)s

Live streaming από την Ερευνητική Σκηνή στο Θέατρο Rex – Σκηνή «Κατίνα Παξινού»

10 Ιανουαρίου, στις 19:00

Τo Εθνικό Θέατρο εγκαινιάζει την Ερευνητική Σκηνή διαδικτυακά με την παράσταση της Μήδειας του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Μάρθας Φριντζήλα.

Η δημιουργία της «Ερευνητικής Σκηνής» έχει ως κύριο στόχο τη θεατρική σπουδή της αρχαίας ελληνικής δραματουργίας μέσα από τη μελέτη των κωδικών της, τη διερεύνηση σύγχρονων τρόπων προσέγγισης και την ανάδειξη των δυναμικών της στη σκηνική πρακτική και το παραστασιακό δημιούργημα. Οι νέες θεατρικές προτάσεις θα φέρουν την εγκυρότητα και την ποιοτική σφραγίδα φωτισμένων σκηνοθετών και προσωπικοτήτων του πνευματικού και καλλιτεχνικού χώρου. Η θεατρική περίοδος του 2021 ανοίγει με την παράσταση της Μήδειας στη νέα μετάφραση της Νικολέττας Φριντζήλα.

Πριν την παράσταση σε σύντομη ομιλία του Καλλιτεχνικού Διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου θα ανακοινωθεί η ιδρυτική διακήρυξη της Ερευνητικής Σκηνής.

Μετά την παράσταση θα ακολουθήσει ζωντανά συζήτηση με τους συντελεστές. Οι θεατές θα έχουν τη δυνατότητα να διατυπώσουν σχετικά ερωτήματα μέσω γραπτού ηλεκτρονικού μηνύματος.

Πλασμένη από το πάθος του έρωτα και της εκδίκησης, η Μήδεια –μία από τις πιο αντιφατικές τραγικές ηρωίδες του Ευριπίδη– αποτελεί έναν δυσεπίλυτο «δραματικό γρίφο», καθώς επιζεί της συντριβής της έχοντας διαπράξει το αδιανόητο: τον φόνο των παιδιών της. Πρόσωπο αινιγματικό, πολυδιάστατο, αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στα ανθρώπινα μητρικά αισθήματα και τα ηρωικά προτάγματα της τιμής και της δίκης. Σε ξένο τόπο, προδομένη, αντιμέτωπη με απροσδόκητες διαψεύσεις, η γυναίκα-αρχέτυπο του θηλυκού σθένους, σκοτώνει ό,τι πολυτιμότερο έχει, και γίνεται η ίδια πρωταγωνίστρια του πόνου που επιφέρει η φρικιαστική πράξη της.

Σημείωμα σκηνοθέτη

«Το έργο ξεκινά και όλα είναι τελειωμένα. Η τιμή της εντροπίας που προκάλεσε η απιστία του Ιάσονα έχει αυξηθεί σε τέτοιο βαθμό που η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη. Θα θρηνήσουμε θύματα».

Έτσι θα μπορούσε να ξεκινά το σημείωμα του σκηνοθέτη.

Μελετώ την Μήδεια ήδη τέσσερα χρόνια, θα μπορούσα να ασχολούμαι αποκλειστικά με την Μήδεια όσο ζω κι όμως νιώθω πως δεν έχω να προσθέσω τίποτα. Ό,τι και να γράψω έχει ξαναειπωθεί καλύτερα. Δεν θα πω κάτι καινούργιο. Ίσως αυτό είναι για μένα η Μήδεια: oι ατέλειωτες αναγνώσεις της, οι μεταφράσεις της, οι αναλύσεις, οι ξαναειπωμένες σκέψεις που γεννά, οι κοπιώδεις προσπάθειες σκηνοθετών, ηθοποιών, σκηνογράφων, συνθετών για πάνω από δυόμισι χιλιάδες χρόνια.

Η παράστασή μας έρχεται σαν αντίδωρο στο σπουδαίο δώρο του Ευριπίδη αλλά και σε όσους με αγωνία και δέος προσπάθησαν να συνομιλήσουν με το ποιητικό αριστούργημα. Δεν μπορούμε να πούμε ψέματα πως παρουσιάζουμε μία ακόμα Μήδεια. Στα αυτιά μας αντηχεί η σπαρακτική φωνή της Κάλλας, το παθιασμένο τραγούδισμα της Παξινού. Η μορφή του μεγάλου ιάπωνα ηθοποιού Μικιζίρο Χίρα να στροβιλίζεται τραβώντας από το στόμα αργά τα σωθικά του σε μια κόκκινη κορδέλα, η αρένα του μύθου που έστησε ο Ανατόλι Βασίλιεφ με την Λυδία Κονιόρδου στο κέντρο να κρατά τα νεκρά παιδιά της στο τρίκυκλο, η κατακόκκινη κορμοστασιά της Καριοφυλλιάς Καραμπέτη βαμμένη τα χρώματα του πολέμου, η Λυδία Φωτοπούλου παγιδευμένη λιονταρίνα στην παράσταση του Ανδρέα Βουτσινά, τα σκοτεινά μάτια της επαναστατημένης Μήδειας στην παράσταση του Μίνου Βολανάκη με την Μελίνα Μερκούρη είναι εικόνες που έχουν αφήσει το αποτύπωμά τους. Το χορικό του Έρωτα του Μάνου Χατζιδάκι μάς έχει στοιχειώσει. Η αγέρωχη Μήδεια του μεγάλου Παζολίνι και η αινιγματική παγωμένη Μήδεια του Τρίερ ήταν παρούσες στην διάρκεια των δοκιμών. Στην παράστασή μας θα επιθυμούσαμε να διακρίνονται πίσω απ’ τις φόρμες, τις κινήσεις, να κρύβονται στους ήχους.

Η Μήδεια για μας δεν είναι μόνο το κείμενο. Είναι το κείμενο πάνω απ’ όλα, και ακούγεται χωρίς περικοπές, προσθήκες κι επεμβάσεις. Όμως όλοι όσοι εργαστήκαμε γι’ αυτήν την παράσταση γνωρίζουμε πως τα λόγια αυτά δεν λέγονται, οι πράξεις δεν δείχνονται. Το έργο αυτό δεν παίζεται.

Η μυστήρια ύπαρξη της δικής μας Μήδειας κατοικεί για πάντα μαζί με τους δυο γιούς της, Φέρητα και Μέρμερο, σε έναν τόπο ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα, σε έναν χώρο μέσα και έξω απ' αυτή την γυναίκα, την μάνα, την ιέρεια, την μάγισσα, την πρόσφυγα, την ξένη. Εκεί λέει και αέναα θα ξαναλέει την ιστορία της. Οι γιοί της αναπαριστούν τα επεισόδια της ζωής της Μια ορχήστρα παίζει και τραγουδά τα τραγούδια της στην αιωνιότητα. Σ' αυτό το μυστηριακό τοπίο η Μήδεια δημιουργεί ένα δικό της ηλιακό σύστημα με κέντρο την ίδια ωσάν ένα θραύσμα από ήλιο που θέτει σε τροχιά τα σώματα γύρω της και κατακαίει όποιο πλησιάσει επικίνδυνα κοντά της.

Αν το θέατρο είναι ο καθρέφτης της αληθινής ζωής, το αρχαίο δράμα είναι η αντανάκλαση του απύθμενου βάθους της ανθρώπινης ψυχής. Το αρχαίο δράμα είναι η απόδειξη πως μόνο στο θέατρο μπορείς να δείξεις το βάθος και το εύρος της ύπαρξης. Αναρωτιέμαι συχνά πώς είναι δυνατόν να γράφτηκαν καν αυτά τα κείμενα»

Μάρθα Φριντζήλα

Η απευθείας μετάδοση θα είναι διαθέσιμη στη σελίδα livestream.n-t.gr με αγορά ηλεκτρονικού εισιτηρίου (κωδικού πρόσβασης).

Τιμή εισιτηρίου: 8€  Ώρα έναρξης: 19:00

Στη μετάδοση θα υπάρχει η δυνατότητα επιλογής αγγλικών υποτίτλων.

Στη σελίδα του Εθνικού Θεάτρου www.n-t.gr και στο www.ticketservices.gr είναι διαθέσιμο για ηλεκτρονική αγορά το πρόγραμμα της παράστασης σε ψηφιακή μορφή στο οποίο περιλαμβάνεται και το κείμενο της μετάφρασης του έργου.

Ταυτότητα παράστασης

Μετάφραση: Νικολέττα Φριντζήλα

Σκηνοθεσία: Μάρθα Φριντζήλα

Μουσική: Βασίλης Μαντζούκης Σκηνικά, κοστούμια: Άγγελος Μέντης

Φωτισμοί: Felice Ross

Σχεδιασμός Βίντεο (videodesign): Παναγιώτης Ανδριανός

Βοηθός σκηνοθεσίας: Θεανώ Μεταξά

Β’ βοηθός σκηνοθέτη: Μαριέλλα Παναγιώτου

Διανομή (με αλφαβητική σειρά):

Ανδρέας Κωνσταντίνου, Θάνος Τοκάκης, Μάρθα Φριντζήλα

Μουσικοί επί σκηνής (αλφαβητικά):

Παναγιώτης Μανουηλίδης, Βασίλης Μαντζούκης, Νίκος Παπαϊωάννου

Φωτογράφος παράστασης: Karol Jarek

Από την Τόνια Τσαμούρη 

 «Before we start, we need to stop».

Με αυτή τη φράση, η οποία νομίζω ότι συμπυκνώνει στο ακέραιο την κατάσταση που βιώνει ο πλανήτης και η ανθρωπότητα το τελευταίο διάστημα, ξεκινάει, κατ’ ουσίαν, η νέα παράσταση των RootlessRoot. Το Stones and Bones κάνει πρεμιέρα διαδικτυακά στο Youtube Channel της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση και θα είναι διαθέσιμη από την Πρωτοχρονιά του 2021 και για εικοσιτέσσερις ώρες.

Το σώμα, τα κόκκαλα, η σπονδυλική στήλη αποτελεί τη βάση και το λόγο ύπαρξης του κάθε ανθρώπου στη γη. Χωρίς αυτό, δε μπορεί να υπάρξει κάποιος. Αυτό το φθαρτό σώμα, το οποίο είναι το ίδιο για όλους τους ανθρώπους, βρίσκεται για να θυμίζει ότι όλοι είμαστε ίδιοι, αλλά και ότι όλοι δίνουμε την ίδια μάχη, αυτής της φυσικής επιβίωσης. Αυτή τη μάχη έρχονται να θυμίσουν οι RootlessRoot, εκκινώντας από την ιδιότυπη πάλη δύο γυναικών με την οποία ξεκινάει η performance. Αλλά και πιο έντονα, στη συνέχεια, καθώς στη σκηνή υπάρχουν μαρμάρινα γλυπτά που παραπέμπουν σε κόκκαλα ανθρώπινου σώματος. Με αυτά θα έρθουν σε τριβή, θα ταλαιπωρηθούν και θα ιδρώσουν οι πέντε γυναίκες που υπάρχουν στη σκηνή, θυμίζοντάς μας ότι αυτή η μοίρα όλων των ανθρώπινων οστών: να ταλαιπωρούνται και να καταπονούνται.

Πρόκειται για μια παράσταση η οποία συνδυάζει τη μουσική, το χορό και την performance σε ένα θέαμα που στόχο έχει να θυμίσει στον άνθρωπο όχι μόνον την καταγωγή του από τη φύση, αλλά και την επιστροφή του σε αυτήν. Πέντε γυναίκες επί σκηνής, πέντε γυναικεία σώματα, τα οποία κυλιούνται, αγκαλιάζονται, παλεύουν, εξερευνούν εαυτόν για να καταλήξουν όχι στις όποιες επιμέρους διαφορές, αλλά στην ειδοποιό ομοιότητα: της καταγωγικής συγγένειας. Σε αυτό συντείνει και η έντονη εμφανισιακή ανομοιογένεια που χαρακτηρίζει τις πέντε γυναίκες (Λίντα Καπετανέα, Έλενα Τοπαλίδου, Μάρθα Φριντζήλα, Hyaejin Lee, Anna Calsina Forrellad).

Η ζωντανή, επί σκηνής μουσική, με τα υπέροχα κομμάτια (Μουσική Σύνθεση: Βασίλης Μαντζούκης) δίνει τον τόνο της παράστασης, η οποία σταδιακά κορυφώνεται προκειμένου να φτάσει στην αποδόμηση και την τελική επανα-σύμπτωση με την μάνα-γη. Είναι αληθινά εξαιρετικό το θέαμα, όταν οι τέσσερις performers παλεύουν με τα χέρια τους και με το χώμα που έχει πέσει πάνω στη σκηνή˙ καταλήγουν κουρασμένες, κάθιδρες και αποκαμωμένες, σαν σύγχρονες Μαινάδες, προτού αναλυθούν σε ένα γέλιο το οποίο σταδιακά θα προσεγγίσει τις ιαχές και άναρθρες κραυγές των ζώων στη ζούγκλα.

Η παράσταση η οποία ξεκίνησε με τον έναρθρο και δομημένο ανθρώπινο λόγο, καταλήγει στη γλώσσα των πρωτόγονων ζώων και των προϊστορικών ανθρώπων.

Πρόκειται για μια παράσταση-ύμνο στην ανθρώπινη φθαρτότητα, αλλά και τη σημασία της συνύπαρξης του ανθρώπου με τη φύση, στην οποία άλλωστε ανήκει.

 Live YouTube premiere για κοινό: Παρασκευή 1 Ιανουαρίου 2021 | 21:00

Η παραγωγή θα παραμείνει διαθέσιμη στο YouTube του Ιδρύματος Ωνάση για 24 ώρες, έως τις 2 Ιανουαρίου στις 21:00, χωρίς αντίτιμο.

Μια περφόρμανς που αντιμετωπίζει το τραγούδι σαν λόγο θεατρικό. Σαν μια κατάσταση στην οποία μπαίνεις όταν οι λέξεις δεν αρκούν. Γιατί δεν μπορούν να σηκώσουν το βάρος τού αισθήματος, όταν αυτό υπερχειλίζει και χρειάζεται ένα άλλο σύμπαν να το αγκαλιάσει. Εκεί έρχεται και η μουσική και δημιουργείται μια καινούργια πραγματικότητα, που σε αποδεσμεύει από τη σύμβαση της ζωής και γίνεσαι ελεύθερος, εξομολογείσαι τα πάθη σου, τη χαρά σου, τον έρωτά σου...

Κι όταν τελειώσεις, σου έχει αποκαλυφθεί ένας καινούργιος εαυτός. Ένας «άλλος», που έχει συναντηθεί με το βαθύ εγώ, με τις κρυμμένες αλήθειες. Είναι η ίδια η λειτουργία του θεάτρου.

Δεν είναι θαυμαστό το ότι περνάς από το ένα στο άλλο, κάνοντας κάτι πολύ φυσικό, αυτονόητο, αλλά και αναντικατάστατο; Πώς θα ήταν άραγε η ζωή χωρίς αυτό το ταξίδι;

Σου φυλάξαμε μια θέση στη δική μας παράσταση.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Κείμενα - Σύνθεση - Δραματουργία: Ελένη Κοκκιδου, Μάρθα Φριντζήλα.
Σκηνοθεσία: Μάρθα Φριντζήλα
Μουσική επιμέλεια: Παναγιώτης Τσεβάς 
Σκηνικά - Κοστούμια: Ελλη Παπαγεωργακοπούλου
Σχεδιασμός φωτισμών: Περικλής Μαθιέλλης

Βοηθός σκηνοθέτη: Γιώργος Βουρδαμής Μαυρογέννης

Παίζει και τραγουδά η ηθοποιός: Ελένη Κοκκίδου

ΧΩΡΟΣ

Κεντρική Σκηνή

Από 29.01.2018 μέχρι 03.04.2018

ΜΕΡΕΣ / ΩΡΕΣ

Δευτέρα 21:15

Τρίτη 21:15

ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ

Κανονικό 14€

Φοιτητικό 12€

Ανέργων 10€

Η Μάρθα Φριντζήλα σκηνοθετεί τον «Φιλοκτήτη» του Σοφοκλή και τον παρουσιάζει στο Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας την Παρασκευή 25 Αυγούστου στις 20.30 στο πλαίσιο των Αισχυλείων.

Ο Φιλοκτήτης, που δοξάστηκε δίνοντας τέλος στο μαρτύριο του Ηρακλή δεν δίνει τέλος στο δικό του μαρτύριο. Ο Φιλοκτήτης που αγαπά ό,τι αποκτά όταν του απόμεινε μόνη η αρρώστια γαντζώνεται από αυτή σαν από αγαπημένο πρόσωπο, αγαπά την πληγή που δεν τον σκοτώνει και δεν γιατρεύεται την πληγή που του κάνανε οι αγαπημένοι του εχθροί και εκεί κάτω από τον έρημο ουρανό της Λήμνου μέσα στη δίστομη σπηλιά του, την αγκαλιάζει σφιχτά αυτήν τη μόνη σιγουριά και παρηγοριά του, κι ίσως τότε στιγμές μπορούμε να τον φανταστούμε ευτυχισμένο.

Συντελεστές: Μετάφραση: Νικολέττα Φριντζήλα. Σκηνοθεσία: Μάρθα Φριντζήλα. Σχεδιασμός φωτισμού: Φελίς Ρος. Μουσική: Άντης Σκορδής. Σκηνογραφία: Βασίλης Μαντζούκης.

Διανομή: Οδυσσέας, Έμπορος, Ηρακλής: Γιώργος Φριντζήλας. Νεοπτόλεμος: Μιχάλης Πανάδης. Φιλοκτήτης: Γιώργος Βουρδαμής- Μαυρογέννης.

Χορός: Νεφέλη Ανανιάδη, Χριστίνα Ανδρέου, Ρουμπίνη Βέργη, Μαρία Διαλούπη, Μαριέττα Δελώτη, Κωνσταντίνος Ζαρμακούπης, Ντίνα Κατσαμπίρη, Ελίνα Κιουπάκη, Σόνια Κουλέπη, Εύη Κουταλιανού, Δημήτρ ης Κυπραίος, Francesca Minutoli, Κωνσταντίνος Μυλωνάς, Βάσια Μπάλλα, Αναστασία Μπρουζιώτη, Τζο Νασιοπούλου, Χριστίνα Ντάκου, Ανδρέας Ξιάρης, Γωγώ Παναγούλη, Κλαίρη Παπαδοπούλου, Στέλλα Παπακωνσταντίνου, Χρύσα Παριανού, Χρυσάνθη Πίκουλα, Βίκυ Πολυχρόνη, Βίκυ Ραφτοπούλου, Δάφνη Τσιρίδου, Βασιλική Τζουάνη, Ρουμπίνη Φέφε, Γεωργία Φίλιου, Λίτσα Φριντζήλα, Λαζάρια Φράγκου, Πέτρος Χατζόπουλος, Δήμητρα Χριστογιαννοπούλου.