18/12/2016, «Ένας δράκος… μα ποιος δράκος;» Θέατρο Πόρτα
Θέατρο Πόρτα! Μικροί και μεγάλοι περιμένουμε με αγωνία κάθε καινούργια παραγωγή του. Για άλλη μια φορά φύγαμε μαγεμένοι! Η Ξένια Καλογεροπούλου και ο Θωμάς Μοσχόπουλος διασκεύασαν το «Δράκο» του μεγάλου Ρώσου θεατρικού συγγραφέα Γιεβγκένι Σβαρτς. Τα έργο γράφτηκε το 1944 και επισήμως αναφερόταν ότι σχολίαζε τη χιτλερική εξουσία, αλλά όσοι ζούσαν κάτω από την εξουσία του «Δράκου» αναγνώρισαν στο παραμύθι και κάποιους άλλους δυνάστες…
Τα παραμύθια λένε αλήθειες που φοβόμαστε και δεν τολμάμε να αποκαλύψουμε. Ή απλώς αλήθειες τόσο βαθιές που δεν μπορούμε να εκφράσουμε με άλλο τρόπο. Τα παραμύθια δεν είναι μόνο για παιδιά, γιατί οι συμβολισμοί τους είναι τέτοιοι που αγγίζουν τις καρδιές των παιδιών, τη νόηση των μεγάλων και τελικά την ψυχή όλων.
Στο παραμύθι αυτό το διαφορετικό είναι ότι το τέλος μοιάζει να μην είναι… τέλος. Ο Δράκος δεν έχει φύγει, γιατί «το Δράκο τον έχει ο καθένας από μας μέσα του», όπως λέει η Έλσα. «Όταν είσαι βολεμένος στα ζεστά σου και στα ωραία σου, καλύτερα να χουζουρεύεις και να μη λες πολλά», σχολιάζει ο γάτος, όμως με τον τρόπο τους το ίδιο υποστηρίζουν όλοι οι ήρωες. Όπως ο δήμαρχος που επισημαίνει στο γιο του: «Μα παιδί είσαι και ζητάς την αλήθεια; Η αλήθεια είναι βλαβερό κι επικίνδυνο πράγμα». Ποιος είναι τελικά ο Δράκος; Ο τίτλος της παράστασης κρύβει την ουσία όλου του έργου.
Τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις, ο ωχαδερφισμός και το βόλεμα, η υποκρισία, η υποτέλεια, η λατρεία και η υποταγή στους «σωτήρες» είναι μερικοί μόνο από τους προβληματισμούς τους οποίους θέτει το έργο. Οι κάτοικοι της παραμυθένιας καστροπολιτείας αρνούνται τη σωτηρία τους και έχουν αγαπήσει το δυνάστη τους. Τα τελευταία 213 χρόνια κανένας δεν αντιστέκεται, γιατί τελικά «για να γλιτώσεις από τους ξένους δράκους καλύτερα να έχεις ένα δικό σου». Πότε γεννήθηκε όμως ο Δράκος; Η αλήθεια που κράτησα για μένα είναι ότι ο Δράκος είναι ο γιος του πολέμου, επειδή γεννήθηκε έπειτα από έναν πόλεμο, ξεπηδώντας από τις στάχτες του. Ας δώσει ο καθένας τη δική του ερμηνεία στη λέξη «πόλεμος».
Και ενώ ο ιππότης Λανσελότος περιμένει (όπως όλοι εμείς) το δράκο με τα τρία κεφάλια, τις φολίδες, τα ρουθούνια που βγάζουν φωτιά και τα σκληρά νύχια που ούτε διαμάντι δεν τα κόβει, έρχεται ένας Δράκος που… μας μοιάζει! Είναι ένας άνθρωπος, γιατί τόσα χρόνια ανάμεσα στους ανθρώπους απέκτησε τη μορφή μας. Ή μήπως αποκτήσαμε εμείς τη δική του; Μας μοιάζει το κακό ή εμείς έχουμε μέσα μας και αυτή την πτυχή;
Τα κοστούμια, εξαιρετικά και αρμονικά δεμένα μεταξύ τους, σε ταξιδεύουν στον κόσμο του θεάτρου. Το σκηνικό, επιβλητικό και ευφάνταστο, δίνει τη δυνατότητα στους ηθοποιούς να εμφανίζονται και να εξαφανίζονται και να παίζουν με όλο τους το σώμα ή μόνο με τον κορμό. Το σχόλιο του γιου μου ήταν ότι έμοιαζε με το φτερό ενός δράκου. Ίσως τελικά οι δράκοι που μας καταδυναστεύουν να είναι τόσο μεγάλοι και ισχυροί που να χανόμαστε μέσα τους, να εγκλωβιζόμαστε και να μην μπορούμε να ξεφύγουμε.
Ούσα μαγεμένη από ένα θέαμα που δεν πρέπει να χάσει κανένας (μεγάλος και μικρός), έχουμε μερικά δρακοπαιχνίδια για ΠΡΙΝ από την παράσταση και ιπποτοδρακοϊστορίες για ΜΕΤΑ.
ΠΡΙΝ…
• Αφήγηση: Το αριστούργημα «Ο Δράκος» του Γιεβγκένι Σβαρτς, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κάλβος, είναι ένα έργο για παιδιά και μεγάλους, καθώς έχει διαφορετικά επίπεδα ανάγνωσης. Μπορείτε πριν από την παράσταση να διαβάσετε το έργο στα παιδιά. Ένα άλλο εξαιρετικό παραμύθι για μικρότερους αναγνώστες είναι το «Δράκος; Ποιος δράκος;» του Τζέισον Χουκ (εκδόσεις Πατάκη), που μέσα από τη μαγική εικονογράφηση του Ρίτσαρντ Χουκ αντιλαμβανόμαστε ότι οι δράκοι υπάρχουν μόνο αν τους πιστέψουμε. Και μόνο αν τους πιστέψουμε μπορούμε να τους δούμε, ό,τι κι αν αυτό σημαίνει για τον καθένα…
• Γράφουμε: Βιβλίο παραπόνων. Ο ιππότης Λανσελότος λέει ότι στον κόσμο υπάρχει ένα βιβλίο στο οποίο όλοι γράφουν τα παράπονά τους. Και οι ιππότες γυρνούν τον κόσμο και λύνουν τα προβλήματα αυτά. Θα μπορούσαμε να φτιάξουμε ένα τετράδιο «παραπόνων» στο σπίτι, στο οποίο τα παιδιά θα γράφουν τα προβλήματα και τα παράπονά τους. Και η μαμά-ιππότης θα προσπαθεί να τα λύσει. Θα είχε βέβαια ενδιαφέρον να γράψει και η μαμά μια μέρα στο βιβλίο παραπόνων τα δικά της παράπονα και να προσπαθήσει να τα λύσει το παιδί-ιππότης.
• Κατασκευή: Στην παράσταση «Ένας δράκος… μα ποιος δράκος;» ο δράκος δεν μοιάζει με… δράκο. Πριν πάμε λοιπόν να την παρακολουθήσουμε μπορούμε να φτιάξουμε ένα δράκο όπως εμείς τον φανταζόμαστε. Να τον ζωγραφίσουμε, να τον κατασκευάσουμε με πλαστελίνη ή, αν οι μαμάδες έχουν όρεξη να πειραματιστούν, ένα δράκο από οριγκάμι!
ΜΕΤΑ…
• Ματιές: Η μάχη μεταξύ Λανσελότου και Δράκου διαδραματίζεται στον αέρα. Δεν θέλουμε να σας αποκαλύψουμε περισσότερα, αλλά έχει ενδιαφέρον, αφού δείτε τη μάχη, να παίξετε ένα παιχνίδι. Κοιτάζουμε ψηλά και δίνουμε οδηγίες στα παιδιά ότι παρακολουθούμε με τα μάτια μας κάτι που κινείται. Μια μπάλα που χοροπηδά, μια παρτίδα τένις ή πινγκ πονγκ, ένα αυτοκίνητο κούρσας, ένα αεροπλάνο που προσγειώνεται-απογειώνεται-ελίσσεται στον ουρανό, μια ρουκέτα, την κίνηση του δείκτη σε ένα ρολόι τοίχου, το πέταγμα μιας μύγας, άλμα εις ύψος, κούνια, βάτραχος ή καγκουρό, ακροβάτες.
• Κίνηση: «Μισός μισός» (ευχαριστώ τη Σοφία για την ιδέα!). Στην παράσταση οι ήρωες άλλα λένε και άλλα εννοούν. Κινούνται επίσης κάτω από το ύφασμα-σκηνικό. Ένα παιχνίδι είναι τα παιδιά να «χωρίσουν» το σώμα τους. Ο κορμός να είναι θυμωμένος (χέρια-πρόσωπο) και τα πόδια να είναι πόδια μπαλαρίνας. Τα πόδια ποδοσφαιριστή και ο κορμός δασκάλου καράτε.
• Παιχνίδι αυτοσχεδιασμού για δύο: Άλλα λένε τα χέρια μου και άλλα το σώμα μου. Δύο παιδιά στέκονται το ένα πίσω από το άλλο. Αυτός που κάθεται έχει κρυμμένα τα χέρια του μέσα στην μπλούζα του και «δανείζεται» τα χέρια του συμπαίκτη που είναι πίσω του. Ο καθιστός μιλά για ένα θέμα και τα «χέρια» αντιδρούν σύμφωνα με τα λεγόμενα ή εντελώς αντίθετα από αυτά που ακούγονται!
Στο τέλος της παράστασης οι ηθοποιοί ρώτησαν τα παιδιά τι πίστευαν ότι έγινε στο τέλος. Ο Λανσελότος ήταν ο ίδιος στο τέλος όπως στην αρχή; Η συντριπτική πλειονότητα των παιδιών απάντησε ότι ο Λανσελότος παντρεύτηκε με την Έλσα γιατί… αγαπιούνται! Τελικά η αγάπη μπορεί να τα νικήσει όλα! Τουλάχιστον στα μάτια των παιδιών. Και αυτό είναι, αν μη τι άλλο, ελπιδοφόρο…
