Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Μαρία Πρωτόπαππα:«Όλοι ‘‘κλέβουμε’’ στο θέατρο»

Κάθε φορά που τη συναντώ το ενδιαφέρον μου για τη συζήτηση που θα ακολουθήσει είναι ανάλογο με την αγωνία μου να τη δω στη σκηνή. Ίσως επειδή και στα δύο καταφέρνει να με εκπλήσσει μόνο ευχάριστα. Οι απαντήσεις της μοιάζουν με τις ερμηνείες της, είναι απρόσμενα ειλικρινείς.

Αυτή την περίοδο την απολαμβάνουμε στον «Αύγουστο» του Τρέισι Λετς, σε μια ερμηνεία που σπάει κόκαλα και ισορροπεί αριστοτεχνικά το κωμικό με το δραματικό στοιχείο. Η Μαρία Πρωτόπαππα, αν ήταν στην Αμερική, θα ήταν σίγουρα και εκείνη υποψήφια για Όσκαρ και Χρυσή Σφαίρα, όπως η Τζούλια Ρόμπερτς που ερμήνευσε τον ομώνυμο ρόλο στην ταινία. Τη Μαρία όμως «δεν την ενδιαφέρει μόνο το επάγγελμά της» και δεν μπορεί να ζήσει χωρίς την ελληνική γλώσσα και τον ήλιο. Από αυτόν είχαμε μπόλικο καθ’ όλη τη διάρκεια της συζήτησής μας. Η μέρα έκανε τα πάντα για να επιβεβαιώσει τη ρήση «Από Μάρτη καλοκαίρι…»

 

protopappa.jpg

Τον «Αύγουστο» στην Ελλάδα τον γνωρίσαμε μέσα από την κινηματογραφική επιτυχία. Είναι ρίσκο πιστεύεις να ανεβαίνουν στη σκηνή έργα τα οποία οι θεατές έχουν ταυτίσει τόσο πολύ με συγκεκριμένους ηθοποιούς του Χόλιγουντ;

Δεν το είδα έτσι. Ούτε συνέκρινα τον εαυτό μου με την Τζούλια Ρόμπερτς και το πώς ερμήνευσε το ρόλο. Είναι τελείως διαφορετικό το πλαίσιο, άλλη σκηνοθεσία. Το κείμενο είναι διαφορετικό, όμως και η παράσταση έχει άλλη λογική από ό,τι η  ταινία. Χαρακτηριστικό είναι το κωμικό στοιχείο, που είναι πολύ έντονο στη σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου (Μαρκουλάκη) καθώς και μια «ελαφρότητα». Από την άλλη, όταν υπάρχει ταινία, έχεις και ένα δείγμα.

Επομένως την έχεις δει την ταινία;

Ναι, παλιά, και την ξαναείδα, και την αμερικανική παράσταση την παρακολούθησα στο ίντερνετ.  Όλα τα έψαξα, στο πλαίσιο της έρευνας, αναζήτησα τις συνεντεύξεις συντελεστών, όσα είπε ο  συγγραφέας για το έργο. Άλλωστε πάντα στη μετάφραση χάνεται ένα κομμάτι της αμερικανικής κουλτούρας, που είναι διαφορετική από τη δική μας. Γι’ αυτό χρειάζεται μια έρευνα, προκειμένου να οικειοποιηθείς ένα κομμάτι που είναι έξω από σένα. Και φυσικά «έκλεψα» κιόλας! Είναι φανερό δηλαδή, δεν χρειάζεται να πας στη Νέα Υόρκη να δεις την παράσταση. Τι, να λέμε ψέματα; Όλοι «κλέβουν».

Φαντάζομαι ότι για κάθε ρόλο υφίσταται το «κλέψιμο», ασχέτως αν υπάρχει ταινία…

Ναι, φυσικά. Μπορείς να κλέψεις και από λάθος επίσης. Να διαπιστώσεις ότι κάτι δεν κάθεται σε κάποιον που το δοκίμασε, οπότε να μην το επιχειρήσεις. Όσον αφορά πολύ παλιές παραστάσεις, για τις οποίες δεν υπάρχει διαθέσιμο υλικό καθώς έχουν ανεβεί, για παράδειγμα, πριν από το ’50, ψάχνω κριτικές. Μέσα από αυτές αναζητώ τον παλμό, τι περίπου είχαν κάνει, τι άρεσε, τι δεν άρεσε… Από παντού μπορείς να αντλήσεις έμπνευση, να πάρεις ιδέες.

Τώρα πάντως έχεις δηλώσει ότι, όταν είσαι σε μια παράσταση, δεν διαβάζεις κριτικές…

Δεν τα ψάχνω. Αν πέσει κάτι στην αντίληψή μου ή κάτι μου πουν, το κοιτάω. Έχω καταλάβει ότι, όταν είσαι μέσα σε μια δουλειά, το καλύτερο είναι να έχεις θετική σκέψη και να πιστεύεις αυτό που κάνεις, διότι η απόδοση κατά ένα μεγάλο μέρος έχει σχέση με την πίστη. Σε όσες περιπτώσεις δεν τα είχα καταφέρει αυτό με αποδυνάμωνε και δεν βοηθά.

Στο δεύτερο μέρος της παράστασης βλέπουμε την Μπάρμπαρα να γίνεται ίδια η μητέρα της. Πιστεύεις πως γεννιόμαστε ή είμαστε ίδιοι με τους γονείς μας;

Νομίζω πως έχει να κάνει με το πώς μεγαλώνουμε. Γινόμαστε ό,τι βλέπουμε. Ένα κομμάτι είναι βιολογικό, δηλαδή, αν κάποιος δεν έχει μεγαλώσει με τους βιολογικούς του γονείς, κάτι θα έχει κληρονομήσει, αλλά ένα μεγάλο κομμάτι είναι επίκτητο λόγω της μίμησης αυτών που βλέπουμε.

protopappa.png

Σε ώθησε η παράσταση να διερευνήσεις λίγο περισσότερο τη σχέση με τη μητέρα σου;

Όχι, γιατί δεν είναι κάτι καινούργιο. Με αυτά τα υλικά δουλεύουμε πάντα και η σχέση μας με τους γονείς μας μας απασχολεί όλους στη ζωή μας. Υπάρχουν πράγματα που χάρηκα που τα μιμήθηκα και άλλα που δεν θα ήθελα να τα έχω από τη μητέρα και νομίζω το ίδιο ισχύει και για την Μπάρμπαρα.

Τον Οκτώβριο στη συνέντευξη Τύπου της Πειραματικής Σκηνής, όταν ο Ανέστης Αζάς ανακοίνωσε ότι η «Γλυκιά Τυραννία του Οιδίποδα», η παράσταση που σκηνοθέτησες, θα πάει σε φεστιβάλ της Γερμανίας, δήλωσε πολύ χαρούμενος, γιατί, όπως είπε, «πολεμήθηκε πολύ από τους κριτικούς». Εσύ πώς το εισέπραξες όλο αυτό;

Δεν ήξερα ότι πολεμήθηκε τόσο πολύ… Εγώ δεν εισέπραξα κάτι κακό. Ίσως γιατί έλειπα και τον περισσότερο καιρό στην Κρήτη. Διάβασα όμως και θετικά και αρνητικά σχόλια, όπως άρμοζε νομίζω και ήταν δίκαιο να συμβεί. Σε όσους δηλαδή δεν άρεσε η παράσταση κατανόησα γιατί συνέβη, σε όσους πάλι άρεσε επίσης κατανόησα το γιατί. Δεν αισθάνθηκα όμως ότι πολεμήθηκε, καθόλου. Το feedback που έφτανε σε μένα που ήμουν μακριά ήταν θετικό.

Αισθάνθηκες πως δεν είμαστε ανοιχτοί σε μια «πειραματική» σκηνή; Να δούμε δηλαδή το αρχαίο δράμα με μια τελείως διαφορετική οπτική;

Επειδή ακριβώς είναι μια πειραματική σκηνή, στόχος μου δεν ήταν να αποδείξω αν μπορώ να κάνω καλά τον «Οιδίποδα Τύραννο». Αν συνέβαινε αυτό, θα δοκίμαζα στην Επίδαυρο και ο στόχος θα ήταν εμπορικός. Η ευτυχία ήταν ότι είχα το περιθώριο λόγω του επιθετικού προσδιορισμού «πειραματική» να δοκιμάσω νέους δρόμους. Κάποια πράγματα μου βγήκαν όπως τα ήθελα, ενώ άλλα όχι. Αισθάνθηκα όμως ελεύθερη να δοκιμάσω κάτι σε σχέση με τα υλικά που είχα, τις συνθήκες. Δεν είχα καμία υπέρμετρη φιλοδοξία να αποδώσω το δράμα. Γι’ αυτό και το ευχαριστήθηκα. Ήταν μάθημα για μένα, γιατί σκέφτηκα ότι για να μάθεις πρέπει να τολμήσεις πιο παρορμητικά.

Πήγες στη Γερμανία με την παράσταση;

Μόνο μιάμιση μέρα για να στήσω.

Παλαιότερα είχες πάει και στην Πράγα για σπουδές. Δεδομένης της κατάστασης στην Ελλάδα, αν σου δινόταν μια επαγγελματική ευκαιρία, θα έφευγες;

Κανονικά θα έπρεπε να πω ναι. Κατάλαβα όμως, όσες φορές έλειψα, ότι δεν μπορώ χωρίς την ελληνική γλώσσα και τον ήλιο. Να αφήσω την προσωπική και την κοινωνική μου ζωή τώρα το θεωρώ πολύ δύσκολο. Δεν με ενδιαφέρει μόνο το επάγγελμά μου αυτή τη στιγμή. Όταν ήμουν μικρότερη, μπορεί να το έκανα, αλλά και πάλι δυσκολεύτηκα.

i-leksi-pou-de-les.JPG

Τώρα που τελείωσε η «Λέξη που δεν λες» τι θεωρείς πως αποκόμισες από αυτή την εμπειρία;

Επειδή έχουν καπακώσει καινούργια πράγματα, νιώθω ήδη μια απόσταση. Πρακτικά απόλαυσα πάρα πολύ το γεγονός ότι βρέθηκα εκτός Αθηνών.  Ότι αναγκάστηκα να προσαρμοστώ σε έναν άλλο τρόπο ζωής, λειτουργίας και αντιμετώπισης του χρόνου. Δυσκολεύτηκα λίγο στην αρχή, αλλά ήταν πολύ ανθρώπινα και ζεστά, ήταν πολύ καλή ομάδα. Το διάστημα που πέρασα εκεί υπήρχαν φάσεις που ήμουν ευτυχισμένη, όμως ταυτόχρονα υπήρχε και άγχος, ειδικά προς το τέλος που έπρεπε να προλάβουμε χρονοδιαγράμματα.

Γιατί πιστεύεις πως άγγιξε τόσο κόσμο η σειρά;

Απενοχοποιήθηκε στην ελληνική τηλεόραση η ύπαρξη ενός θέματος που δεν είναι ερωτικό και δεν έχει σχέση με ίντριγκες. Όπως προέκυψε, μπορεί να υπάρξει και διαφορετική θεματολογία. Είναι όπως τα τραγούδια που λες, τα παλιά τα rock, τα heavy metal, ή όπως οι μπάντες που ασχολούνται και με άλλα θέματα πέρα από την καψούρα, ενώ το ελληνικό mainstream είναι εκεί κολλημένο. Νομίζω πως υφίσταται αυτό και στην τηλεόραση και αυτό το πράγμα άνοιξε με κάποιο τρόπο και αφορούσε και μια ειδική μερίδα της κοινωνίας που είναι κουκουλωμένη.

Άλλαξε κάτι σε αυτή την «κουκουλωμένη» μερίδα της κοινωνίας;

Νομίζω πως συζητήθηκε, κυρίως θετικά, το θέμα. Ωστόσο και αρνητικά να συζητήθηκε πάλι έχει αντίκρισμα, γιατί ασχολήθηκε ο κόσμος με τον αυτισμό. Επίσης ορισμένοι άνθρωποι που τους αφορά άμεσα αισθάνθηκαν πως είναι ορατοί.

Επόμενα επαγγελματικά σχέδια;

Το καλοκαίρι θα είμαι στις «Βάκχες» του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία του Έκτορα Λυγίζου.

 

Η Μαρία Πρωτόπαππα πρωταγωνιστεί στον «Αύγουστο» του Τρέισι Λετς σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη στο Θέατρο Δημήτρης Χόρν.

august_omadiki.jpg