Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Κορίτσια, τι σχέση έχει ο Τσέχοφ με το χιπ-χοπ; (συνέντευξη)

Από την Σοφία Γουργουλιανή

Μία χιπ-χοπ εκδοχή του ντοκιμαντέρ του Άντον Τσέχοφ, "Θάλαμος Νο 6", έρχεται στην Τεχνοχώρο Φάμπρικα σε σκηνοθεσία Νατάσας-Φάις Κοσμίδου και σκηνοθετική επιμέλεια Κώστα Γάκη από την 1η Φεβρουαρίου. Εισαγωγώντας μας σε ένα κόσμο σύγχρονων εκφραστικών μέσων, επιδιώκουν να ανοίξουμε μια ουσιαστική και βαθιά συζήτηση πάνω στο ζήτημα της ζωής σε μια κοινωνία απόλυτης κοινωνικοποίησης. Λίγο πριν την πρεμιέρα οι τρεις πρωταγωνιστές, η  Νατάσα-Φαίη Κοσμίδου, η Έρη Μανουρά και η Ηλέκτρα Αρσενίδου, μίλησαν για το χιπ-χοπ στο θέατρο, για τη νέα γενιά της ελληνικής θεάτρου και για την ανθρωποφαγική οντότητα που μπορεί να λέγεται άνθρωπος.

 

Θάλαμος6 texnesplus

Γιατί χιπ-χοπ; Τι έχει να προσφέρει αυτή η χίπ-χοπ ανάγνωση ενός ιστορικού του Τσέχοφ;

Νατάσα- Φαίη Κοσμίδου: Το χιπ χοπ είναι ο τρόπος μου. Ο τρόπος μου να εκφράσω όσα νιώθω, να εκφράσω τις ιδέες μου. Ο τρόπος μου να αφηγηθώ μια ιστορία. Γράφω στίχους , σαν μία απάντηση στον κόσμο και έπειτα ο ρυθμός τους δίνει φτερά να ταξιδέψουν. Είναι για μένα , μια γέφυρα που ενώνει την ποίηση , το θέατρο και τη μουσική. Το καλοκαίρι ένιωθα ότι πνίγομαι με όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας. Με έσωσε μια πολύ βαθιά και ουσιαστική κουβέντα με έναν σπουδαίο φίλο μου, τον Σπύρο Γάκη ( τον πατέρα του αγαπημένου μου δασκάλου και σκηνοθέτη ). Στο τέλος της συζήτησης αυτής, ο κύριος Σπύρος μου είπε : « Θέλω να διαβάσεις το διήγημα του Άντον Τσέχωφ Θάλαμος Νο 6". Το δίνω και στους μαθητές μου. Νομίζω ότι το έργο αυτό θα σε βοηθήσει». Διάβασα λοιπόν το διήγημα , το ξαναδιάβασα , βούτηξα στις σελίδες του. Πολλές πολλές φορές ... και ασυναίσθητα άρχισα να σκαρώνω στίχους , να γεννιούνται μέσα μου εικόνες , ρυθμοί, τραγούδια. Κατάλαβα γιατί ο σοφός αυτός φίλος μου , μου έδωσε αυτό το βιβλίο : Επηρεασμένη από το διήγημα αυτό , θα καταφέρω να εκφράσω όσα νιώθω για το σήμερα. Το Χιπ Χοπ είναι ο δικός μου προσωπικός τρόπος να σας αφηγηθώ όσα συμβαίνουν μέσα και γύρω από τον θάλαμο Νο 6.

Πώς μπορεί να ενταχθεί η κουλτούρα του χιπ-χοπ στο θέατρο συνολικά;

Νατάσα- Φαίη Κοσμίδου: Για να ανθίσει ένα λουλούδι πρέπει να δημιουργήσουμε γύρω του τις κατάλληλες συνθήκες. Χώμα , νερό , αέρα και ό, τι άλλο χρειάζεται εκείνο. Έτσι ακριβώς συμβαίνει και με μια ιστορία. Για να ανθίσει , για να ζωντανέψει , για να καταφέρει να μας ταξιδέψει πρέπει να δημιουργήσουμε το ιδανικό περιβάλλον για αυτήν. Με αυτό το σκεπτικό σχεδιάστηκε αυτή η παράσταση. Κάθε στίχος , κάθε νότα , κάθε ρυθμικό μοτίβο , κάθε χορευτική κίνηση βοηθάει την αφήγηση, ώστε η ιστορία αυτή να καταφέρει να αγγίξει τις καρδιές όλων όσων την παρακολουθούν. Έχω την μεγάλη τύχη να έχω δάσκαλο μου τον Κώστα Γάκη ( που έχει αναλάβει και την επιμέλεια της σκηνοθεσίας της παράστασής μας ). Με δίδαξε ότι το θέατρο που αγαπάω , το θέατρο που θέλω να κάνω , μιλάει για ζητήματα που μας αφορούν όλους. Είναι θέατρο αγκαλιάς. Από τον έφηβο που παρακολουθεί καθισμένος στο πάτωμα , μέχρι την γιαγιά που δεν ακούει τόσο καλά , στο τελευταίο κάθισμα. Και γι' αυτό , θα τον ευγνωμονώ για πάντα.

 

Θάλαμος6 texnesplus2

 

 

Το χιπ-χοπ έχει ταυτιστεί με τη νεότερη γενιά. Επιλέγοντας το ως εκφραστικό μέσο επιδιώκετε να προσεγγίσετε τη νέα αυτή γενιά;

Ηλέκτρα Αρσενίδου: Πρόκειται για μια παράσταση που ,ενώ χρησιμοποιεί ως όχημα ένα κείμενο του 1892, θίγει εξαιρετικά επίκαιρα θέματα. Φωτίζεται τόσο πολύ το εδώ και το τώρα και δίνεται φωνή σε καίριους προβληματισμούς, οπότε σίγουρα ο στόχος μας είναι να μιλήσουμε και στη νεότερη γενιά. Το γεγονός ότι χρησιμοποιούμε έναν τόσο δημοφιλή κώδικα, τους κάνει τα πράγματα πιο ζεστά και άμεσα.

Πιστεύετε ότι η μεγαλύτερη γενιά μπορεί να ταυτιστεί με το χιπ-χοπ; Να φτιάξει ένα δικό της κώδικα επικοινωνίας με το εκφραστικό σας μέσο;

Ηλέκτρα Αρσενίδου: Ναι, βεβαίως το πιστεύω. Αν και πρόκειται για ένα είδος που έκανε την εμφάνιση του μόλις το 1970, μοιάζει σαν να υπήρχε από πάντα. Το χιπ χοπ μιλάει ανοιχτά για κοινές ανησυχίες, περιγράφει με σεβασμό , αναγνωρίζει τον ανθρώπινο πόνο και ενώνει με έναν μαγικό τρόπο τους ανθρώπους. Είναι ένα εύπλαστο είδος, γι’ αυτό και επιτρέπει πειραματισμούς. Θεωρώ πως μπορεί να αποτελέσει μια τεράστια γέφυρα επικοινωνίας όλων των ανθρώπων και των ηλικιών.

 Θάλαμος6 texnesplus3

Βλέπεις στη ανάγνωση της ψυχικής ασθένειας σήμερα πρόθεση ή τάση κανονικοποιήσης και ενστερνισμού της κυρίαρχης ιδεολογίας;

Νατάσα- Φαίη Κοσμίδου: Νιώθω ότι ζούμε σε έναν κόσμο αντεστραμμένο. Δεν θα έπρεπε να συμβαίνουν όλα όσα συμβαίνουν. Ο μολυσμένος αέρας , οι ώρες δουλειάς , η πίεση , το άγχος. Δεν θα έπρεπε να πονάει η καρδιά μου , επειδή όλοι μου οι φίλοι και τα ξαδέρφια της ηλικίας μου , έχουν φύγει στο εξωτερικό αναζητώντας μία ευκαιρία. Δεν θα έπρεπε να υπάρχει βία καταστολής , αίμα στους δρόμους της πόλης μας , σκοτωμένα παιδιά , πνιγμένα παιδιά. Δεν θα έπρεπε να θεωρούνται οι άνθρωποι λαθραίοι. Αναρωτιέμαι λοιπόν : Είναι "φυσιολογικό" όλα αυτά να τα ανεχόμαστε και να τα προσπερνάμε; Ή μήπως είναι πιο " φυσιολογικό " όλα αυτά να μας τρελαίνουν;Μακάρι η παράσταση μας να είναι μια αφορμή για μια βαθιά και ουσιαστική συζήτηση.

Το διήγημα γράφτηκε το 1892, από τότε μέχρι σήμερα τι έχει αλλάξει στην αποδοχή του διαφορετικού από τον άνθρωπο;

Έρη Μανουρά: Σίγουρα από το 1892 έχουν αλλάξει πολλά όσον αφορά την αποδοχή της διαφορετικότητας σε αρκετές χώρες. Μιλώντας, για τη δική μας πάντα, κάποτε φάνταζε αδύνατο ένα παιδί με αυτισμό για παράδειγμα ή ειδικές ικανότητες να μοιραστεί το ίδιο σχολικό περιβάλλον με τα υπόλοιπα παιδιά. Γράφονται όλο και περισσότερα βιβλία για μικρές ηλικίες,για να εξοικειώνονται τα παιδιά με την αναπηρία,τον… ξένο… Γίνεται προσπάθεια μέσα από πολλά σχολεία με προγράμματα, υπάρχουν ομάδες ανθρώπων που υπερασπίζονται με πάθος το διαφορετικό και το έργο τους είναι αξιόλογο. Κάποτε απαγορευόταν ακόμη και ένα φιλί δημόσια ανάμεσα σε μια γυναίκα και έναν άνδρα, πόσο μάλλον ένα φιλί ανθρώπων του ίδιου φύλου! Ναι, δεν είμαστε το ίδιο με τότε. Από την άλλη πλευρά, όμως, εξακολουθούμε να είμαστε πολύ πίσω σε χιλιάδες πράγματα και σε σχέση με άλλες πχ ευρωπαϊκές χώρες. Όσο μεγαλώνουμε ειδικά και, αναπτύσσεται ο φόβος και η καχυποψία μέσα μας ,και όσο ζούμε σε ένα οικονομικά ασταθές περιβάλλον, τόσο ο ρατσισμός μεγαλώνει και δεν αποκλείεται να ξαναγυρίσουμε σε συμπεριφορές και αντιλήψεις του 1892! Πόσο εύκολα στη χώρα μας ένας άνθρωπος με σύνδρομο Down θα γινόταν διευθυντής; Πώς είναι δυνατόν να διώχνουμε τους πρόσφυγες από τα σχολεία; Πόσο συχνά τα βάζουμε με ένα ανήλικο παιδί που έχει ξένη καταγωγή, μόνο και μόνο επειδή θα κρατήσει την ελληνική μας σημαία; Επίσης, μιας και το έργο μας μιλά για ψυχικές ασθένειες, ακόμη και εκεί εξακολουθούμε να είμαστε γεμάτοι προκαταλήψεις. Αντιμετωπίζουμε έναν άνθρωπο με κατάθλιψη σαν τον τεμπέλη που απλά απολαμβάνει να μην κάνει τίποτα και να κλαίγεται! Δεν αποδεχόμαστε την αρρώστια του, τον απολύουμε από την εργασία του, τον κάνουμε πέρα. Στην Ελλάδα του 2020 πόσος κόσμος βλέπει ομόφυλα ζευγάρια πιασμένα από το χέρι και νιώθει ότι προσβάλλεται;! Βήματα μπορεί να έχουν γίνει, όμως, αν σκεφτεί κανείς πως από το 1892 έχουν περάσει 128 χρόνια, μάλλον είμαστε ακόμη πολύ πίσω στο να αποδεχθούμε τη διαφορετικότητα του άλλου, όποια και αν είναι αυτή… Και αυτό είναι που κάνει το διήγημα του Τσέχωφ εξαιρετικά επίκαιρο και γι’ αυτό η ομάδα μας το διάλεξε και το «ζωντάνεψε» στην Ελλάδα του σήμερα.

Θάλαμος6 texnesplus4

 

Είναι ο άνθρωπος ανθρωποφαγικός ή η κοινωνία;

Έρη Μανουρά: Η απάντηση νομίζω βρίσκεται κάπου στη μέση, αν και μάλλον το κοινωνικοπολιτικό σύστημα είναι που κάνει τον άνθρωπο ανθρωποφαγικό! Ζούμε σε δύσκολες εποχές και το σύστημα μας ωθεί στη διάσπαση και όχι στην ένωση, οπότε εύκολα ο καθένας από μας μπορεί να μεταλλαχθεί σε έναν σύγχρονο ανθρωποφάγο! Όπως λέμε και στο έργο μας, «ασυνείδητα ή συνειδητά το κάνουμε όλοι». Δυστυχώς, όλοι έχουμε αποκτηνωθεί κάποιες φορές, άλλοι περισσότερο, άλλοι λιγότερο. Από αυτόν που σε μια δημόσια συζήτηση στο facebook θα βρίσει και θα προσβάλλει με τεράστια ευκολία κάποιον που δεν γνωρίζει καν, έως τον άνθρωπο που θα γρονθοκοπήσει μέχρι θανάτου κάποιον που πήγε να του αρπάξει το πορτοφόλι. Ο άνθρωπος δεν παύει, δυστυχώς, να έχει μέσα του τα ένστικτα του…ζώου, όπου μπορεί, ανάλογα τις συνθήκες, να κατασπαράξει έναν άλλο. Σε μια κοινωνία που καλλιεργείται τόσο ο ανταγωνισμός, που υπάρχει τόση ανεργία, καχυποψία, ψέμα και παραπληροφόρηση, ο κανιβαλισμός δίνει στον άνθρωπο την αίσθηση πως, έστω και για λίγο, είναι αυτός που έχει την εξουσία, το πάνω χέρι. Σε έναν κόσμο που καταπιέζεται διαρκώς είναι εύκολο να γίνει από θύμα θύτης. Είναι θλιβερό που μεγαλώνουμε σε τέτοια κοινωνία, που μας γεμίζει θυμό και ανασφάλειες και αντί να χτίζουμε γέφυρες, κατατροπώνοντας ίσως έτσι το άδικο αυτό σύστημα που μας εξουθενώνει, ξεσπάμε ο ένας στον άλλον, μάλιστα συχνά πια ακραία. Από την άλλη, αν η κοινωνία ωθεί τον άνθρωπο στην ανθρωποφαγία, οφείλει και αυτός με τη σειρά του να χαλιναγωγεί αυτή την τάση . Υπάρχει ,δηλαδή, σίγουρα και προσωπική ευθύνη. Οφείλει να διατηρεί την υπομονή και την ψυχραιμία του και να ξεφεύγει από αυτήν ,μέσα ίσως από μικρές κοινότητες, μέσα από ομάδες, μέσα από την εκπαίδευση και τον πολιτισμό ,στήνοντας γέφυρες αλληλεγγύης και αγάπης, αποδεικνύοντας πως, πιο πολλά έχουμε να μοιραστούμε, παρά να χωρίσουμε… Η λύση στα προβλήματά μας σίγουρα δεν είναι ο αλληλοσπαραγμός…

Θάλαμος6 texnesplus5

 

Θάλαμος, Νο 6

Από 01 Φεβρουαρίου έως 01 Μαρτίου κάθε Σάββατο στις 21:30 και κάθε Κυριακή στις 21:00 στο Τεχνοχώρο Φάμπρικα

Σκηνοθεσία, Διασκευή:  Νατάσα-Φαίη Κοσμίδου
Επιμέλεια σκηνοθεσίας:  Κώστας
Γάκης Επιμέλεια κίνησης:  Ηλέκτρα Αρσενίδου
Επιμέλεια Μουσικής:  Έρη Μανουρά
Φωτογραφίες:  Ηλιανά
Μειντάνη Παίζουν:  Ηλέκτρα Αρσενίδου, Νατάσσα-Φαίη Κοσμίδου, Έρη Μανουρά