Της Τόνιας Τσαμούρη
Τα θέατρα μάλλον ανοίγουν… Κάποια κανονικότητα -ποια κανονικότητα;- με άπειρες προφυλάξεις, δείχνει ότι προσπαθεί να επιστρέψει… Και εμείς ετοιμαζόμαστε να γυρίσουμε στα θέατρα. Στην τέχνη, που τόσο έχει λείψει από τη ζωή. Σε ποια θεατρική πραγματικότητα όμως ετοιμαζόμαστε να επιστρέψουμε; Ποια θεατρική «κανονικότητα» αφήσαμε πίσω μας πριν από μερικούς μήνες; Και ήταν τόσο υπέροχη η «κανονικότητα» αυτή, που μας έχει ήδη λείψει; Ή μήπως τώρα είναι η ώρα για να αλλάξουν, προς το βέλτιστον, κάποια πράγματα, αφού «μηδέν κακόν αμιγές καλού»;
Στα πρώτα χρόνια της επαγγελματικής μου διαδρομής ως θεατρολόγου, στα τέλη του περασμένου αιώνα, βρέθηκα συχνά αντιμέτωπη με συμπεριφορές εντελώς αντι-επαγγελματικές: από την απαξίωση της σημασίας του χρόνου μου έως τις οικονομικές μου απολαβές. Συχνά άκουσα, από το στόμα καταξιωμένων επαγγελματιών, ότι θα έπρεπε να είμαι ευχαριστημένη που δουλεύω δίπλα τους, ότι είμαι τυχερή που έχω κάνει το χόμπυ μου επάγγελμα και ότι αφού βρισκόμουν στο ξεκίνημα της διαδρομής μου δεν θα έπρεπε να αξιώνω αμοιβή….! Μετά λύπης μου διαπιστώνω, ότι αυτές και ακόμα χειρότερες, είναι οι συνθήκες τις οποίες αντιμετωπίζουν οι νέοι, αλλά και αρκετοί, παλιότεροι, στο χώρο του θεάτρου μέχρι σήμερα. Άνθρωποι κακοπληρωμένοι, που εργάζονται συχνά σε άσχημες συνθήκες, που αναγκάζονται να κάνουν δύο και τρεις και τέσσερις δουλειές για να επιβιώσουν, που αντιμετωπίζονται σαν «εραστές της τέχνης» απαρτίζουν, σε μεγάλο βαθμό, τον χώρο του θέατρου στην χώρα μας.
Μήπως όμως ήρθε η ώρα να αντιμετωπίσουμε πρώτα εμείς, οι επαγγελματίες του χώρου, με σοβαρότητα την δουλειά μας; Είναι γεγονός ότι νιώθω πολύ τυχερή που μπορώ να βιοπορίζομαι από κάτι που το επέλεξα -δεν με επέλεξε- και το αγαπώ πολύ: το θέατρο. Ταυτόχρονα όμως, δεν ξεχνώ ότι αυτή είναι η δουλειά μου. Μπορεί να κατάφερα να κάνω το χόμπυ μου επάγγελμα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν κοπιάζω, δεν αγχώνομαι, δεν απουσιάζω από την οικογένειά μου για να μπορώ να ανταπεξέρχομαι στις επαγγελματικές μου υποχρεώσεις, όπως όλοι οι υπόλοιποι επαγγελματίες. Αξιώνω να αναγνωρίζονται οι κόποι μου, οι γνώσεις μου και οι εμπειρίες μου, όχι μόνον ηθικά, αλλά και υλικά. Το ίδιο λέω συχνά και στους μαθητές μου. Θεωρείται σχεδόν ὃνειδος το να πληρώνεται ένας επαγγελματίας του θεάτρου στη χώρα μας. Ως αποτέλεσμα, πολλοί είναι αυτοί που περιμένουν τις πενιχρές και κατακερματισμένες κρατικές επιχορηγήσεις, προκειμένου να ανεβάσουν μια παράσταση για είκοσι μέρες. Έτσι, καταλήγουμε να έχουμε άπειρους θιάσους, αναρίθμητες παραστάσεις και πένητες επαγγελματίες.
Ενόψει της επανέναρξης της θεατρικής δραστηριότητας στη χώρα μας, εν μέσω πανδημίας, ονειρεύομαι την ανθοφορία του χώρου, αλλά και των ανθρώπων του. Και επειδή δεν μου αρέσουν τα ευχολόγια, πιστεύω ότι αυτή τη φορά κάτι θα αλλάξει επιτέλους….