Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Η Δάναη Θεοδωρίδου μας γράφει γι' αυτό που την «Καίει»

H ερώτηση για μένα είναι μάλλον τί με κινεί… ειδικά σ’ έναν καιρό που τα πράγματα φαίνεται να είναι στατικά και να μην (συγ)κινούνται εύκολα. Ή καλύτερα η ερώτηση είναι πώς μπορεί κανείς να «καεί», να κινηθεί σήμερα; Ειδικότερα η τέχνη πώς μπορεί να συμβάλει και να προκαλέσει τέτοιες φωτιές; Παρόμοια ερωτήματα βρίσκονται και στο κέντρο της καλλιτεχνικής δουλειάς που κάνω τα τελευταία τρία χρόνια, η οποία επικεντρώνεται στην έννοια του «κοινωνικού φαντασιακού» όπως αυτή έχει συζητηθεί από τον Κ. Καστοριάδη κι άλλους σημαντικούς διανοητές και φιλοσόφους. 

 

Στο πλαίσιο αυτό έχουν ολοκληρωθεί ήδη τα One Small Step for a Man: Hello, Goodbye (Φεστιβάλ Αθηνών, 2016) και Something Dreamy (Something Raw Festival, Amsterdam 2016). Η Γη σε 100 Χρόνια που παρουσιάζεται αυτή τη βδομάδα στο BIOS αποτελεί τη συνέχεια της προσπάθειας να προκαλέσουμε τη φαντασία, τόσο τη δική μας όσο και των θεατών, σχετικά με το πώς θα είναι ο πλανήτης μας στο μέλλον. Κι αυτό όχι τόσο για να προβλέψουμε τι πραγματικά θα συμβεί αλλά για να πάμε λίγο βαθύτερα στο πώς σκεφτόμαστε τον κόσμο σήμερα και πώς αυτό καθορίζει τον τρόπο που ονειρευόμαστε σε και για αυτόν. 

 

Οι Dunne και Raby, στο βιβλίο τους Speculative Everything, παρατηρούν πως τα όνειρά μας σήμερα έχουν καταντήσει απλές ελπίδες. Μια σειρά σημαντικών γεγονότων από το 1970 κ.ε. (πτώση του κομμουνισμού και του ανατολικού μπλοκ, θριαμβευτική νίκη του καπιταλισμού, ατομικισμός των κοινωνιών κτλ) έχουν καταστήσει την ικανότητά μας να φανταζόμαστε εναλλακτικούς τρόπους κοινωνικής και πολιτικής συμβίωσης εξαιρετικά περιορισμένη ή σχεδόν αδύνατη. Οτιδήποτε δεν συμβαδίζει με τις κυρίαρχες αρχές του καπιταλισμού απορρίπτεται ως φαντασίωση ή ως άσχετο της πραγματικότητας. Σήμερα απλώς ελπίζουμε να επιβιώσουμε, ελπίζουμε ότι ο πλανήτης θα έχει αρκετό χώρο για όλους μας κτλ. Τι συνέβη όμως, ρωτούν οι δύο συγγραφείς, στις διαδικασίες που ανοίγουν χώρο για συζητήσεις, αντιπαραθέσεις και συλλογικούς ορισμούς του κοινού μας μέλλοντος; Τι απέγιναν οι ικανότητές μας να φανταζόμαστε, να ονειρευόμαστε, να προτείνουμε και να δημιουργούμε πιθανές εναλλακτικές για το μέλλον μας; Την ίδια στιγμή, στις Αρχαιολογίες του Μέλλοντος ο F. Jameson υποστηρίζει πως είναι ευκολότερο για την ανθρωπότητα σήμερα να φανταστεί το τέλος του κόσμου παρά μια εναλλακτική πρόταση στον καπιταλισμό.

 

Πώς μπορεί το θέατρο μέσω των σκηνικών του αφηγήσεων να δημιουργήσει αυτό που οι  A. Dunne και F. Raby, στο βιβλίο τους Speculative Everything, ονόμασαν «νέα όνειρα για τον 21ο αιώνα»; Αν αρνηθούμε πως είμαστε ανίκανοι να φανταστούμε σήμερα, αν επιμείνουμε στο γεγονός πως θα μπορούσαμε ακόμα να ονειρευτούμε συλλογικά για το κοινό μας παρόν και μέλλον, πώς θα μπορούσε να συμβεί αυτό; Στη Γη σε 100 Χρόνια δουλέψαμε με τέτοια ερωτήματα και προσκαλούμε το θεατή να μοιραστεί μαζί μας τις δικές του σκέψεις πάνω σε αυτά. Σε μια θεατρική σχέση μικρής και οικείας κλίμακας, η οποία κινείται μεταξύ του ένας-προς-έναν (ένας ηθοποιός και ένας θεατής κάθονται σε ένα τραπέζι) και μιας κοινότητας οκτώ ανθρώπων (που βρισκόνται μέσα στο χώρο καθώς τέσσερις ηθοποιοί συναντούν τέσσερις θεατές ταυτόχρονα) προσπαθούμε να φανταστούμε τον άνθρωπο και τον κόσμο μας σε 100 χρόνια αλλά γιατί όχι και αύριο, σήμερα, τώρα, τώρα;

 

Τα υπόλοιπα εξαρτώνται αποκλειστικά από τις συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων που θα θελήσουν να «καούν» μαζί μας ανά 45 λεπτά μας από την Πέμπτη 3 μέχρι και την Κυριακή 6 Νοεμβρίου στην κεντρική σκηνή του BIOS…