Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι του Διονύσιου Σολωμού

Για πρώτη φορά στο Εθνικό Θέατρο σε Live streaming - απευθείας από το

Θέατρο Rex Σκηνή - «Ελένη Παπαδάκη»

Σάββατο 6 Μαρτίου, στις 20:30

Το Εθνικό Θέατρο παρουσιάζει για πρώτη φορά σε δραματοποιημένη μορφή ένα από τα κορυφαία έργα του εθνικού μας ποιητή Διονύσιου Σολωμού, Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Θάνος Παπακωνσταντίνου, ο οποίος με την ιδιαίτερη εικαστική ματιά του δημιουργεί μια σκηνική ατμόσφαιρα τελετουργίας θανάτου και ανάστασης.

Ο ποιητής ξεκινώντας από τον ηρωικό αγώνα των Μεσολογγιτών κατά τη δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου (1825-1826) έως και το κορύφωμα της ηρωικής εξόδου, αναφέρεται στον αγώνα του ανθρώπου για την εξωτερική και εσωτερική ελευθερία του. Το έργο, το περίφημο «ποίημα του χρέους», δεν ολοκληρώθηκε ποτέ και έφτασε σ' εμάς σε χειρόγραφα αποσπάσματα, που συνθέτουν τρία Σχεδιάσματα.

Ο σκηνοθέτης σημειώνει χαρακτηριστικά:

« “Φως που πατεί χαρούμενο τον Άδη και το Χάρο” 

Πατριωτικός ύμνος ή φιλοσοφική ποίηση; Νεκρώσιμη ακολουθία ή τραγούδι ανάστασης; Ημιτελές αριστούργημα ή σκόρπιοι ανολοκλήρωτοι στίχοι;

Οι «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» είναι το ποιητικό έργο που απασχόλησε τον εθνικό μας ποιητή Διονύσιο Σολωμό περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο (1834-1847), εμπνευσμένο από την πολιορκία του Μεσολογγίου και την ιστορική Έξοδο, τη νύχτα μεταξύ 10ης και 11ης Απριλίου 1826.

Ένα έργο για την ελευθερία, την αντίσταση και τον αγώνα του ανθρώπου να κρατήσει το πνεύμα του ελεύθερο ακόμα και στους πιο ζοφερούς καιρούς του ιστορικού του βίου. Ένα ανολοκλήρωτο ποίημα που έχει αποτελέσει μια από τις πιο εμβληματικές συνθέσεις της νεοελληνικής γραμματείας και ένα από τα σημαντικότερα ποιητικά «μνημεία» της ελληνικής επανάστασης του 1821.

 Μέσα στο εργαστήριο του, με ημιτελή –ίσως και ατελή– σχεδιάσματα, ο Ποιητής κάνει διαδοχικές απόπειρες για να μιλήσει για την αλύτρωτη ψυχή και το αλύτρωτο ελληνικό γένος.

Πώς γεννιούνται τα έθνη; Είναι μυθικές κοινότητες που κατοικούν σε κάποιο ένδοξο παρελθόν; Είναι φαντασιακές κοινότητες που κατοικούν στα έργα κάποιων ποιητών; Ή μήπως είναι ένας τρόπος να έρθουμε πιο κοντά με τους ανθρώπους γύρω μας; Ένας τρόπος να βρούμε και να επινοήσουμε στοιχεία που μπορούν να μας ενώσουν αντί να μας κρατούν απομονωμένους; Είμαστε σε επαφή με την ιστορία ή μήπως προσπαθούμε να δημιουργήσουμε έναν κοινό μύθο για να ανταπεξέλθουμε στη βία που είναι σύμφυτη με τη ζωή;

Πως κατασκευάζονται οι εθνικές ταυτότητες; Ποιά είναι τα υλικά τους; Οι επινοημένες παραδόσεις ενός ηρωικού παρελθόντος; Ο φόβος απέναντι σε μια επερχόμενη κατάσταση εκτάκτου ανάγκης; Η πίστη σε ουτοπικές κοινότητες που μπορούν να αλλάξουν τη ροή της ιστορίας; 

Στη σκηνή του θεάτρου, ο Ποιητής αναμετριέται με τα υλικά του: τη γλώσσα, τους ανθρώπους, τα σύμβολα και την ιστορία. 

Χτίζει και γκρεμίζει το έργο του επιχειρώντας διαδοχικές εκδοχές δημιουργίας πάνω στο θέμα της ηρωικής Εξόδου.

Θάνος Παπακωνσταντίνου

Ταυτότητα παράστασης
Σύλληψη - Σκηνοθεσία: Θάνος Παπακωνσταντίνου
Σκηνικός Χώρος - Κοστούμια: Νίκη Ψυχογιού
Πρωτότυπη Μουσική Σύνθεση – Μουσική Διδασκαλία: Δημήτρης Σκύλλας

Σχεδιασμός Κίνησης: Αμαλία Κοσμά
Σχεδιασμός Φωτισμών: Χριστίνα Θανάσουλα
Σχεδιασμός Ήχου - Βοηθός Σκηνοθέτη: Φάνης Σακελλαρίου

Βοηθός Σκηνογράφου: Σπύρος Λουκίδης

Δραματολόγος Παράστασης: Ειρήνη Μουντράκη

Διανομή

Ο Ποιητής: Αντώνης Μυριαγκός

Η Μούσα: Λένα Δροσάκη

Οι Πολιορκημένοι: (αλφαβητικά) Κωνσταντίνος Αρνόκουρος, Αυγουστίνος Κούμουλος, Λάμπρος Κωνσταντέας, Κλεοπάτρα Μάρκου, Αλέξανδρος Μαυρόπουλος, Ελένη Μολέσκη, Μάριος Παναγιώτου, Άννα Πατητή, Νάνσυ Σιδέρη, Δανάη Τίκου

 Μουσικοί επί σκηνής: 

Τρομπέτα: Στέφανος Δαφνής, Τρομπόνι: Χρήστος Γιάκκας, Τύμπανα – Κρουστά: Θοδωρής Βαζάκας, Πιάνο – Keyboard: Κριστίν Σωφρονίου

Στη σελίδα προπώλησης εισιτηρίων θα είναι διαθέσιμο για ηλεκτρονική αγορά το πρόγραμμα της παράστασης σε ψηφιακή μορφή.

Στην παράσταση υπάρχει η δυνατότητα επιλογής ελληνικών ή γαλλικών υποτίτλων.

Η απευθείας μετάδοση θα είναι διαθέσιμη στη σελίδα livestream.n-t.gr μέσω κωδικού πρόσβασης με αγορά ηλεκτρονικού εισιτηρίου.

Τιμή εισιτηρίου: 8€

Ώρα έναρξης: 20:30

Από τη Γιώτα Δημητριάδη 

Θα ήταν τουλάχιστον, ψευδαίσθηση αν πιστέψει κανείς ότι μπορεί να αναλύσει αυτό το δύσβατο βιβλίο της Καινής Διαθήκης μέσω μιας θεατρικής κριτικής. Αυτό πέρα από αδύνατο, δεν είναι και ο στόχος, άλλοι επιστήμονες είναι αρμόδιοι και σίγουρα γνώστες. 

Το βιβλίο του Αγίου και Ευαγγελιστού Ιωάννου αποτελεί την επάξια κατακλείδα όλης της Αγίας Γραφής. Είναι ένα ιερό κείμενο, το οποίο στο διάβα των αιώνων είχε τεράστια απήχηση και επιδράσεις όσο λίγα.

Εδώ έρχεται να κλειδώσει και η φράση του νομπελίστα ποιητή Γιώργου Σεφέρη, ο οποίος χαρακτηρίζει την «Αποκάλυψη του Ιωάννη», ως : « ένα κείμενο, όχι ενός καιρού και μιας γενεάς ανθρώπων, αλλά όλων των καιρών και όλων των γενεών».

Αιώνες τώρα η ανθρωπότητα σκύβει περίεργη πάνω στο βιβλίο με την ελπίδα ότι θα εκμαιεύσει την έκβαση των πεπρωμένων. Ακόμα και ο πιο αδιάφορος αναγνώστης δεν μπορεί παρά να σταθεί με ευλάβεια μπροστά στις πολλές εικόνες και τα σύμβολά του, αναζητώντας  παράλληλα τις πραγματικότητες στις οποίες παραπέμπουν.

Εδώ, ακριβώς έγκειται και η μεγάλη επιτυχία της παράστασης του Θάνου Παπακωνσταντίνου στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση.

Ο ταλαντούχος σκηνοθέτης έχοντας κάνει εκπληκτική δουλειά πάνω στη δραματουργία του κειμένου δίνει στην παράσταση μια οικουμενικότητα και ένα σύγχρονο στοιχείο, διότι καταφέρνει μ’ εντυπωσιακό τρόπο να προβάλλει τις εικόνες και τα σύμβολα του βιβλίου.

Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου δίνει ουσία και εγγύτητα στο έργο του Ιωάννη με τις 7 εικόνες που παρουσιάζει πίσω από την αποκάλυψη (Πρωτοχριστιανοί, Ισλαμικός εξτρεμισμός, Οκτωβριανή Επανάσταση, Γερμανικός Εθνικοσοσιαλισμός, Αμερικάνικη Επανάσταση, Γαλλική Επανάσταση και Μεσαιωνικοί Χιλιαστές)

Μ’ αυτόν τον τρόπο δικαιολογεί και το σκηνοθετικό σημείωμα στο πρόγραμμα της παράστασης, όπου υπογραμμίζει ότι « πίσω από κάθε εξέγερση υπάρχει η επιθυμία ριζικής αναμόρφωσης».

Δεν επιλέγει τον εύκολο δρόμο των βιντεοπροβολών αλλά δουλεύει με ηθοποιούς που χαρίζουν επιπλέον εκπληκτικές σκηνές στο συνολικό αποτέλεσμα.Η παράσταση δεν αγγίζει απλά την εικαστική τελειότητα αλλά σε πολλές σκηνές δίνει τον ορισμό της.

Είναι σαν να παρακολουθείς έναν αναγεννησιακό πίνακα να ζωντανεύει. Προσωπικά θυμήθηκα την «Παναγία των Βράχων» του  Λεονάρντο ντα Βίντσι (εκθέτεται στο Λούβρο), όχι μόνο λόγω της θρησκευτικής σύνδεσης, αλλά κυρίως γιατί έχουμε να κάνουμε μ’ έναν πίνακα όπου κανένας δεν είναι μόνος, η Παναγία κρατά τον Ιησού, εκείνος ένα αρνάκι αλλά και η Παναγία βρίσκεται προστατευμένη από την αγκαλιά των βράχων.

Την ίδια ακριβώς «προστασία» έδειχναν και τα δέκα σώματα των ηθοποιών της παράστασης. Σώματα δουλεμένα στην παραμικρή λεπτομέρεια που εκτελούσαν με μοναδικό συντονισμό τις κινήσεις –εικόνες της παράστασης. Εδώ βεβαία, πρέπει να αναφέρουμε και την εμπνευσμένη δουλειά της Νάντης Γώγουλου στην κίνηση.

Το σκηνοθετικό εύρημα με τον παιδάκι επί σκηνής να διαβάζει το βιβλίο, δεν δικαιολογείται απλά από τη συλλογική σκηνική σύλληψη, αλλά δικαιώνεται πλήρως. Ο παράδεισος όπου θα φτάσουν στο τέλος οι άνθρωποι δεν είναι τίποτα άλλο από μια παιδική χαρά, ο παράδεισος είναι η αθώα ψυχή των παιδιών που αιωρούνται στην κούνια.

Επιπλέον, η σιωπή που κυριαρχεί στα πρώτα λεπτά της παράστασης γίνεται το καλύτερο καθαρτήριο και μυεί το κοινό στο σύμπαν του έργου.

Νομίζω πώς δεν χρειάζεται να αναφερθώ στην ερμηνεία κάθε ηθοποιού ξεχωριστά και αυτό γιατί και οι δέκα πέτυχαν να είναι ένα σώμα και κάθε φορά που χρειαζόταν κάποιος να αποκοπεί από το σύνολο,έκανε ένα εκπληκτικό σόλο.

Αλεξία Καλτσίκη, Μαριάννα Δημητρίου, Καλλιόπη Σίμου, Ελένη Μολέσκη, Κλεοπάτρα Μάρκου, Θανάσης Δόβρης, Σωτήρης Τσακομίδης, Μάριος Παναγιώτου, Μιλτιάδης Φιορέντζης και Γιώργος Δικαίος δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό επί σκηνής και δικαιώνονται.

Η παράσταση οφείλει πολλά και στους μουσικούς : Θοδωρής Βαζάκας (κρουστά), Κώστας Γάτσιος (κλαρινέτο, μπάσο κλαρινέτο), Αλέξης Καραϊσκάκης (τσέλο), Σπύρος Μοσχονάς (τρομπόνι), Ελευθερία Τόγια (βιόλα), Δημήτρης Τίγκας (κοντραμπάσο), Κώστας Τσιώλης (ηλεκτρονικά), οι οποίοι επεμβαίνουν σε καίρια σημεία και εξυπηρετούν την ροή της αφήγησης.  Σπουδαία δουλειά έχει κάνει στη σύνθεση ο Πάνος Ηλιόπουλος.

Τα κουστούμια και τα σκηνικά της Νίκη Ψυχογιού, είναι από μόνα τους ένα ξεχωριστό σύμπαν. Ξεκουράζουν το μάτι του θεατή, καταφέρνοντας παράλληλα να είναι εντυπωσιακά μέσα στη λιτότητά τους. Το ίδιο και οι ατμοσφαιρικοί φωτισμοί της Χριστίνας Θανάσουλα.

Προφητεία, όραμα ή, μήπως, μανιφέστο εξέγερσης; Η Αποκάλυψη του Ιωάννη εξάπτει τη φαντασία των ανθρώπων από τον 1ο αιώνα μ.Χ. και γίνεται η καλύτερη έναρξη για τη θεατρική σεζόν στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, ανεβάζοντας πολύ τον πήχη για τις επόμενες, και δικαιώνοντας, παράλληλα, την επιλογή του Θάνου Παπακωνσταντίνου, να σκηνοθετήσει για πρώτη φορά στη μεγάλη σκηνή της Στέγης.

Από τα must-see της σεζόν! 

Παραστάσεις από 3 έως 20 Οκτωβρίου περισσότερες πληροφορίες εδώ. 

Η ομάδα Helter Skelter Co. του Θάνου Παπακωνσταντίνου συνεργάζεται με την εταιρεία παραγωγής Λυκόφως και επιστρέφει στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης με την παράσταση «Colossus» (Κολοσσός) βασισμένη στην τραγωδία Αγαμέμνων του Αισχύλου από την Παρασκευή, 21 Απρίλιου 2017. Στο ρόλο της Mητέρας η Σοφία Χιλλ. 

Μετά τη θερμή υποδοχή από κοινό και κριτικούς των έργων «Venison» (2012) και «Pedestal» (2013), εμπνευσμένα από τις Ευμενίδες και τις Χοηφόρους αντίστοιχα, το «Colossus» του Θάνου Παπακωνσταντίνου έρχεται να ολοκληρώσει το τρίτο και τελευταίο μέρος της τριλογίας «Carnage» (Σφαγή) προτείνοντας τόσο δραματουργικά όσο και σκηνοθετικά μια ελεύθερη απόδοση της Ορέστειας του Αισχύλου. 

Παράσταση 

Η παράσταση «Colossus» (Kολοσσός) είναι μια σκηνική σύνθεση με αφορμή τον Αγαμέμνονα του Αισχύλου. Είναι το τρίτο και τελευταίο κομμάτι μιας τριλογίας με βάση την Ορέστεια του Αισχύλου μετά το «Venison» (Kρέας από κυνήγι) και το «Pedestal» (Βάθρο). 

Έχοντας μια σαφή αναφορά στα ολοκληρωτικά καθεστώτα του 20ού αιώνα, και πιο συγκεκριμένα στη θέση της γυναίκας μέσα σε αυτά, παρακολουθούμε την πορεία μιας γυναίκας και τη μεταμόρφωσή της, από πιστή ακόλουθο, υποδειγματική σύζυγο και καλή μητέρα σε μυθικό τέρας που επιθυμεί την απόλυτη καταστροφή των πάντων. 

Στην πρώτη εικόνα, ένας Χορός στρατιωτών στο κάλεσμα ενός ολοκληρωτικού πολέμου που μαίνεται εκτός των τειχών της χωράς αποχωρεί και στη συνέχεια παρατάσσει επί σκηνής τα λάφυρα του πολέμου - τα ματωμένα ρούχα των ηττημένων. Ένα μνημείο της ιστορίας του κόσμου.

Στη δεύτερη εικόνα, βλέπουμε σκηνές από τη ζωή μιας γυναίκας στο εσωτερικό ενός σπιτιού. Ο άντρας της πολεμάει στο μέτωπο και αυτή τον περιμένει διατηρώντας την εστία του σπιτιού σε τάξη. Ένα κορίτσι από τον χώρο των νεκρών, όμως, την επισκέπτεται και διαβρώνει με την παρουσία της το ιδανικό της οικογενειακής ευτυχίας. Η εμπόλεμη ζώνη επεκτείνεται και εντός της οικίας. 

Η γυναίκα στοιχειώνεται από εικόνες καταστροφής και θανάτου. Ο άντρας επιστρέφει από το μέτωπο με τα λάφυρα της νίκης. Η γυναίκα τον υποδέχεται με ένα δείπνο, στο τέλος του οποίου τον θυσιάζει με τη σειρά της στο όνομα μιας νέας τάξης πραγμάτων, όπου η πατροπαράδοτη τάξη των πραγμάτων καταλύεται. Πρέπει να επιστρέψουμε στην κατάσταση αγριότητας, όλα πρέπει να καταστραφούν για να υπάρξει κάποτε μια νέα αρχή.

Στην τελευταία εικόνα, η γυναίκα ντύνεται  με τα ρούχα των νεκρών. Ολόκληρο το δάπεδο με τα ρούχα των ηττημένων γίνεται το ένδυμά της. Η ίδια γίνεται τελικά ένα νέο μνημείο, ένα μυθικό τέρας - παγωμένο και βουβό.

Η πορεία της τριλογίας «Carnage» ακολουθώντας -όχι τυχαία- μια αντίστροφη σειρά, επιχειρεί να αποτυπώσει σκηνικά τη διαδρομή του ανθρώπου από ένα οργανωμένο πολιτειακό σύστημα προς μια κοινωνία αυτοδικίας, σε αντίθεση με αυτήν που προτείνεται στην Ορέστεια του Αισχύλου, όπου ο άνθρωπος περνά με τα παθήματά του από το ματωμένο κύκλο της αυτοδικίας προς την πολιτειακή και θεσμική οργάνωση του δημοκρατικού πολιτεύματος. 

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Σύνθεση Κειµένου - Σκηνικός Χώρος - Σκηνοθεσία: Θάνος Παπακωνσταντίνου

Σκηνικά - Κοστούµια: Νίκη Ψυχογιού

Κίνηση: Χαρά Κότσαλη-Νάντη Γώγουλου.

Σύνθεση Ήχων: Αντώνης Μόρας

Σχεδιασµός Φωτισµών: Χριστίνα Θανάσουλα

Γλυπτική: Αλέκος Μπουρελιάς

Βοηθός Σκηνοθέτη: Αριάννα Χατζηγαλανού

Φωτογραφία: Μάνος Στρατήγης

Επικοινωνία παράστασης: Ευαγγελία Σκρομπόλα & Μαρία Τσολάκη 

Διεύθυνση Παραγωγής: Κατερίνα Μπερδέκα

Παραγωγή: ΛΥΚΟΦΩΣ Γιώργος Λυκιαρδόπουλος- Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης

Ερμηνεύουν:

Σοφία Χιλλ

Θάνος Παπακωνσταντίνου

Ελένη Μολέσκη

Ιωάννα Μιχαλά

Βασίλης Βηλαράς

Γιάννης Ασκάρογλου

Τάσος Τσουκάλης - Δημητριάδης

Eπίσημη Πρεμιέρα: Σάββατο, 22 Απρίλιου στις 21:30

Παραστάσεις: από Παρασκευή, 21 Απριλίου 2017 έως Κυριακή,14 Μαΐου 2017

Ημέρες & ώρες παραστάσεων: Πέμπτη έως Κυριακή στις 21:30

Διάρκεια: 90 λεπτά

Χώρος: Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, στον ειδικά διαμορφωμένο υπόγειο χώρο -2. 

Διεύθυνση: Πειραιώς 206, Ταύρος

Εισιτήριο: Κανονικό 15 ευρώ, Φοιτητικό /ανέργων / ΑΜΕΑ /άνω των 65 ετών 12 ευρώ

Προπώληση εισιτηρίων ticketservices.gr από 11 Απριλίου 2017

Ειδική προσφορά για προαγορά εισιτηρίων μέχρι και 21 Απριλίου 9€

Για την πρώτη παράσταση (avant-premiere)  Παρασκευή 21 Απριλίου η τιμή του εισιτηρίου είναι 9€ (γενική είσοδος για περιορισμένο αριθμό ατόμων)

 Πληροφορίες για την αγορά εισιτηρίων:

Προπώληση: 

Στα ταμεία του Ιδρύματος (Πειραιώς 206, Ταύρος) Δευ-Παρ 11:00 - 14:00 και τα απογεύματα μία ώρα πριν την παράσταση, τηλ. 210 3418579 και στο www.mcf.gr

Αγορά με πιστωτική κάρτα: Τηλεφωνικά στο 210 3418579 Δευ-Παρ 11:00 - 14:00 και στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος www.mcf.gr.

Εισιτήρια προπωλούνται επίσης και στα παρακάτω σημεία:

• Ticket Services Πανεπιστημίου 39 (Στοά Πεσματζόγλου), 

Ώρες  λειτουργίας: Δευ. & Τετ. 09:00 - 17:00, Τρ., Πεμ. & Παρ. 09:00 - 20:00, Σαβ. 10:00 - 14:00.

• Καταστήματα Forthnet

• Seretis travel Πανεπιστημίου 61, Αθήνα, τηλ. 210 3251295