Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Ειρήνη Παππά: Μια «ζωντανή Καρυάτιδα» κλείνει τα 95 της χρόνια

Με τη λάμψη της έκανε τη χώρα μας γνωστή σε ολόκληρο τον κόσμο, με το ταλέντο της ζωντάνεψε μοναδικά το μεγαλείο των αρχαίων ηρωίδων, με το υπέροχο πρόσωπό της αιχμαλώτιζε το φακό. Ευτύχησε να απολαύσει επιτυχία, δόξα και αναγνώριση διεθνούς εμβέλειας. Γοήτευσε από σταρ του Χόλιγουντ μέχρι μεγιστάνες του πλούτου και πολιτικούς ηγέτες. 

Μια γυναίκα-σύμβολο, η Ειρήνη Παππά, εδώ και καιρό λόγω της ασθένειάς της δεν είναι μαζί μας. 

Ο Φεντερίκο Φελίνι και ο Μάρλον Μπράντο την είχαν χαρακτηρίσει  «τη σπουδαιότερη ηθοποιό που υπάρχει». 

Η Ειρήνη Λελέκου, όπως είναι το πραγματικό της όνομα, γεννήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου του 1926 σε ένα χωριό στο μικρό ορεινό Χιλιομόδι Κορινθίας. Οι γονείς της ήταν δάσκαλοι και αντεπεξήλθαν σε όσα δραματικά γεγονότα έζησε η Ελλάδα: πραξικοπήματα, συγκρούσεις, εμφύλιους σπαραγμούς, αναστολή του Συντάγματος, κλειστό κοινοβούλιο, ΕΟΝ, παιδιά που παρήλαυναν στρατιωτικά. Ήταν το στερνοπαίδι της οικογένειας και μεγάλωσε μέσα σε ένα περιβάλλον γεμάτο παραμύθια και αρχαίους μύθους.

Ο πατέρας της ήταν πολύ ανοιχτόμυαλος και πίστευε πως οι γυναίκες ήταν ίσες με τους άντρες και έτσι διαπαιδαγωγούσε τις τρεις κόρες του.

Η ίδια σε συνέντευξή της ανέφερε για τον πατέρα της: «Με έμαθε ότι υπάρχει μόνο μία αριστοκρατία, του πνεύματος. Δεν υπάρχουν κύριοι και επίσημοι, αλλά άνθρωποι. Με έμαθε ότι ο σεβασμός με υποτιμά, ενώ η αγάπη με εξυψώνει».

Στην εφηβεία της γεννήθηκε η αγάπη για την υποκριτική και λίγα χρόνια αργότερα οδηγήθηκε στη σχολή του Ροντήρη. Δάσκαλοί της ήταν ο Γληνός, ο Παρασκευάς, ο Καρυντινός και ο ίδιος ο Ροντήρης.

Τον τελευταίο χρόνο στη σχολή ο Αλέκος Σακελλάριος την είδε να παίζει στον «Μάκβεθ» και της ζήτησε να βγει στην επιθεώρηση(!).

Ο Σακελλάριος βέβαια, όπως γράφει στην αυτοβιογραφία του, δεν την είδε πρώτη φορά στη σχολή της, αλλά στο Σύνταγμα να περπατά και την περιγράφει ως εξής: «Ένα πανέμορφο πλάσμα με ένα απλό μακρύ φόρεμα, όλο πτυχώσεις, που κινούνταν με μεγαλοπρέπεια και συνάμα απλότητα. Σαν να ζωντάνεψε μια Καρυάτιδα».

Αυτός ο χαρακτηρισμός την ακολουθούσε για μια ζωή. Σκηνοθέτες, δημιουργοί, παραγωγοί, ο Τύπος, τα βιβλία της ιστορίας της τέχνης την ανέφεραν ως «Η ζωντανή Καρυάτιδα». 

Ο ίδιος άνθρωπος την πρότεινε στον Φίνο το 1948, όπου έκανε την παρθενική της εμφάνιση στην ταινία «Χαμένοι άγγελοι».

Απόσπασμα από την ταινία «Χαμένοι άγγελοι».

Το 1951 ήρθε η «Νεκρή Πολιτεία» του Φρίξου Ηλιάδη, με συμπρωταγωνιστή τον Γιώργο Φούντα. Η ταινία συμμετείχε στο Φεστιβάλ των Καννών και η παρουσία της Παππά εντυπωσίασε. Ο μύθος είχε γεννηθεί…

Από τα πρώτα της βήματα στο θέατρο συμμετείχε σε αρχαίες τραγωδίες και πολύ γρήγορα έγινε πρωταγωνίστρια. Μάλιστα έλαβε εξαιρετικές κριτικές για τη «Μήδεια» και την «Ηλέκτρα».

Το 1962 γύρισε με τον Μιχάλη Κακογιάννη την κινηματογραφική μεταφορά της «Ηλέκτρας» μαζί με τον Γιάννη Φέρτη, την Αλέκα Κατσέλη και τον Μάνο Κατράκη. Η ταινία διακρίθηκε και στο εξωτερικό, όπου πήρε συνολικά 24 βραβεία.

«Ηλέκτρα» του Μιχάλη Κακογιάννη.

Η συνεργασία της με τον Κακογιάννη συνεχίστηκε το 1971 με τις «Τρωάδες» –όπου συμπρωταγωνίστησε με την Κάθριν Χέμπορν, με την οποία έγιναν και φίλες– και το 1977 με την «Ιφιγένεια». Οι συγκεκριμένες ταινίες βραβεύτηκαν επίσης.

Γύρισε συνολικά πάνω από 80 ταινίες και έκανε σπουδαία διεθνή καριέρα, αφού γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης! Έπαιξε μεταξύ άλλων με τους Μάρλον Μπράντο, Ιβ Μοντάν, Γκρέγκορι Πεκ, Άντονι Κουίν, Τζέιμς Κάγκνεϊ!

Οι ταινίες της σημείωσαν μεγάλη επιτυχία στο εξωτερικό και η προβολή της χώρας συνέβαλε στην ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού.

Η ίδια είχε δηλώσει για τα κριτήρια με τα οποία επέλεγε τους ρόλους της: «Ποτέ δεν θέλησα να παίξω αισθησιακούς ρόλους ή ρόλους επιθυμητών γυναικών. Αυτό που ήθελα πάντα είναι να παίζω εμένα, δηλαδή την ανεξάρτητη αγωνίστρια».

Το 1967 τη χειροκρότησαν και στο Μπρόντγουεϊ για το έργο «Εκείνο το καλοκαίρι, εκείνο το φθινόπωρο» στο πλευρό του Γιον Βόιτ.

Έγινε η Bella Greca, η Irene Pappas, η μούσα του Μιχάλη Κακογιάννη. Έφτασε στα Όσκαρ (ξενόγλωσσης ταινίας για το «Ζ»), έλαβε τον τίτλο της «Γυναίκας της Ευρώπης» το 2000 και τιμήθηκε με τον Χρυσό Λέοντα της Μπιενάλε. 

Ο πάπας Βενέδικτος την προσκάλεσε στο Βατικανό και της ζήτησε –μαζί με άλλους 259– να μεταδώσουν με την τέχνη τους το μήνυμα του Θεού. 

Ο τότε πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωστής Στεφανόπουλος την τίμησε με το μετάλλιο του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος (1995) και το 2008 έλαβε το Βραβείο Ρώμη στο αρχαίο θέατρο της «Όστια Αντίκα».

IRENExresdefault

Στην ταινία «Αλέξης Ζορμπάς», στο ρόλο της χήρας.

Οι φήμες για την προσωπική της ζωή ήταν πάντα έντονες, αλλά εκείνη δεν μιλούσε ποτέ στις συνεντεύξεις της για τους έρωτες, τους γάμους και τα παιδιά που τελικά δεν απέκτησε.

Πάντως είναι γνωστό ότι ο Μάρλον Μπράντο και ο Άντονι Κουίν ήταν οι δύο συμπρωταγωνιστές της που είχαν στιγματιστεί από την επαφή μαζί της, όπως και ο συγγραφέας Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες. Το ίδιο και ο μεγιστάνας Αγά Χαν, παντρεμένος με τη Ρίτα Χέιγουορθ για ένα χρονικό διάστημα, που ήταν τρελά ερωτευμένος μαζί της.

papa3

Η τελευταία απόγονος των αρχαίων ηρωίδων ζει  κάτω από τον αττικό ουρανό στην γειτονιά της Ακρόπολης που τόσο αγάπησε...

Η μεγάλη Ειρήνη Παππά όμως τα τελευταία χρόνια λείπει από κοντά μας λόγω της δύσκολης κατάστασης της υγείας της.