Συνέντευξη: Αναστάσης Πινακουλάκης
Ο Λαρισαίος Θέμης Θεοχάρογλου είναι απόφοιτος του Τμήματος Θεάτρου στην Καλών Τεχνών στη Θεσσαλονίκη (ΑΠΘ), με κατεύθυνση στη σκηνοθεσία και την υποκριτική. Έχει ασχοληθεί κυρίως με την υποκριτική, ενώ από το 2016 κατέβηκε στην Αθήνα. Είναι ευρέως γνωστός με την drag persona του, τη Holly Grace. Ως Holly Grace έχει δώσει μια σειρά από τηλεοπτικές συνεντεύξεις, ενώ την περασμένη άνοιξη διαγωνίστηκε στο House of Fame με παρουσιάστρια την Ελένη Φουρέιρα.
Ο Θέμης είναι ένας καλλιτέχνης –ή (drag) artista όπως αυτοπροσδιορίζεται- που δεν σταματάει να εργάζεται και να δοκιμάζεται καλλιτεχνικά, από τη σκηνοθεσία στην υποκριτική κι από εκεί στο drag performance. Τα Δευτερότριτα κρατάει τον ρόλο της Κυρίας στις «Δούλες» που σκηνοθετεί η Βάσια Χρονοπούλου στο Θέατρο Άλμα (διαβάστε την κριτική μας εδώ), ενώ από Τετάρτη ως Κυριακή παίζει στην παράσταση «Συμφορά από το πολύ μυαλό» σε σκηνοθεσία Στάθη Λιβαθινού –η πρώτη παράσταση του αναγνωρισμένου σκηνοθέτη μετά την λήξη της θητείας του ως καλλιτεχνικός διευθυντής στο Εθνικό- στο Θέατρο της οδού Κυκλάδων. Ταυτόχρονα, τα Σαββατόβραδα εμφανίζεται ως Holly Grace σε διάφορα events, με σταθερότερη βάση το Shamone.
Κάτω από το μακιγιάζ, τις περούκες, και την επιβλητική του κορμοστασιά, ο Θέμης είναι ένας γλυκύτατος άντρας, που έχει να πει πολλά για το θέατρο, την ερμηνεία γυναικείων ρόλων, για ζητήματα φύλου και σεξουαλικότητας, για τις επιπτώσεις της πανδημίας στην ψυχολογία των ανθρώπων αλλά και για την επόμενη μέρα.
Πόσο διαφέρει η δουλειά που κάνεις ως ηθοποιός από τις εμφανίσεις σου ως Holly Grace;
Η διαδικασία είναι παρόμοια, δεν έχει πολύ μεγάλη διαφορά, ενσαρκώνεις έναν ρόλο. Απλώς στο θέατρο, ενσαρκώνεις έναν ρόλο για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, ας πούμε για 2-3 παραστάσεις (σ.σ. όπως το Εθνικό Ντεφιλέ), ή για μερικούς μήνες, ενώ με την Holly είναι μια δυναμική διαδικασία που εξελίσσεται παράλληλα με τη ζωή μου, δεν σταματάει ποτέ. Μπορεί να ερμηνεύω γυναικείους ρόλους στο θέατρο, αλλά πάντα η βάση είναι η Holly, η περσόνα που έχω δημιουργήσει. Η Holly είναι ταξίδι ζωής.
Κάνοντας μια επίσκεψη στα κοινωνικά σου δίκτυα, διαπιστώνει κανείς πως η Holly δεν είναι μια περσόνα που περιορίζεται στην σκηνή, αντιθέτως έχει κάνει φωτογραφίσεις, διαφημιστικά και τηλεοπτικές εμφανίσεις. Πόσο δυνατή πιστεύεις είναι η drag κοινότητα αυτή τη στιγμή στη χώρα μας;
Θα έλεγα πως είναι οκ σ’ έναν βαθμό, αλλά έχει αρκετά βήματα να κάνει ακόμα. Ο κόσμος γνωρίζει μόνο μια επιφάνεια του drag και νομίζω μια επιφάνεια που είναι πολύ παλιά. Χρειάζεται να μάθει τι είναι η drag τέχνη, ποια καλλιτεχνικά υποκείμενα την απαρτίζουν και τι εκφράζει στο σήμερα. Σημαντικό είναι επίσης να διακρίνουμε τον όρο «drag queen» από τον «drag performer». Οι δύο όροι αν και έχουν κοινά χαρακτηριστικά, διαφέρουν ως προς την αισθητική και την εμφάνιση. Μια drag queen στοχεύει στη θηλυκή ψευδαίσθηση, σε μια έντονη θηλυκότητα, ενώ ένας drag artist/performer μπορεί να παίξει περισσότερο με την εικόνα του, να την αποδομήσει όπως και τα φύλα, να διευρύνει τα όρια. Γι’ αυτό κι εγώ, αυτοπροσδιορίζομαι ως drag artista, μια θηλυκή drag καλλιτέχνης.
Αυτή είναι η βασική σου καλλιτεχνική ταυτότητα;
Όχι, η βασική μου καλλιτεχνική ταυτότητα είναι ο Θέμης, γιατί δουλεύω κι ως ηθοποιός.
Πρωταγωνιστείς στην παράσταση «Δούλες» στο Θέατρο Άλμα, όπου σε βλέπουμε ως Θέμη να μεταμφιέζεσαι σε Holly και στη συνέχεια να γίνεσαι η Κυρία. Εξήγησέ μας αυτή την επιλογή…
Ήταν μια επιλογή της σκηνοθέτιδος να έχει μια drag performer στο ρόλο της Κυρίας για να βρεθεί κάπου στη μέση με τον συγγραφέα. Κλείνει το μάτι στον θεατή γιατί ο Ζενέ έχει γράψει το έργο με την οδηγία να παιχτεί από νεαρούς άντρες που ενδύονται γυναικείους ρόλους. Σε αυτό συμπίπτει η φύση του drag performance όπου υποδύεσαι συνήθως έναν ρόλο του αντίθετου φύλου. Η σκηνοθέτης επέλεξε να δείξει αυτή τη μεταμόρφωση, που ταιριάζει με το περιβάλλον του Ζενέ.
Στα δικά μου μάτια, η Κυρία είναι άμεσα εξαρτημένη από τον Κύριο, σε τέτοιο σημείο που θα μπορούσαμε να πούμε ότι η Κυρία χωρίς τον Κύριο δεν υπάρχει, με άλλα λόγια έχουμε ενός είδους ταυτοπροσωπία. Για μένα, η μεταμόρφωση επί σκηνής, δείχνει ταυτόχρονα και τον Κύριο που υπάρχει μέσα της.
Ταυτόχρονα, δείχνεις στο κοινό ένα μέρος της προπαρασκευής μιας drag εμφάνισης…
Το κοινό βλέπει αυτή τη διαδικασία –μπορούμε να πούμε- μεταξύ φως και σκοταδιού, δεν το βλέπει άμεσα. Στέκομαι με γυρισμένη μου την πλάτη προς το κοινό.
Πόσο σε απασχολεί η απόδοση των φύλων μέσα από τις εμφανίσεις σου;
Με τα χρόνια έχει πάψει να με απασχολεί πώς θ’ αποδοθούν τα φύλα. Η drag persona συνδέεται και με τις αναζητήσεις του ίδιου του καλλιτέχνη και εξελίσσεται δυναμικά μέσα στον χρόνο. Προσωπικά, δε με απασχολούν τόσο τα φύλα, ίσως ακόμη και να μ’ ενδιέφερε να καταργηθούν μέσω του drag. Συνεπώς, προσπαθώ όταν μεταμορφώνομαι από Θέμης σε Holly, να μην αλλάζω τρομαχτικά. Το ζητούμενο είναι να εκπροσωπείς με θηλυκότητα στη σκηνή, χωρίς αναγκαστικά να πρέπει να εκπληρώσεις όλα αυτά τα κοινωνικά στερεότυπα που θεωρητικά δημιουργούν μια γυναικεία φιγούρα, χωρίς αναγκαστικά να λεπταίνεις τη φωνή σου, την κίνησή σου, τη φιγούρα σου, μπορείς να τα δεις όλα παντού. Προσπαθώ όταν ερμηνεύω την Holly, να μην ακούς μια ψεύτικη φωνή, να μην βλέπεις μια ψεύτικη φιγούρα, κάτι φτιαχτό, αλλά να πατάω σε χαρακτηριστικά που έχω ως Θέμης από τη φύση μου. Όποιος θέλει να το ονομάσει θηλυκότητα, ας το ονομάσει.
Πώς ολοκληρώνεται όλο αυτό που συζητάμε για τα φύλα, από τις άλλες δύο ηθοποιούς με την οποία μοιράζεσαι την σκηνή;
Οι «Δούλες» είναι ένα μεταθεατρικό έργο, με εγκιβωτισμένο θέατρο και διαδοχικές μεταμφιέσεις. Οι δούλες μεταμφιέζονται σε Κυρία με παρόμοιο τρόπο που μεταμφιέζομαι εγώ. Συμφωνήσαμε με την σκηνοθέτιδα να μην βάλω προσθετικά για να «δείξω γυναίκα», αλλά να χειριστούμε τα ίδια μέσα με τις δούλες. Απλώς, η δική μου μεταμφίεση ολοκληρώνεται, ενώ των δούλων διακόπτεται από την έλευση της Κυρίας.
Παράλληλα παίζεις στην παράσταση «Συμφορά από το πολύ μυαλό» σε σκηνοθεσία Στάθη Λιβαθινού στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων. Πες μας δυο λόγια για εκείνη τη δουλειά…
Είναι μια παράσταση με κυρίως νέους ηθοποιούς. Μιλάει για τον θρίαμβο της μετριότητας έναντι της αφοσίωσης. Είναι ένα κλασσικό ρωσικό έργο του Αλεξάντρ Γκριμπογέντοφ, και η παράσταση αυτή είναι η εναρκτήρια παραγωγή μιας καινούριας εποχής για το θέατρο του Λευτέρη Βογιατζή και γι’ αυτό επιλέχτηκε το συγκεκριμένο έργο. Είχε πρωτοπαιχτεί το 1986 στα ξεκινήματα του θεάτρου και τον ρόλο που ερμηνεύω τον είχε ερμηνεύσει ένας αγαπημένος μου καθηγητής, ο Κωστής Φειρικίδης. Αυτός ο άνθρωπος είναι ο πρώτος που με ξεκλείδωσε, γιατί μου είπε ν’ αγαπήσω τη διαφορετικότητά μου.
Την τελευταία χρονιά, είχαμε έναν θλιβερό αριθμό γυναικοκτονιών στην Ελλάδα αλλά και στον κόσμο, δολοφονίες τρανς ατόμων αλλά και διαδηλώσεις για το θέμα των αμβλώσεων και της γυναικείας αυτοδιάθεσης. Πόσο σημαντικό θα θεωρούσες να περιλαμβάνεται η Σεξουαλική Αγωγή στα σχολικά προγράμματα;
Παρά πολύ σημαντικό. Βασικά, θεωρώ πιο απαραίτητη τη Σεξουαλική Αγωγή από τα Θρησκευτικά ας πούμε. Δεν μπορώ να καταλαμβάνω γιατί δεν το αντιλαμβάνονται. Η Ελλάδα είναι ακόμη πολύ συντηρητική σε θέματα φύλου και σεξουαλικότητας, αλλά δεν δέχομαι καμία χώρα να είναι πλέον συντηρητική σε αυτά τα θέματα, όταν ο κόσμος φιμώνει ανθρώπους και μυαλά. Είναι και πολύ σημαντικό αυτό το μάθημα γιατί, δυστυχώς, δεν συναντάς πολύ συχνά γονείς να συζητούν αυτά τα θέματα με τα παιδιά τους. Είναι καιρός να μπει αυτό το μάθημα στα σχολεία και να διδάσκεται από ειδικούς σε θέματα Ψυχολογίας. Η σεξουαλικότητα και η ταυτότητα φύλου, περιλαμβάνουν θέματα ψυχολογίας, αφού χρειάζεται να νιώσεις ασφάλεια για να εκφράσεις την ταυτότητά σου και ν’ αλληλεπιδράσεις με τους άλλους ανθρώπους, ώστε να επαναπροσδιοριστείς.
Για χρόνια βλέπαμε γκέι χαρακτήρες να εμφανίζονται ως καρικατούρες στην ελληνική τηλεόραση. Τι πιστεύεις ότι χρειάζεται τώρα;
Ελευθερία λόγου κι ορατότητα. Να υπάρχει ορατότητα κι εντός κοινότητας, καθώς υπάρχει εσωτερικευμένη ομοφοβία ακόμη κι από γκέι άτομα. Χρειάζεται να προσλαμβάνουμε τις εικόνες χωρίς σχόλια και στερεότυπα. Δε χρειάζεται ούτε πουριτανισμός ούτε ν’ αποκρύπτουμε πράγματα.
Να χαλαρώσουμε τη συζήτηση. Ως ηθοποιός, ποιον αντρικό και ποιον γυναικείο ρόλο θα ήθελες να είχες ερμηνεύσει στην ελληνική τηλεόραση;
Ο ρόλος που με είχε σημαδεύσει κι έχει αποτελέσει υλικό στη δημιουργία της Holly είναι ο ρόλος που υποδύθηκε η αγαπημένη μου Μαρία Λεκάκη στους Στάβλους της Εριέτας Ζαΐμη, η Καίτη Κολεσίδου- Γκιούμπαλμπα. Η Μαρία Λεκάκη είναι και μια ηθοποιός που συνδεόμουν, βλέποντας τους τηλεοπτικούς της ρόλους, είναι υπέροχη σε ό,τι έκανε. Τώρα για αντρικό ρόλο, θα έλεγα αυτόν που έκανε ο Κωνσταντίνος Κάππας στη σειρά «Κλείσε τα μάτια» του Παπακαλιάτη, γιατί έδωσε το πρώτο γκέι φιλί στην ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης και μάλιστα με τον Χρήστο Λούλη.
Πες μου έναν συγγραφέα με τον οποίο συνδέεσαι…
Συνδέομαι περισσότερο μ’ έργα κι όχι με συγγραφείς. Με συγκινεί βαθύτατα η Σάρα Κέιν, γιατί εμπεριέχει έναν βασανισμό ψυχής πολύ κοντά σε αυτό που μπορεί να νιώσει ένα γκέι παιδί που μεγαλώνει στην επαρχία. Ένα έργο με το οποίο συνδέθηκα ήταν το «Shopping and Fucking» του Μαρκ Ρέβενχιλ, που ήταν και η διπλωματική μου στη σκηνοθεσία. Επίσης, το έργο «Άγγελοι στην Αμερική» του Τόνι Κούσνερ, θεωρώ ότι ένα από τα πιο συγκλονιστικά έργα της σύγχρονης δραματουργίας. Θυμάμαι συχνά μια ατάκα του έργου που λέει μια ζητιάνα, «Τώρα σου φαίνομαι εγώ τρελή, αλλά σε λίγο καιρό θα είναι όλοι τρελοί». Αυτή την ατάκα την βλέπω να βγαίνει στην πράξη, ιδίως σήμερα.
Τι πιστεύεις έχει φέρει η πανδημία στον ανθρώπινο παράγοντα;
Ο διχασμός είναι μια αισθητή συνέπεια της πανδημίας και νομίζω θα μείνει και μετά. Πιστεύω θ’ αποξενωθούμε ακόμη περισσότερο. Μπορεί να έχουμε κοντή μνήμη, αλλά το σώμα θυμάται περισσότερο από το μυαλό. Θα ήθελα η πανδημία να μας υπενθυμίσει ότι ήρθε να μας σταματήσει από κάτι που θέλουμε πολύ και να το διεκδικήσουμε μετά με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα.
Εσύ τι είναι αυτό που θες να ζήσεις με λαχτάρα;
Να πάω στα Όσκαρ! (σ.σ. γελάει). Θα σου πω, θα ήθελα να συμμετέχω σε μια δουλειά, π.χ. σε μια ταινία που θ’ ακουστεί για βραβείο σε κάποιο σημαντικό θεσμό. Αυτό είναι μια καλλιτεχνική φιλοδοξία που ελπίζω να γίνει πράξη. Σε προσωπικό επίπεδο, θα ήθελα πολύ να κάνω ένα παιδί και ν’ αφοσιωθώ σε αυτό.
Το θέατρο κατά πόσο έχει επηρεαστεί από την πανδημία;
Το θέατρο έχει επηρεαστεί ήδη από την πανδημία. Το κοινό βολεύτηκε στον καναπέ του και στην τηλεόραση και δε θα πάει εύκολα στο θέατρο. Όλοι μας βολευτήκαμε στην καραντίνα. Πιστεύω, όμως, ότι αν βγει και πάει να δει θέατρο, κι αν καταφέρει να συνδεθεί με μια παράσταση ή ένα έργο, θα του συμβεί κάτι μαγικό. Θυμάμαι μια παράσταση για τη διαφορετικότητα που κάναμε σε σχολεία. Σε όσα σχολεία πηγαίναμε και είχαν θεατρική αγωγή, τα παιδιά ήταν αλλιώς, είχαν πιο αναπτυγμένη ενσυναίσθηση. Πιστεύω πολύ στην αξία του θεάτρου ήδη από μικρή ηλικία, και τα οφέλη είναι πολλά και για το ενήλικο θεατρικό κοινό. Ας ξεβολευτούμε κι ας δούμε τον κόσμο διαφορετικά, γιατί έτσι θα δούμε και πράγματα για τον εαυτό μας που μπορεί να μην γνωρίζουμε.
Info:
Η παράσταση «Δούλες» του Ζενέ σε σκηνοθεσία Βάσιας Χρονοπούλου, παίζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:15 στο Θέατρο Άλμα, για έξι ακόμη παραστάσεις.