Τον Σεπτέμβριο του 1938, τo Eθνικό Θέατρο πραγματοποίησε την πρώτη στους νεώτερους χρόνους παράσταση Αρχαίου Δράματος στο αργολικό θέατρο με την Ηλέκτρα του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη. Δεκαέξι χρόνια μετά, το 1954, το Εθνικό Θέατρο επέστρεψε και πάλι στο Θέατρο της Επιδαύρου  με τον Δημήτρη Ροντήρη, αυτή τη φορά με τον  Ιππόλυτο  του Ευριπίδη.  Την επόμενη χρονιά καθιέρωσε επισήμως τον θεσμό των Επιδαυρίων και από τότε, κάθε καλοκαίρι, το Εθνικό Θέατρο δίνει αδιάλειπτα τον παλμό στο Φεστιβάλ.

Έτσι λοιπόν και φέτος, πιστοί στο ετήσιο ραντεβού μας με το κοινό, δίνουμε το παρών στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου παρά τις πρωτοφανείς συνθήκες και τις αντιξοότητες που επικρατούν λόγω της πανδημίας.  

Λυσιστράτη ( 411 π.Χ.)

Υπόθεση

Είκοσι χρόνια μετά την έναρξη του πελοποννησιακού πολέμου, η Αθήνα και η Σπάρτη συνεχίζουν έναν πόλεμο που φαίνεται να μην έχει τέλος. Οι ανθρώπινες απώλειες και οι καταστροφές βαίνουν αμείωτες και από τις δύο πλευρές, ενώ κάθε προσπάθεια ειρήνης έχει αποτύχει. Η Αθηναία Λυσιστράτη όμως δεν απελπίζεται και προτείνει ένα ανορθόδοξο σχέδιο για την παύση των εχθροπραξιών.

Μαζί με τη Λαμπιτώ, την επικεφαλής των γυναικών της Σπάρτης, κηρύσσουν πάνδημη και αυστηρή σεξουαλική αποχή των γυναικών, με στόχο να οδηγήσουν τους άντρες των δύο αντιμαχόμενων πλευρών σε συνθηκολόγηση και σύναψη ειρήνης.

Η Λυσιστράτη ενισχύει το σχέδιό της εμποδίζοντας την πρόσβαση των ανδρών στο δημόσιο ταμείο, που φυλάσσεται στην Ακρόπολη, εγκαθιστώντας εκεί μια ομάδα φρούρησης από ηλικιωμένες γυναίκες.

Παρά τις ποικίλες κωμικές αντιδράσεις, τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών, το ειρηνευτικό σχέδιο φαίνεται να αποδίδει καρπούς και η στρατηγική της Λυσιστράτης αποδεικνύεται  αποτελεσματική.

Η ειρήνη δεν θα αργήσει να κάνει την εμφάνισή της με τη μορφή μιας νέας και όμορφης γυναίκας, της Συμφιλίωσης, που θα δώσει το εναρκτήριο λάκτισμα των εορτασμών μέσα στην Ακρόπολη.

Ταυτότητα Παράστασης

Μετάφραση: Σωτήρης Κακίσης
Δραματουργική επεξεργασία - Σκηνοθεσία: Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος
Σκηνικά: Ολγα Μπρούμα
Κοστούμια: Άγγελος Μέντης
Μουσική: Κατερίνα Πολέμη
Κίνηση: Τάσος Καραχάλιος
Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος
Μουσική διδασκαλία: Μελίνα Παιονίδου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Αναστασία Στυλιανίδη
Βοηθός Σκηνογράφου: Ηρώ Κορωνίδη
Βοηθός Ενδυματολόγου: Άελλα  Τσιλικοπούλου

Διανομή (αλφαβητικά)
Χορός Ανδρών:  Πάρης Αλεξανδρόπουλος
Λαμπιτώ: Βίκυ Βολιώτη
Καλονίκη:  Στεφανία Γουλιώτη
Χορός Ανδρών:  Βαγγέλης Δαούσης
Γυναίκα Δραπέτης, Χορός Γυναικών: Δάφνη Δαυίδ 
Σπαρτιάτης: Στέλιος Ιακωβίδης 
Πρόβουλος: Γιάννης Κότσιφας 
Βοιωτή, Χορός Γυναικών:  Νεφέλη Μαϊστράλη
 Χορός Ανδρών:  Γιώργος Ματζιάρης
Κορίνθια, Χορός Γυναικών: Ελπίδα Νικολάου 
Μυρρίνη: Αγορίτσα Οικονόμου
Λυσιστράτη:  Βίκυ Σταυροπούλου
Κινησίας: Νίκος Ψαρράς 
Συμμετέχει ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος
Φωτογράφος παράστασης: Ελίνα Γιουνανλή

Προπώληση εισιτηρίων: Ελληνικό Φεστιβάλ Πανεπιστημίου 39 (εντός στοάς Πεσμαζόγλου), στο www.greekfestival.gr.
Πληροφορίες για τα Μ.Μ.Ε. 210 5288164, 210 5288196

Το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας συμμετέχει φέτος στο Φεστιβάλ Επιδαύρου με τον «Προμηθέα Δεσμώτη» του Αισχύλου. «Ίσως το πιο φωτισμένο κείμενο όλων των εποχών», όπως σημειώνει ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ., Σταύρος Τσακίρης, ο οποίος υπογράφει τη σκηνοθεσία.

Ο Σταύρος Τσακίρης είδε στο πρόσωπο και την ερμηνευτική δεινότητα της Kathryn Hunter (Κάθρυν Χάντερ) τον ιδανικό Προμηθέα και η διεθνούς φήμης ελληνικής καταγωγής ηθοποιός, αποδέχτηκε με θέρμη την πρόσκλησή του να ενσαρκώσει τον ομώνυμο ρόλο. Η συνάντηση του Σταύρου Τσακίρη με την βραβευμένη με Olivier Award ηθοποιό, έγινε πέρυσι το καλοκαίρι, οπότε και συμφωνήθηκε να παρουσιαστεί η τραγωδία του Αισχύλου και μάλιστα στα ελληνικά.

Ο Σταύρος Τσακίρης έχει παρουσιάσει έως τώρα 19 παραστάσεις τραγωδιών στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Ο «Προμηθέας» είναι η πέμπτη παρουσία του στο Φεστιβάλ Επιδαύρου.

Στην παράσταση τον κεντρικό ρόλο του «Αφηγητή» κρατά ο πλέον εμβληματικός Έλληνας ηθοποιός στο Αρχαίο Δράμα Νικήτας Τσακίρογλου, ο οποίος έχει υποδυθεί ο ίδιος τον Προμηθέα στο παρελθόν δυο φορές.

Στο ρόλο του Ήφαιστου είναι ο Δημήτρης Πιατάς που για πρώτη φορά ερμηνεύει έναν τραγικό ρόλο, παρά την πλούσια παρουσία του στο φεστιβάλ Επιδαύρου.

Η Πέγκυ Τρικαλιώτη υποδύεται την Ιώ. Ο Γεράσιμος Γενατάς κρατά τον απαιτητικό ρόλο του Ωκεανού κι ο Αλέξανδρος Μπουρδούμης το ρόλο του «Κράτους».

Τέλος, το ρόλο του Ερμή μοιράζονται τρεις από τους πιο πολλά υποσχόμενους ηθοποιούς της νεότερης γενιάς: η Ηλιάνα Μαυρομάτη, η Αντιγόνη Φρυδά και ο Κωσταντίνος Νικούλι.

Ο εννεαμελής χορός έχει ως Κορυφαίο το παλαιό στέλεχος του ΔΗ. ΠΕ. ΘΕ Πάτρας Περικλή Βασιλόπουλο.

Τα σκηνικά είναι του διεθνούς φήμης Έλληνα γλύπτη Κώστα Βαρώτσου και τα κοστούμια του σημαντικού ενδυματολόγου Γιάννη Μετζικώφ που έχει «ντύσει» περισσότερες από 80 παραγωγές Αρχαίου Ελληνικού Δράματος.
Την ευθύνη για την κίνηση έχει ο Ιταλός Marcello Magni, ένας εκ των συνιδρυτών του διεθνώς γνωστού θιάσου Complicite.

Το έργο
Ο Προμηθέας τιμωρείται από τον Δία επειδή έδωσε τη φωτιά στους ανθρώπους. Ο Ήφαιστος έχει αναλάβει να τον δέσει σφιχτά με αλυσίδες πάνω σε απόκρημνους βράχους. Το Κράτος και η Βία επιθεωρούν τον απρόθυμο Ήφαιστο. Στον βράχο καταφθάνουν οι κόρες του Ωκεανού, οι Ωκεανίδες, θρηνώντας για το μαρτύριο του ήρωα. Κι ενώ ο Προμηθέας και ο Ωκεανός μιλούν για τη σκληρότητα του Δία, επί σκηνής εμφανίζεται ένα ακόμη πλάσμα που υποφέρει από την εκδικητικότητα των θεών: Είναι η Ιώ, ερωμένη του Δία, που εκείνος μεταμόρφωσε σε δαμάλα για να τη γλιτώσει από τη ζήλεια της Ήρας, χωρίς όμως να το καταφέρει, καθώς η πανούργα εκείνη έχει στείλει τον Οίστρο, μια ενοχλητική βοϊδόμυγα, να βασανίζει την Ιώ, ακολουθώντας την ανελέητα ως τα πέρατα του κόσμου. Ο Προμηθέας προφητεύει το μέλλον της, που συνδέεται και με τη δική του μοίρα, αφού κάποιος απόγονός της, πολλά χρόνια μετά, θα τον απελευθερώσει. Προφητεύει επίσης την πτώση του Δία, αρνείται όμως πεισματικά να φανερώσει στον απεσταλμένο του, Ερμή, το πώς θα γίνει αυτή. Η τραγωδία τελειώνει με τους κεραυνούς του Δία να πέφτουν ενάντια στον κρατούμενο με την ελεύθερη συνείδηση, που αντιστέκεται.

Γιατί όμως μια γυναίκα να ενσαρκώσει έναν ανδρικό ρόλο;

Ο Προμηθέας είναι ο άνθρωπος - Θεός. Ένας εκπεπτωκώς άγγελος. Δεν είναι ούτε άντρας, ούτε γυναίκα. Είναι αυτός/αυτή που αρνήθηκε τον όποιον διαχωρισμό ανάμεσα στους ανθρώπους. Τους αγάπησε και τους υπερασπίστηκε. Θρηνεί για τη γήινη μοίρα τους, που είναι ο Θάνατος. Μια μοίρα κοινή για όλους.

Ο Σκηνικός Χώρος
Ένα έρημο, παγωμένο τοπίο όπου δεσπόζει ένας κόκκινος στύλος πάνω στον οποίο είναι δεμένος ο Προμηθέας. Γύρω του ένας δεκαοχταμελής θίασος με προεξάρχοντα έναν αφηγητή, αναβιώνει τα πάθη του ήρωα με ελπίδα να κρατήσει ζωντανό το μύθο του.

Μουσικές λαϊκές από τον Καύκασο, την Ελλάδα, την Ανατολή, αλλά και σύγχρονες.
Συντεθειμένες και αυτοσχεδιαστικές, σταχυολογημένες σαν μια κιβωτός, απόηχος ενός κόσμου που επιμένει να υμνεί τη ζωή.

Δείτε εδώ την Kathryn Hunter να μιλάει για την Επίδαυρο, τη συνεργασία της με τον Σταύρο Τσακίρη και τον ρόλο που ενσαρκώνει στην παράσταση
https://www.youtube.com/watch?v=p5fqBcSa80g&feature=youtu.be

Δείτε εδώ τον Σταύρο Τσακίρη να μιλάει για την παράσταση
https://www.youtube.com/watch?v=_9fhOuE2-xQ&feature=youtu.be

Με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους

Συντελεστές:
Σκηνοθεσία - Δραματουργική επεξεργασία Σταύρος Σ.Τσακίρης
Μετάφραση Δημήτρης Δημητριάδης
Σκηνική εγκατάσταση Κώστας Βαρώτσος
Κοστούμια Γιάννης Μετζικώφ 
Κίνηση Marcello Magni
Σχεδιασμός φωτισμών Σάκης Μπιρμπίλης
Βοηθοί σκηνοθέτη: Έφη Ρευματά -Μαρία Φλωράτου
Φωτογραφίες : Μαριλένα Αναστασιάδου 
Αφίσα – Πρόγραμμα: Πέτρος Παράσχης

Παίζουν Kathryn Hunter, Νικήτας Τσακίρογλου, Δημήτρης Πιατάς, Πέγκυ Τρικαλιώτη, Αλέξανδρος Μπουρδούμης,Γεράσιμος Γεννατάς, Περικλής Βασιλόπουλος, Ηλιάνα Μαυρομάτη, Αντιγόνη Φρυδά, Κώστας Νικούλι, , Έφη Κιτσαντά, Μπέτυ Αποστόλου, Δημήτρης Παγώνης, Περικλής Σκορδίλης, Νίκος Μπακάλης, Αντώνης Βλάσσης.

Προπώληση εισιτηρίων: Πανεπιστημίου 39 (στοά Πεσμαζόγλου), greekfestival.gr,
ticketmaster.gr, 210 89 38 112, στα καταστήματα Public και ΙΑΝΟΣ.

Το National Geographic παρουσιάζει ένα εκτενές άρθρο για την αποθέωση του ήχου σε διάφορες χώρες του πλανήτη, και κατατάσσει το αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου μέσα στα 15 μουσικά “θαύματα” του κόσμου, ανάμεσα στο ροκ γκονγκ στην Τανζανία, στο μαυσωλείο του Gol Gumbaz στην Ινδία,  στο νωπογραφημένο μαυσωλείο στη Νορβηγία, στο Symphony Hall στη Βοστώνη, στα σπήλαια Luray στη Βιρτζίνια, στο lyrebirdird στην Αυστραλία και σε άλλα σημεία του πλανήτη όπως το θαλάσσιο όργανο της Κροατίας.