Θυμάται τον μπαμπά και τη γιαγιά της να της αφηγούνται παραδοσιακά παραμύθια κι έχει στο μυαλό της, ανεξίτηλη, τη συγκίνηση που βίωνε ακούγοντάς τα.
Μιλάει με πάθος και μια πρωτόγνωρη εφηβική ορμή για τον «Μικρό Νότο», την ομάδα που δημιούργησε, πριν έξι χρόνια.
Από το 2012 μέχρι σήμερα, η ομάδα έχει παρουσιάσει πολλές παραστάσεις για μικρούς, αλλά και μεγαλύτερους θεατρόφιλους καταφέρνοντας να μπει στη λίστα με τα «Must-see» θεάματα για το παιδικό κοινό.
Στις παραστάσεις ακρογωνιαίοι λίθοι αποτελούν τα πρωτότυπα μουσικά όργανα, το κουκλοθέατρο, η παντομίμα και κύρια πηγή έμπνευσης η λαϊκή παράδοση. Φυσικά τίποτα δεν μπορεί να υπάρξει σκηνικά, χωρίς τη συμμετοχή των παιδιών.
Γι’ αυτό το ταξίδι της στο μαγικό κόσμο του παιδικού θεάτρου, μας μίλησε η Χρύσα Διαμαντοπούλου, καλλιτεχνική διευθύντρια του «Μικρού Νότου», που φέτος θα παρουσιάσει πέντε παραγωγές κι ας λέει, η ίδια, στο τέλος κάθε σεζόν : «Δεν θα έχω όλες τις παραστάσεις ξανά!». Όταν έρχεται η στιγμή της επιλογής δεν μπορεί να αφήσει καμία πίσω...
Η ομάδα συμπληρώνει έξι χρόνια από την ίδρυσή της. Θα ήθελα να μας πείτε ποιοι από τους στόχους σας έχουν υλοποιηθεί και τι προσδοκάτε ακόμη για το μέλλον της.
Aλήθεια, τον Αύγουστο του 2018 ο Μικρός Νότος έγινε 6 χρονών!
Ο Μικρός Νότος δημιουργήθηκε από την ανάγκη μου να υπάρξει ένα ασφαλές καλλιτεχνικό περιβάλλον μέσα στο οποίο θα μπορούσαν να γεννηθούν δημιουργικά παραστάσεις για παιδιά, δουλεύοντας με καλλιτέχνες με κοινό όραμα.
Πολλοί από τους αρχικούς στόχους μας έχουν υλοποιηθεί κι αυτό μου δίνει μεγάλη χαρά. Οι στόχοι αυτοί, όμως, δεν παύουν να υπάρχουν και να αποτελούν, μέχρι σήμερα, προτεραιότητά μας. Να προσφέρουμε σε μικρούς και μεγάλους μία θεατρική εμπειρία, όπου το παιδί είναι πραγματικά το κέντρο της, με αγάπη, φροντίδα, γνώση, εμπειρία. Χωρίς εκπτώσεις, ακούραστα και μεθοδικά να αναβαθμίζουμε, συνεχώς, τη δουλειά μας. Να εξελισσόμαστε μέσα από αυτή, να μεγαλώνουμε σαν ομάδα, να ωριμάζουμε, να εντάσσουμε στη δουλειά μας νέες ιδέες, κρατώντας τον ίδιο αυθορμητισμό, την ίδια σπιρτάδα και λαχτάρα για το καλύτερο. Να προσθέτουμε ένα λιθαράκι στη δουλειά του γονέα και του εκπαιδευτικού. Να εκπαιδεύουμε ηθοποιούς για το "θέατρο για παιδιά" με τις Αρχές του Εκπαιδευτικού Δράματος. Να φέρνουμε σε επαφή τα παιδιά με τη λαϊκή μας παράδοση και τα μουσικά όργανα. Να κάνουμε τις παραστάσεις μας προσιτές σε όσο γίνεται περισσότερα παιδιά κι, ιδιαίτερα, σε παιδιά που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού...
Μεγαλώνοντας θέλω να τον δω ακόμα πιο ανεξάρτητο χωρίς βαρίδια, με ανάγκη πάντα προσφοράς και μία παρέα που να τον πιστεύει, να τον στηρίζει και να τον αγαπά. Ο Μικρός Νότος είναι οι άνθρωποί του, είναι ο κόσμος που τον έχει αγκαλιάσει, οι άνθρωποι που μας πιστεύουν. Είμαι υπερήφανη για τον Μικρό Νότο μας, που προσφέρει χαμόγελα, συγκίνηση και ψυχαγωγία σε μικρούς και μεγάλους.
Οι παραστάσεις σας αντλούν τα θέματά τους, από ιστορίες, μύθους, παραδόσεις και παραμύθια από τη λαϊκή παράδοση. Τι σας γοητεύει σ’ αυτούς τους θεματικούς κύκλους;
Η ελληνική λαϊκή παράδοση είναι μία ανεξάντλητη δεξαμενή αφηγηματικού λόγου, ένα υλικό βαθιάς σοφίας που μας συνδέει με το παρελθόν και την ιστορία του τόπου μας. Εμείς, μεταφέροντας με σύγχρονη ματιά στη σκηνή μύθους και ιστορίες που μιλούν για την αγάπη, τη γενναιότητα, την απώλεια, τον φόβο, τη φιλία κ.ά, προσπαθούμε να κάνουμε ξανά κοινό κτήμα μας αυτό που ξεχάστηκε, που παραμελήθηκε. Προσφέρουμε, δηλαδή, στους θεατές μας μια ευκαιρία μύησης στη σπουδαία αυτήδεξαμενή του προφορικού λόγου. Τα παιδιά αλλά κι οι μεγάλοι, μέσα από τη λαϊκή παράδοση, ανακαλύπτουν έναν κόσμο ακέραιο, καθαρό, δίκαιο, που τείνει να ξεχαστεί.
Ο πατέρας μου και η γιαγιά μου μού αφηγούνταν παραμύθια από τη λαϊκή παράδοσή μας. Παραμύθια που με συγκινούσαν από τότε και μου ξυπνούσαν, θυμάμαι, πολύ δυνατά συναισθήματα. Όλο αυτόν τον ανεξάντλητο θησαυρό ξανασυνάντησα πολλά χρόνια μετά, όταν βρεθήκαμε καλλιτεχνικά με τον Τάσο Ράτζο, σκηνοθέτη και μελετητή του λαϊκού παραμυθιού. Νιώθω πως είναι ένας πλούτος, που οφείλουμε να παραδώσουμε ζωντανό στις νέες γενιές.
Σε πολλές παραστάσεις σας, στα σχολεία, αρκούν μόνο δύο βαλίτσες για να μεταφερθεί το σκηνικό σας. Πόσο δύσκολο είναι να αποσπάσεις την προσοχή των παιδιών με τόσα λίγα σκηνικά μέσα την εποχή του ίντερνετ και της τεχνολογίας, στην οποία η εικόνα κυριεύει τα πάντα;
Με δυο βαλίτσες, με πολλά μουσικά όργανα, με λαϊκά παραμύθια που μας συνδέουν με τη μνήμη μας, με εργαλεία όπως το θέατρο στην εκπαίδευση και το σωματικό θέατρο, με αλήθεια, γνώση και πολλή φαντασία, τα παιδιά βουτούν, χωρίς αναστολές, και κολυμπούν σε βαθιά νερά με χαρά και δημιουργικότητα.
Τα παιδιά έχουν μεγάλη ανάγκη από τις ιστορίες του παππού και της γιαγιάς, που ζωντανεύουν μπροστά στα μάτια τους. Η πραγματικότητα τη στιγμή της παράστασης είναι αληθινή και είναι μία, χωρίς οθόνες, ακουστικά και wifi. Διψούν να ακούσουν και να ακουστούν, να μιλήσουν, να ζυμώσουν, να παίξουν με το σώμα τους, με τον ρυθμό και τη μουσική, να τραγουδήσουν, να μπερδευτούν με γλωσσοδέτες, να γελάσουν. Κι όταν κάποιος διψάει, το νερό έρχεται σαν βάλσαμο...
Φέτος θα δούμε την ομάδα «Μικρός Νότος» να υπογράφει πέντε παραστάσεις. Ποια ανάγκη σας οδήγησε σ’ αυτές τις πέντε παραγωγές;
Κάθε χρόνο όταν τελειώνει η σεζόν λέω: "δεν θα έχω όλες τις παραστάσεις ξανά!" και κάθε χρόνο όταν έρχεται η στιγμή να επιλέξω, δεν μπορώ να αφήσω πίσω καμία.
Οι παραστάσεις μας φτιάχνονται χειροποίητα, με μεράκι, με πολλή δουλειά προετοιμασίας, οργάνωσης, δημιουργίας κι εκτέλεσης. Κάθε παράστασή μας, για να γεννηθεί, χρειάζεται τουλάχιστον 6 μήνες.
Φέτος, για τελευταία χρονιά, το κοινό έχει την ευκαιρία να δει και τις 5 παραστάσεις μας, καθώς του χρόνου έχουμε αποφασίσει ότι το ρεπερτόριό μας θα είναι εξ ολοκλήρου ανανεωμένο.
Μπορείτε να μας πείτε με μια φράση, για την καθεμία, γιατί αξίζει να τις παρακολουθήσουν τα παιδιά;
"Αισώπου... φίλοι" : Τα παιδιά βλέπουν να ζωντανεύουν μπροστά τους μύθοι αγαπημένοι, απρόσμενα επίκαιροι και διασκεδάζουν με την καρδιά τους, αναγνωρίζοντας αλήθειες από τη δική τους καθημερινότητα.
"Γύρω γύρω μήνες" : Τα παιδιά συμμετέχουν σε μία μουσικοπαιδαγωγική παράσταση-γιορτή με σύγχρονο ρυθμό, αλλά με γνώση κι εμπειρία από το χθες, με έθιμα, τραγούδια, παιχνίδια και παραδόσεις που κοντεύουμε να ξεχάσουμε.
"Ο Κουκουμπλής" : Τα παιδιά συναρπάζονται από 3 λαϊκά παραμύθια που μιλούν για αξίες πανανθρώπινες και κερδίζουν, με την ζεστασιά τους, παιδιά όλων των ηλικιών. Με τραγούδια παραδοσιακά που μαθαίνουμε και μουσικά όργανα της λαϊκής μας παράδοσης.
"Το πιο γλυκό ψωμί" : Τα παιδιά ζυμώνουν το δικό τους ψωμί, ενώ παρακολουθούν τον κύκλο του ψωμιού μέσα από τα μάτια των ηρώων του παραμυθιού. Τα ίδια σηκώνονται μετά για να συμμετέχουν ενεργά στο θέρισμα, το αλώνισμα, το άλεσμα κλπ
"Αισώπου κόμιξ!" : Για έκτη συνεχή χρονιά η παράσταση κλέβει τις καρδιές μικρών και μεγάλων με την ταχύτητα που περνούν οι ήρωες από τη σκηνή, που θυμίζει κάτι από κόμιξ, με τις απρόβλεπτες μεταμορφώσεις και τα διαδραστικά παιχνίδια.
Θυμάστε κάποια παιδική παράσταση ή κάποιο βιβλίο που αγαπήσατε εσείς, ιδιαίτερα, ως παιδί;
Θυμάμαι την πρώτη παιδική παράσταση που είδα, ήταν στην Μικρή Πόρτα της Ξένιας Καλογεροπούλου. Ήμουν 5 χρόνων, αλλά ακόμα θυμάμαι την ατμόσφαιρα που υπήρχε στο θέατρο μόλις έσβησαν τα φώτα και το συναίσθημα που μου προκαλούσαν οι περιπέτειες του «Οδυσσεβάχ». Μαγεία! Νομίζω από τότε και μετά έλεγα ότι θέλω να γίνω ηθοποιός όταν μεγαλώσω. Και τι ευτυχία! Έγινα!
Αντίστοιχα θυμάμαι πως το πρώτο βιβλίο που με συγκίνησε βαθιά ήταν «Ο θησαυρός της Βαγίας» της Ζωρζ Σαρρή, κάπου στα 8 μου χρόνια. Πρωταγωνιστές ήταν μία ομάδα παιδιών και θυμάμαι τον εαυτό μου μαγεμένο να ρουφά λέξη τη λέξη.
Υπάρχει κάποιο περιστατικό με παιδί – θεατή σας που σας έχει μείνει στη μνήμη και θα θέλατε να το μοιραστείτε μαζί μας;
Κάθε παράσταση είναι στα αλήθεια μοναδική! Στις παραστάσεις μας που είναι επί της ουσίας διαδραστικές, δεν καταργείται μόνο ο τέταρτος τοίχος, αλλά χωρίς την ενεργή συμμετοχή των παιδιών η παράσταση δεν μπορεί να λειτουργήσει και να προχωρήσει! Θυμάμαι τόσα πολλά περιστατικά που με έκαναν να συγκινηθώ, να ξαφνιαστώ, να χαμογελάσω ή και να θυμώσω ακόμα. Θα ξεχωρίσω ένα τώρα που αγαπώ πολύ.
Παίζω στην αγαπημένη μου παράσταση "Ο Κουκουμπλής" και στο παραμύθι "Το πιο γλυκό ψωμί" υποδύομαι έναν αυταρχικό βασιλιά, ενώ πολλές φορές έχω και τον ρόλο του αφηγητή. Πριν ξεκινήσει το παραμύθι, όπως σε όλες τις παραστάσεις μας, συστηνόμαστε στα παιδιά, κάνουμε μία σύντομη οργανογνωσία, αλλά συστήνουμε και τις μάσκες. "Κάθε φορά που θα φοράω αυτή τη μάσκα θα γίνομαι ο βασιλιάς"... κι αρχίζει η παράσταση και τη δεύτερη φορά που πάω να φορέσω τη μάσκα του βασιλιά, ένα αγοράκι 2,5 χρόνων, το οποίο κάθεται στην πρώτη σειρά στην αγκαλιά της μαμάς του, σηκώνεται, διασχίζει τρέχοντας τη σκηνή, ενώ δεν καλοπερπατάει ακόμα, μου πιάνει τη μάσκα τραβώντας τη από τα χέρια μου και μου λέει για να με προστατεύσει: "Μη τη φολάς, είναι κακός".
Και οι πέντε παραστάσεις έχουν τη δυνατότητα να παρουσιαστούν στα σχολεία, ενώ το «Αισώπου Φίλοι» και το «Γύρω- γύρω μήνες» έχετε τη δυνατότητα να παρακολουθήσετε στο Θέατρο Σταθμός και στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης.
Αναλυτικές πληροφορίες στο site της ομάδας.