Τελευταία Νέα
Από τη «Φόνισσα» του Παπαδιαμάντη στην παιδοκτόνο της Πάτρας Ζητούνται ηθοποιοί από το Εθνικό Θέατρο Πέθανε η σπουδαία τραγουδίστρια Ειρήνη Κονιτοπούλου-Λεγάκη Είδα τους «Προστάτες», σε σκηνοθεσία Γιώργου Κιουρτσίδη (Αποστολή στη Θεσσαλονίκη) Ανακοινώθηκε το Πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου Είδα το «Hyperspace ή αλλιώς…» , σε σκηνοθεσία Δανάης Λιοδάκη   «Καραϊσκάκενα, O Θρύλος» Της Σοφίας Καψούρου στον Πολυχώρο VAULT «Μπες στα παπούτσια μου - Ταυτίσου με τη διαφορετικότητα αυτοσχεδιάζοντας» στο Θέατρο Όροφως Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου 2022 – Το μήνυμα του Peter Sellars Ο Βασίλης Μαυρογεωργίου ανοίγει Mοτέλ στη Φρυνίχου Η πρώτη δήλωση του Νέου Καλλιτεχνικού Διευθυντή του ΚΘΒΕ Δράσεις του Εθνικού Θεάτρου για την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου Ακρόαση ηθοποιών για την νέα παράσταση του Γιάννη Κακλέα Είδα το «Γράμμα στον πατέρα», σε σκηνοθεσία Στέλιου Βραχνή (Αποστολή στη Θεσσαλονίκη) Κερδίστε διπλές προσκλήσεις για την παράσταση «Η σιωπηλή Λίμνη»
 

Είδα το «Κόντρα στην ελευθερία», σε σκηνοθεσία Βασίλη Μαυρογεωργίου Κύριο

Ο Βασίλης Μαυρογεωργίου επέστρεψε με τη νέα του σκηνοθεσία στο Φεστιβάλ Αθηνών επιλέγοντας ένα άπαικτο στην Ελλάδα ισπανικό έργο. 
 
Μετά την ιδιαιτέρως επιτυχημένη παράσταση «Η αρχή του Αρχιμήδη» (Ζουζέπ Μαρία Μιρό, Skrow Theater), ο αγαπημένος δημιουργός ντεμπουτάρει το «Κόντρα στην ελευθερία» του Εστέβα Σολέρ. Το «Κόντρα στην ελευθερία» γράφτηκε το 2017 κι είναι το πρώτο μέρος από τη νέα τριλογία του συγγραφέα με τον γενικό τίτλο «Η τριλογία της Επαναστάσης» που αναφέρεται στη Γαλλική Επανάσταση. Συνεπώς, κάθε ένα από τα τρία μέρη, είναι αφιερωμένο σε μια από τις θεμελιώδεις αξίες της Γαλλικής Επανάστασης, με τα έτερα μη παραστημένα μέρη να είναι το «Κόντρα στην αδελφοσύνη» και «Κόντρα στην Δικαιοσύνη». Τα δύο αυτά έργα είναι προς ώρας σε διαδικασία μετάφρασης από την μετρ του ισπανόφωνου θεάτρου στην Ελλάδα, Μαρία Χατζηεμμανουήλ. Να σημειώσουμε πως ο Καταλανός συγγραφέας παρευρέθηκε στην πρεμιέρα της παράστασης, την Τρίτη 2 Ιουλίου –την οποία παρακολουθήσαμε κι εμείς ως texnes-plus- και συμμετείχε στη συζήτηση μετά την παράσταση, πλάι στον σκηνοθέτη και τη μεταφράστρια του έργου. 
Η δομή του έργου είναι σπονδυλωτή, καθώς αυτό αποτελείται από 7 μονόπρακτα με βασικό θέμα την ανελευθερία του σύγχρονου πολίτη –δε θα πω Ισπανού γιατί όλα τα σύγχρονα θέματα έχουν παγκοσμιοποιηθεί- και πολυάριθμα υποθέματα όπως η κοινωνική απάθεια, η εργασιακή εκμετάλλευση, η παιδική εργασία και η παιδεραστία, η έλλειψη Κρατικής Πρόνοιας, η προσφυγική κρίση και η κρίση του γάμου. Πλάι σε αυτά τα μονόπρακτα, ο σκηνοθέτης έχει «αυθαιρετήσει» προσθέτωντας δύο ακόμη μονόπρακτα του Σολέρ από άλλο έργο. Καθώς το έργο παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, κρίνεται σκόπιμο ν’ αναφερθούμε αναλυτικά στο κάθε μονόπρακτο αυτού, σα να προσεγγίζουμε μια διαφορετική παράσταση, ενώ στο τέλος του άρθρου θα κάνουμε κάποια συγκεραστικά σχόλια. 
kontra stin elefteria
 
Πρώτο μονόπρακτο 
Θέμα: Η συνάντηση μιας μητέρας με τον αιχμάλωτο γιο της, ο δυτικός πολιτισμός 
Σ’ ένα περιβάλλον που θυμίζει hot spot στα σύνορα μιας χώρας, παρακολουθούμε έναν αιχμάλωτο γιο που ελπίζει για μια σωτηρία. Σε μία από τις τελευταίες επισκέψεις της μητέρας του, με αφορμή την αγωνία του παιδιού για ελευθερία ενώ βρίσκεται προ της απειλής της απέλασης, γίνεται μια πρώτης τάξεως έκθεση της ιστορίας του δυτικού πολιτισμού κι όλων αυτών που πρέπει να επαναφέρει στο προσκήνιο. Η εξαιρετική Κάτια Γέρου είχε στη διάθεσή της έναν αντιθεατρικό θα λέγαμε μονόλογο, που θυμίζει μακρά ρήση της αρχαίας τραγωδίας, και έρχεται σαν έναν κοσμικό αγγελιοφόρο να «ξεσηκώσει» το επαναστατικό πνεύμα των πολιτών του κόσμου. Τα ηλιοτρόπια του Βαν Γκογκ, το Τέλος του Θέατρου κατά Μπέκετ, το γυναικείο φύλο της Σόφι Καλ, το σπίτι της Άννας Φράνκ στο Άμστερνταμ, η Ακρόπολη των Αθηνών, ο Γκοντάρ κι η ηθική του, το Μοιραίο του Έρωτα στον Ρακίνα κι ο Γκαουντί, είναι λίγοι μόνοι από τους σταθμούς στην καταιγιστική σκέψη αυτής της γυναίκας. Κλείνοντας το λογύδριο, ο γιος λέει «δε θα το ξεχάσω. Δε θα ξεχάσω τίποτα από όλα αυτά.» κι η μητέρα του απαντά «Να θυμάσαι είναι για το καλό σου», κάνει να τον αγκαλιάσει και τον στραγγαλίζει. 
 
Δεύτερο μονόπρακτο
Θέμα: Γάμος | Χαρακτήρες: ένα ζευγάρι στρέιτ μελλόνυμφων κι ο παπάς
Στο ιδιαιτέρως χιουμοριστικό μονόπρακτο, βλέπουμε μια νύφη που λακίζει λίγο πριν πει το «ναι» στους γαμήλιους όρκους. Μέσα από μια έκθεση επιχειρημάτων αμφισβητεί τον θεσμό του γάμου, αφού δυσκολεύεται ν’ αντιληφθεί το «μέχρι να μας χωρίσει ο θάνατος». Το μονόπρακτο τελειώνει με την δολοφονία του γαμπρού από τον παπά για να σταματήσουν τα εμπόδια στην έκφραση του ετεροκανονικού μοντέλου και στη συνέχεια στην αυτοκτονία αυτού με το ίδιο όπλο. Η νύφη (Σύρμω Κεκέ) ανακουφίζεται κι αναφωνεί «επιτέλους ελεύθερη». Εδώ η έννοια της ελευθερίας ταυτίζεται με την χειραφέτηση από στερεότυπα μοντέλα προσωπικής κι οικογενειακής ζωής. 
 
Τρίτο μονόπρακτο
Θέμα: Υπαρξιακή εμπειρία του αγνώστου | Χαρακτήρες: Ένα αντρόγυνο, ένας επισκέπτης 
Το συγκεκριμένο μονόπρακτο συνδέεται πιο άμεσα με το Θέατρο του Παραλόγου, αφού η σύνδεση των διαλόγων και των καταστάσεων μοιάζει μη φυσική. Δύο τα ξημερώματα, χτυπάει η πόρτα. Ένας άντρας μπαίνει και λέει πως δεν μπορεί να κοιμηθεί γιατί δεν ξέρει τι υπάρχει μετά το έξι. Η νοικοκυρά αρχικά ενοχλείται αλλά στη συνέχεια παρασύρεται κι αυτή από την άγνωστη πληροφορία. Αφού ξυπνάει και τον άντρα της, και οι ήρωες λογομαχούν μεταξύ τους, καταλήγουν στο ότι μετά το έξι, μπορεί να υπάρχει είτε το άπειρο είτε το μηδέν. Συμπτωματικά, το ζευγάρι ζει στον έκτο όροφο μιας πολυκατοικίας και δεν έχουν αναρωτηθεί ποτέ τι βρίσκεται στον πάνω όροφο. Ο σύζυγος πάει να εξερευνήσει το άγνωστο και τελικά δε γυρίζει. Ο άγνωστος επισκέπτης παίρνει τη θέση του στο συζυγικό κρεβάτι και το σχήμα κλείνει και πάλι με μία αβεβαιότητα. 
 
Τέταρτο μονόπρακτο
Θέμα: Κοινωνικά δίκτυα | Χαρακτήρες: χρήστες που θυμίζουν στρατιώτες 
Σ’ ένα στρατόπεδο, βλέπουμε ανθρώπους με όπλα στα χέρια. Αφού λαμβάνουν ένα μήνυμα πως όλα πάνε καλά, πεθαίνουν από σφαίρα. Στην πολύ σύντομη εικόνα, δίνεται με τη μορφή κόμικ μια ζοφερή πραγματικότητα, το πώς έχουμε γίνει όλοι «μαχητές» ως χρήστες που δημοσιεύουν αναρτήσεις ή «αντιδρούν» με ένα emoji, ενώ στον κόσμο συμβαίνουν πραγματικά πολεμικές συρράξεις ή αιματηρά περαστικά. 
 
Πέμπτο μονόπρακτο
Θέμα: η διαστροφή του να διαβάζεις βιβλία | Χαρακτήρες: γιατρός, γυναίκα του ασθενούς και το πνεύμα αυτού
Πρόκειται για ένα από τα πιο σκωπτικά μονόπρακτα του έργου. Μια γυναίκα πηγαίνει να συμβουλευτεί έναν γιατρό ειδικό στα θέματα διαστροφών, για να παραδεχτεί την διαστροφή του συζύγου της να διαβάζει βιβλία. Αντί να χαζεύει στο κινητό ή να ενημερώνεται από την τηλεόραση, προτιμάει να διαβάζει βιβλία. Και να διάβαζε μυθιστορήματα, πάει στο καλό. Του αρέσουν τα δοκίμια. «Δοκίμια; Τι ήθελε δηλαδή; Να σκεφτεί;». Γιατρός και γυναίκα πίνουν ένα χάπι για να μιλήσουν με ειλικρίνεια και χωρίς προκαταλήψεις και τότε έρχεται το πνεύμα του φιλαναγνώστη συζύγου. Αφού εμφανίζεται, ο γιατρός ξεκινάει ένα τρικ για να πιάσει τον σύζυγο. Πετάει βιβλία στο πάτωμα για να τον δελεάζει και στη συνέχεια βάζει φωτιά σε αυτά κι ο άντρας καίγεται μαζί τους. Αυτή η πράξη έρχεται σε εννοιολογική συνάρτηση με τη φράση του Τόμας Μάν «Αυτοί που καίνε βιβλία σε λίγο θα κάψουν με την ίδια ευκολία κι ανθρώπους». 
 
Έκτο μονόπρακτο 
Θέμα: ελευθερία, παιδεραστία | Χαρακτήρες: πλούσια γυναίκα, βουβό πρόσωπο
Μια πλούσια άτεκνη γυναίκα μιλάει για την ζωή της σε μια γυναίκα του δρόμου που δε γνωρίζει προσωπικά.  Ο άντρας της λατρεύει την Αμερική, γιατί την θεωρεί την χώρα της ελευθερίας. Διηγείται ένα περιστατικό όπου δέχτηκε κλήση από ένα 6χρονο αγόρι από το σπίτι της, ενώ η ίδια δεν έχει παιδί. Η ίδια δεν ήθελε να κάνει παιδί, γιατί τα παιδιά περιορίζουν την ελευθερία ενός ζευγαριού. Αυτή η διήγηση έρχεται σε παραλληλία με το περιστατικό όπου έπιασε επ’ αυτοφώρω τον άντρα της να κάνει σεξ με ένα ανήλικο αγόρι. Εντύπωση προκαλεί πως η γυναίκα παίρνει πολύ φυσιολογικά τα παρεκκλίνοντα ερωτικά βίτσια του άντρα της. Μάλιστα, μιλάει τόσο απενοχοποιημένα για τη συνήθεια πολλών Ευρωπαίων αντρών που πηγαίνουν στην Ταϋλάνδη για να συνάψουν ερωτικές σχέσεις με ανήλικα παιδιά. 
 
Έβδομο μονόπρακτο
Θέμα: παιδική εργασία, εκμετάλλευση εργαζομένων | Χαρακτήρες: επιχειρηματίας, σύζυγος επιχειρηματία, το χέρι ενός εργαζομένου («χέρι μαρξιστή») 
Το μονόπρακτο βασίζεται πάνω σ’ ένα οξύμωρο: μια πλούσια γυναίκα διαμαρτύρεται πως δεν έχει τι να φορέσει, την στιγμή που ο άντρας της είναι ιδιοκτήτης μιας αλυσίδας ενδυμάτων που κατασκευάζονται από φυλακισμένους ανήλικους εργάτες.  Ο ιδιοκτήτης εκφράζει μια σχεδόν ακροδεξιά ιδεολογία, σύμφωνα με την οποία το παιδάκι που εργάζεται χαίρεται όταν κάνουν ουρά οι πελάτες στα καταστήματα για ν’ αγοράσουν αυτό που έφτιαξε. Σύμφωνα με την ίδια ιδεολογία ευχαριστιούνται τις τοξικές μπογιές από τα ρούχα πάνω στο δέρμα τους, γιατί τα κάνουν να νιώθουν ξεχωριστά. Χαρακτηριστική φράση του μονόπρακτου: «Ο πολιτισμός είναι μια γιορτή, τα εργοστάσια μια μεγάλη συναυλία» αλλά και η πιο προκλητική «Πεθαίνουν μαζί γιατί είναι κοινωνικός λαός και θέλουν να πάνε μαζί στον θάνατο.». 
 
Όγδοο μονόπρακτο 
Θέμα: απανθρωπιά, κοινωνική αντίδραση σ’ ένα δυστύχημα | Χαρακτήρες: τραυματίας, περαστική γυναίκα, γείτονας
Ένας τραυματίας ζητάει βοήθεια από μια περαστική που καθυστερεί να τον βοηθήσει ενώ παράλληλα διαμαρτύρεται που όταν πατάει το τραμ σκυλιά στο δρόμο αργεί να φτάσει στην επόμενη στάση. Στη συνέχεια έρχεται ένας γείτονας που άκουσε τις φωνές και πιάνουν μια τραγικά ειρωνική συζήτηση γύρω από την κοινωνική αδιαφορία διαβάζοντας ειδήσεις δυστυχημάτων στην εφημερίδα. Το συγκεκριμένο μονόπρακτο ανασύρει στη μνήμη μου περιστατικά αυτοκτονιών στις γραμμές του μετρό και την σχεδόν κανιβαλιστική αντιμετώπιση από την πλειοψηφία του επιβατικού κοινού. 
 
Ένατο μονόπρακτο
Θέμα: αυτοκτονία, κοινωνική αδιαφορία | Χαρακτήρες: μεσίτης, Παλόμα, κρεμασμένος αυτόχειρας 
Ένας μεσίτης προσπαθεί να νοικιάσει ένα σπίτι όπου υπάρχει κρεμασμένος ένας άντρας. Πρόκειται για έναν άντρα που αυτοκτόνησε γιατί δεν είχε να πληρώσει τη δόση του δανείου. Ωστόσο, ο μεσίτης θεωρεί πως αξίζει στους νεκρούς ένας αισθητικός σεβασμός κι έτσι δεν αφαίρεσε το πτώμα από το σπίτι. Το μονόπρακτο αποκτά μια μεταφυσική κατεύθυνση, όταν ο κρεμασμένος αρχίζει να μιλάει στην Παλόμα και φαίνεται να ήταν κάποιος παλιός της γνωστός. Χαρακτηριστική είναι η φράση του: «Δεν φταίει κανείς που χρεώθηκα τόσο στις τράπεζες. Ήμουν ελεύθερος να κάνω ό,τι ήθελα. Αν δεν βγάζεις αρκετά λεφτά στη ζωή, είσαι ηλίθιος». 
 
Η προσέγγιση της σκηνοθεσίας
Ο Βασίλης Μαυρογεωργίου αξιοποίησε την γραφή του Σολέρ, φτιάχνοντας μια παράσταση με σουρεαλιστική σκηνογραφία και μαύρο χιούμορ στην υποκριτική. Είναι χαρακτηριστικό τόσο του έργου όσο και της παράστασης, πως όλες οι σκηνές καταλήγουν στον θάνατο και δεν υπάρχει κάποιο δραματικό βάρος. Ο σκηνοθέτης δεν ανέβασε το έργο ως κωμωδία, αλλά ως ένα σουρ-ρεαλιστικό δράμα όπου οι χαρακτήρες είναι συμφιλιωμένοι με την παθογένειά τους και εξερευνούν επί σκηνής τις ανασφάλειές τους. Στήνει λοιπόν μια παράσταση που ενώ έχει ένα πολύ απλό κι άμεσο στυλ στην ερμηνεία, ασκεί έντονη κοινωνική κριτική. 
 
Το σκηνικό περιβάλλον της Θάλειας Μέλισσα έχει μια «κουνημένη» αίσθηση της πραγματικότητας. Κατασκεύασε έναν λόφο από πέτρες, που θυμίζει ένα φυσικό οχυρό. Στη δεξιά του πλευρά υπάρχει ένα συρματόπλεγμα, που συμβολίζει την ανελευθερία του σύγχρονου ανθρώπου, ενώ μπροστά υπάρχει κι ένα παγκάκι. Μικρά σκηνικά αντικείμενα, ανασύρουν εικόνες από αστικά σπίτια. Τα κοστούμια της Ιφιγένειας Νταουντάκη καλύπτουν όλη την γκάμα των χαρακτήρων. 
Όσον αφορά τον θίασο, οι πέντε ηθοποιοί της διανομής (Κάτια Γέρου, Γιώργος Παπανδρέου, Νίκος Νίκας, Σεραφείμ Ράδης, Σύρμω Κεκέ) μοιράζονται τους διάφορους ρόλους των μονόπρακτων, άλλους με μεγαλύτερη κι άλλους με μικρότερη επιτυχία. Δεσπόζει η φιγούρα της Κάτιας Γέρου, που εκφράζει νομίζω με τον πιο λειτουργικό και ερμηνευτικά καίριο τρόπο τον πολυπρισματικό τραγικό και παράλογο χαρακτήρα του έργου. Η Κάτια Γέρου μου θύμισε σαουδοευρωπαικές σταρ του σινεμά, που συναρπάζουν με την γνησιότητα και την λαϊκή τους απλότητα. Σπουδαία κι η Σύρμω Κεκέ, ιδίως στο δεύτερο μονόπρακτο με την σκηνή του γάμου. 
 
Παρακολουθώντας το «Κόντρα στην ελευθερία» αλλά και άλλα πρόσφατα δείγματα της ισπανικής δραματουργίας, όπως το «Μικρό Πόνυ», το «Δάνειο» και το «Η αρχή του Αρχιμήδη» (συμπτωματικά όλα εισήχθησαν στην εγχώρια θεατρική σκηνή από το Solo Teatro της Μαρίας Χατζηεμμανουήλ), τείνω να καταλήξω στο παράδοξο συμπέρασμα, πως το ισπανικό θέατρο (έστω και μεταφρασμένο στην ελληνική γλώσσα) είναι πιο κοντά στην ελληνική κοινωνία και νοοτροπία από το ελληνικό. Ακόμα κι αν διαφέρει το ύφος ή η πλοκή των ισπανικών έργων, είναι καταπληκτικό, δημιουργικό και ιστορικά καίριο το ότι διαχειρίζονται με μια αξιοζήλευτη απλότητα το τώρα της (ισπανικής) κοινωνίας. 
 
Οι Έλληνες δραματουργοί φαίνεται πως φοβούνται ν’ αναμετρηθούν με την εποχή τους και με τη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα ή αν το κάνουν ψάχνουν μέσα και υφολογικά τερτίπια που μοιάζουν ξενικά. Υπάρχουν βέβαια και αρκετές φωτεινές περιπτώσεις, που θα ήθελα ν’ αναφέρω, όπως το «Μια κανονική μέρα» της Κατερίνας Γιαννάκου, το «Χαρτοπόλεμος» του Βαγγέλη Ρωμνιού και φυσικά το άπαικτο «Το άγγιγμα του Βυθού» του Δημήτρη Δημητριάδη. Ειδικά με την περίπτωση του Χαρτοπόλεμου ή του Φάεθοντα, παραστάσεις νέων ελληνικών έργων που σημείωσαν sold out σεζόν, μπορούμε να πούμε με σιγουριά, πως αν ένα έργο και κατ’ επέκταση μια παράσταση καταφέρνει να μιλήσει στο θεατρόφιλο κοινό, μπορεί να σημειώσει κι εμπορική επιτυχία ανεξάρτητα από την προέλευση του έργου ή τους συντελεστές αυτού. Τι γίνεται όμως με το ελληνικό έργο σήμερα; Να μιλήσουμε βέβαια και για το φιάσκο των Κρατικών Βραβείων Θεατρικού Έργου, όπου κανένα έργο δεν κρίθηκε ικανό από την επιτροπή να αποσπάσει το πολυπόθητο βραβείο και το χρηματικό έπαθλο που το συνοδεύει. Στον αντίποδα αυτών, παρακολουθώ με μεγάλο ενδιαφέρον την πορεία των ελληνικών έργων στο εξωτερικό, που διευρύνεται αυτή την στιγμή όλο και περισσότερο χάρης τις μεταφράσεις έργων ή ακόμα και τις εκδόσεις αυτών, με πιο πρόσφατο παράδειγμα, την ιταλική έκδοση ελληνικών έργων από τις εκδόσεις Σοκόλη.
 
Συνεπώς, έχουμε ανάγκη από παραστάσεις σαν το «Κόντρα στην ελευθερία» του Βασίλη Μαυρογεωργίου, γιατί πέραν από το ότι συστήνουν στο κοινό μια πολύ ενδιαφέρουσα και καίρια δραματουργία, καταφέρνουν και να ταρακουνήσουν το θεατρόφιλο κοινό και να δώσει έμφαση στα μεγάλα κοινωνικά ζητήματα που απασχολούν τον ίδιο και τον κόσμο. Κλείνουμε αυτό το άρθρο με την ελπίδα να δούνε σύντομα το φως της θεατρικής σκηνής και τα έτερα έργα της Τριλογίας της Επανάστασης του Εστέβα Σολέρ. 
 

Διαβάστε επίσης:

Βασίλη Μαυρογεωργίου: Τι Κόλλημα Έχεις Φάει Με Τα Ισπανικά Έργα; 

popolaros banner

popolaros banner

lisasmeni mpalarina

Video

 

sample banner

 

τέχνες PLUS

 

Ποιοι Είμαστε

Το Texnes-plus προέκυψε από τη μεγάλη μας αγάπη, που αγγίζει τα όρια της μανίας, για το θέατρο. Είναι ένας ιστότοπος στον οποίο θα γίνει προσπάθεια να ιδωθούν όλες οι texnes μέσα από την οπτική του θεάτρου. Στόχος η πολύπλευρη και σφαιρική ενημέρωση του κοινού για όλα τα θεατρικά δρώμενα στην Αθήνα και όχι μόνο… Διαβάστε Περισσότερα...

Newsletter

Για να μένετε ενημερωμένοι με τα τελευταία νέα του texnes-plus.gr

Επικοινωνία