«Δεν είναι εύκολο να σταθείς μόνος ενάντια στον χλευασμό των άλλων», ομολογεί ο ένορκος Νο9, κατά κόσμον, Παντελής Παπαδόπουλος, αλλάζοντας την ψήφο του σε «αθώος», υπερασπιζόμενος τον ένορκο Νο8, Μάνο Ζαχαράκο, που είναι ο μόνος που πιστεύει στο τεκμήριο της αθωότητας. Έχουν περάσει μόνο λίγο λεπτά από τη στιγμή που οι 12 άνδρες έχουν κλειστεί σ’ ένα δωμάτιο για να αποφασίσουν για τη ζωή ενός παιδιού 16 ετών, το οποίο κατηγορείται ότι δολοφόνησε τον πατέρα του μ’ ένα μαχαίρι.
Βρισκόμαστε στη Νέα Υόρκη του 1957 και μετά το έγκλημα, η τύχη του αγοριού είναι στα χέρια 12 ενόρκων, οι οποίοι θα αποφασίσουν αν είναι ένοχο. Σ’ αυτή την περίπτωση, η θανατική ποινή είναι υποχρεωτική. Το σενάριο είναι απλό και ταυτόχρονα τρομερά ευρηματικό που καθηλώνει.
Η Κωνσταντίνα Νικολαΐδη σκηνοθετεί για έβδομη χρονιά, σε νέα θεατρική στέγη, στο Θέατρο Άνεσις, το έργο του Reginald Rose, που έγινε γνωστό από την ομώνυμη ταινία του 1957, σε σκηνοθεσία Σίντνεϊ Λουμέτ. Η ταινία κέρδισε τη Χρυσή Άρκτο στο 7ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου και ήταν υποψήφια για 3 Όσκαρ.
«Είχα παρακολουθήσει την παράσταση την πρώτη χρονιά και υπήρχε στον μυαλό μου, ως μια εμπειρία με θετικό πρόσημο. Παρακολουθώντας την έξι χρόνια αργότερα, εντυπωσιάστηκα ευχάριστα από την πορεία που έχει κάνει σκηνοθετικά όλα αυτά τα χρόνια». Η σκηνοθέτης καταφέρνει να δώσει μια κινηματογραφική αίσθηση σ’ όλη την παράσταση, χωρίς να επαφίεται σε ευκολίες, όπως για παράδειγμα στη χρήση βίντεο.
Με βοηθό της τους εξαιρετικούς φωτισμούς του Αλέξανδρου Αλεξάνδρου απομονώνει σκηνές, παραδίδοντας στην πλατεία ένα ψυχογράφημα 12 χαρακτήρων.
Τότε με είχε εντυπωσιάσει ο σπουδαίος Κώστας Τριανταφυλλόπουλος, που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή αλλά και η στιβαρή παρουσία του Τρύφωνα Καρατζά , που απεβίωσε πριν από δύο χρόνια.
Όμως, αυτό που συνειδητοποίησα είναι πως οι «12 ένορκοι» είναι μια παράσταση που καταφέρνει να κερδίσει ένα μεγάλο στοίχημα: να κάνει ουρές στα ταμεία, χωρίς το κοινό να έρχεται για να παρακολουθήσει αποκλειστικά κάποιον πρωταγωνιστή, όσο και αν έχουν περάσει σπουδαίοι ηθοποιοί όλα αυτά τα χρόνια. Πρωταγωνιστής στη προκειμένη παράσταση είναι η ίδια η παράσταση και τελικά το θέατρο που με την αμεσότητά του κερδίζει το κοινό.
Η φετινή δωδεκάδα: Νίκος Βατικιώτης, Δημήτρης Δεγαΐτης, Αλμπέρτο Εσκενάζυ, Μάνος Ζαχαράκος, Κώστας Καζανάς, Αλέξανδρος Καλπακίδης, Μιχάλης Μαρκάτης, Κωνσταντίνος Μπάζας, Παντελής Παπαδόπουλος, Τάσος Παπαδόπουλος, Ορέστης Τρίκας και Βασίλης Φακανάς. Είναι εντυπωσιακά καλοκουρδισμένη με εξαιρετική σκηνική παρουσία.
Θα μπορούσε να γράψει κανείς «ξεχωρίζει ο τάδε...», εδώ όμως δεν ξεχωρίζει κανείς, όλοι μαζί κλέβουν τις εντυπώσεις, έχοντας από καλές έως σπουδαίες στιγμές και οι δώδεκα αντικατοπτρίζουν τις προκαταλήψεις της κοινωνίας μέσα από 12 πεντακάθαρα ψυχογραφήματα που ξετυλίγονται βίαια μπροστά στα μάτια του θεατή. Πλάθοντας χαρακτήρες ευδιάκριτους, αποφεύγοντας τον σκόπελο της καρικατούρας και διανθίζοντας πάντα τη βαριά ατμόσφαιρα του δικαστικού θρίλερ με πινελιές χιούμορ.
Το σκηνικό (David Negrin), και τα κοστούμια (Κική Μήλιου), υπηρετούν απόλυτα το σκηνοθετικό όραμα, ενός ρεαλιστικού ανεβάσματος, είναι υψηλής αισθητικής και δίνουν την αίσθηση της Νέας Υόρκης του 1960.
Στοίχημα: Η παράσταση θα σπάσει το ελληνικό ρεκόρ των επαναλήψεων, που είχε το «Σεσουάρ για δολοφόνους» με 11 χρόνια...
Κείμενο: Reginald Rose
Μετάφραση/Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνα Νικολαΐδη
Δραματουργική επεξεργασία: Κωνσταντίνα Νικολαΐδη & Νότης Παρασκευόπουλος
Σκηνικά: David Negrin
Κοστούμια: Κική Μήλιου
Πρωτότυπη μουσική: Γιώργος Περού
Κίνηση: Χριστίνα Φωτεινάκη
Σχεδιασμός φωτισμών: Αλέξανδρος Αλεξάνδρου
Φωτισμοί: Μανώλης Μπράτσης
Βοηθοί σκηνοθέτη: Μαγδαληνή Παλιούρα, Κατερίνα Κωνσταντέλλου
Βοηθός ενδυματολόγου: Δανάη Ανεζάκη
Φωτογραφίες/Γραφιστική επιμέλεια/Τρέιλερ: GRIDFOX
Επικοινωνία: Άντζυ Νομικού
Οι 12 ένορκοι (αλφαβητικά):
Νίκος Βατικιώτης, Δημήτρης Δεγαΐτης, Αλμπέρτο Εσκενάζυ, Μάνος Ζαχαράκος, Κώστας Καζανάς, Αλέξανδρος Καλπακίδης, Μιχάλης Μαρκάτης, Κωνσταντίνος Μπάζας, Παντελής Παπαδόπουλος, Τάσος Παπαδόπουλος, Ορέστης Τρίκας, Βασίλης Φακανάς
Στον ρόλο του φύλακα o Αλέξης Σταυριανός
Τη φωνή της χαρίζει η Νένα Μεντή
Διάρκεια παράστασης: 100΄(χωρίς διάλειμμα)
Κάθε Τετάρτη με Ελληνικούς και Αγγλικούς υπέρτιτλους.
ΜΕΡΟΣ ΤΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΟΛΑ ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ ΔΙΑΤΙΘΕΤΑΙ ΣΤΟ ΕΙΔΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΝΕΩΝ ΑΥΛΩΝΑ.
