Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα αγόρι, ο Αντωνής. Λίγο διαφορετικό από τα άλλα… νεραϊδοχτυπημένο. Οι γονείς του για να τον βάλουν στον ίσιο δρόμο τον πάντρεψαν με μια γειτονοπούλα. Όμως εκείνος δεν το άντεξε…
Ένα τέτοιο παραμύθι, για μεγάλους αυτή τη φορά, θα μας διηγηθεί επί σκηνής η Άνδρη Θεοδότου, μαζί με άλλους τέσσερις συμπατριώτες της, και μάλιστα στην κυπριακή διάλεκτο. Ο «Αλαβροστοισειώτης» του Κύπριου λαϊκού ποιητή Παύλου Λιασίδη δεν είναι ένα απλοϊκό παραμυθάκι, αλλά ένα έμμετρο έργο, γραμμένο σε ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο. Πέντε υποκριτές είναι αντιμέτωποι με ένα μεγάλο στοίχημα για τέσσερις μέρες (15-18 Ιουνίου) στη σκηνή της Πειραιώς 260.
Με αφορμή την παράσταση, στη συνέντευξή μας με την Άνδρη η γενέτειρά της, η Κύπρος, είχε την τιμητική της, όπως άλλωστε και στην καρδιά της. Ακόμα και όταν με σπασμένη φωνή και βουρκωμένα μάτια έκανε λόγο για «το κομμάτι της Κύπρου που δεν μπορεί να αναπνεύσει». Μοιραία όμως δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε και όλα όσα έγιναν τη θεατρική σεζόν που πέρασε, κατά την οποία ήταν υπερδραστήρια, αφού ασχολήθηκε με τις διασκευές κειμένων και συμμετείχε σε θεατρική παράσταση αλλά και σε τηλεοπτική σειρά.
Και επειδή, όπως λέει και η ίδια, το «κοινό είναι παντού», οι θαυμαστές της από τη σειρά μάς σταμάτησαν πολλές φορές στον δρόμο για να της πουν «πόσο φοβερή είναι!» Εκείνη χαμογέλασε ντροπαλά και τους ευχαρίστησε με τη μοναδική γλυκύτητα που τη διακρίνει.
Ο «Αλαβροστοισειώτης», ένας Κύπριος ονειροπαρμένος, στην Πειραιώς 260
Είναι ένα κείμενο του Παύλου Λιασίδη, ενός Κύπριου λαϊκού ποιητή, από τους πιο γνωστούς. Πρόκειται για ένα έργο δραματουργικά ελλιπές. Ο ίδιος ήταν ένας ποιητής που δεν είχε δει θέατρο, μολονότι το έργο είναι καθαρά θεατρικό, έμμετρο και σε δεκαπεντασύλλαβο.
Ο Αντωνής και τα στοιχειά
Μας αφηγείται την ιστορία ενός νέου, του Αντωνή, που είχε κυριευθεί από νεράιδες. Οι γονείς το 1938-1940, μην ξέροντας τι πραγματικά συνέβαινε στην ψυχοσύνθεση του παιδιού τους και θεωρώντας πως είτε ο ψυχικός του κόσμος ήταν διαταραγμένος είτε είχε διαφορετικές σεξουαλικές αναζητήσεις είτε απλώς έβλεπε πέρα από τα όρια του συνηθισμένου, κατέφευγαν στην εύκολη διάγνωση: «Στοιχειώθηκαν το πνεύμα του και η ψυχή του και βλέπει οράματα και φιγούρες». Στο έργο λοιπόν οι γονείς του Αντωνή, έχοντας καταλήξει ότι αυτό συμβαίνει στον γιο τους, αποφασίζουν να τον παντρέψουν με μια γειτονοπούλα. Εκείνος για να τους κάνει το χατίρι δέχεται, αλλά δεν το αντέχει ούτε σωματικά ούτε ψυχικά, γι’ αυτό η ιστορία του δεν έχει αίσιο τέλος.
Παίζοντας στη μητρική σου γλώσσα
Είναι η δεύτερη φορά που παίζω θέατρο στη μητρική μου γλώσσα ή διάλεκτο. Η πρώτη ήταν στα δεκαπέντε μου. Ουσιαστικά όμως ως επαγγελματίας ηθοποιός δεν έχω ξαναπαίξει στα κυπριακά ποτέ στο θέατρο. Ωστόσο ήταν η πρώτη φορά που δυσκολεύτηκα τόσο να μάθω το κείμενο! Στο σίριαλ όμως, που παίζω μια Κύπρια και μιλάω και στα κυπριακά και στα ελληνικά, δεν έχω καμία δυσκολία, ίσως επειδή τα κυπριακά είναι της καθομιλουμένης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση υπάρχουν λέξεις που δεν τις είχα χρησιμοποιήσει ποτέ και δεν τις ήξερα. Επιπλέον, υπάρχει και η δυσκολία του δεκαπεντασύλλαβου. Ο Νίκος Χατζόπουλος, ο οποίος σκηνοθετεί την παράσταση, έχει κάνει πολύ καλή δουλειά και με το κείμενο, με τη βοήθεια και του Γιωργή Τσουρή, που γνωρίζει τη διάλεκτο από παιδί. Έτσι το κείμενο ρέει και η ιστορία γίνεται κατανοητή και σε όσους δεν τη γνωρίζουν.
Χρυσοπράσινο φύλλο ριγμένο στο πέλαγος
Είναι μεγάλη πληγή και με πονάει αυτό που λέω τώρα. Η Κύπρος είναι η μόνη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση που έχει αυτό το τείχος. Αν και λένε ότι άνοιξαν τα σύνορα, δεν είναι ανοιχτά για μένα μέσα στην καρδιά μου. Ίσως ένας λόγος που κάνω τον «Αλαβροστοισειώτη» να είναι και αυτός, επειδή ήθελα να μιλήσω τη διάλεκτό μου και να πω ότι υπάρχει ένα κομμάτι που δεν μπορεί να αναπνεύσει αφού παραμένει εγκλωβισμένο.
Δεν ειπώθηκαν ποτέ όσα συνέβησαν…
Ένα παράπονό μου ως πολίτη της Κύπρου είναι ότι δεν καταγράφηκαν ποτέ όσα πραγματικά συνέβησαν ‒ όσο σκληρό κι αν ακούγεται αυτό. Υπάρχουν ιστορίες που δεν ειπώθηκαν, υπάρχουν άνθρωποι που δεν βρέθηκαν, υπάρχουν άνθρωποι που βρέθηκαν και δεν μίλησαν, υπάρχουν μυστικά που δεν ακούστηκαν, υπάρχουν σχέδια που δεν αποκαλύφθηκαν. Είναι κάτι σαν προδοσία, που δεν ειπώθηκε ποτέ με τα λόγια που θα έπρεπε. Μάλλον δεν είναι ακόμη η στιγμή… Δεν ξέρω… Είναι λεπτές κόκκινες γραμμές, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να τα θέσουμε κάποια στιγμή επί τάπητος.
Όλοι έχουμε μερίδιο ευθύνης και εννοώ και ο ελληνοκυπριακός λαός ‒ αν θέλουμε να πούμε τα πράγματα ωμά. Να σκεφτείς ότι για το Σύνταγμα ισχύει ακόμη η συνθήκη του 1960. Μισό νησί, με εγγυήτριες δυνάμεις, με ερωτηματικά… Ελπίζω οι επόμενες γενιές να βρουν λύσεις.
Ο καλλιτέχνης και τα δαιμόνια
Νομίζω πως όσοι κάνουν αυτό το επάγγελμα, οι ηθοποιοί αλλά και όσοι ασχολούνται με την τέχνη, είναι άνθρωποι που η ψυχή τους είναι στοιχειωμένη από κάτι άλλο. Πάντα είναι διαφορετικοί, στην κοινωνία, στην οικογένεια, στο σχολείο. Κυριεύονται από κάτι άλλο.
Δεν εφησυχάζουν και δεν ικανοποιούνται με όσα βρίσκουν στον υπαρκτό κόσμο. Έτσι αναζητούν διεξόδους. Οποιαδήποτε μορφή τέχνης αποτελεί μια διέξοδο.
Από μικρή…
Ήμουν ένα παιδί που δεν σταματούσε ποτέ να ρωτάει, και όχι μόνο «Γιατί;» Επιπλέον, ήμουν υπερκινητικό παιδί, οπότε οι γονείς μου αποφάσισαν να με στείλουν να μάθω κάτι. Έτσι, όταν με ρώτησαν τι ήθελα να κάνω, στην αρχή είπα κάποιο ολυμπιακό άθλημα. Κατόπιν όμως βαρέθηκα και η δεύτερη επιλογή μου ήταν θέατρο. Σε ηλικία έξι ετών λοιπόν βρέθηκα σε μια ερασιτεχνική ομάδα στη Λευκωσία. Εκεί είχαμε και έναν εμπνευσμένο δάσκαλο, τον κύριο Ηλία, που αγαπούσε πολύ τα παιδιά και αποτελούσε πηγή έμπνευσης.
Η μεγάλη μου αγάπη
Τα παιδιά μού δίνουν δύναμη. Όσο μεγαλώνω ανακαλύπτω ότι η μεγάλη μου αγάπη μπορεί να κρύβεται εκεί. Όσες υποχρεώσεις και αν έχω, νομίζω πως δεν θα σταματήσω ποτέ να κάνω θεατρικό παιχνίδι και διασκευές παιδικών έργων για το θέατρο. Αυτό που μου αρέσει περισσότερο από όλα είναι να διασκευάζω έργα για παιδιά.
Η διασκευή κειμένων
Απαιτεί πολλή δουλειά, πολλή αφοσίωση, πολλή μοναξιά, όπως και η συγγραφή του θεατρικού έργου. Τα τελευταία χρόνια προσπαθώ να μην έχω άλλες υποχρεώσεις το καλοκαίρι, ώστε να επικεντρώνομαι σε αυτή την ενασχόληση. Εργάζομαι το χειμώνα πολύ, μαζεύω ένα καλό κομπόδεμα, και τους καλοκαιρινούς μήνες πηγαίνουμε οικογενειακώς στην Άνδρο, όπου δουλεύω νύχτα μέρα. Ξυπνάω πολύ νωρίς και ξεκινάω. Φυσικά έχω και κάποιες ώρες για παιχνίδι και χαλάρωση με την κόρη μου.
Η Φιλιώ Χαϊδεμένου και η Δέσποινα Μπεμπεδέλη
Διασκευή για μεγάλους έχω κάνει άλλη μια φορά, αλλά την έχω στο συρτάρι. Όταν ο Ζαχαρίας Καρούνης και ο Βασίλης Ευταξόπουλος μου μίλησαν για τη «Φιλιώ Χαϊδεμένου», παίζαμε μαζί σε μια παράσταση του Εθνικού. Τους έδωσα να διαβάσουν ένα παιδικό κείμενο, τη βιογραφία του «Χανς Κρίστιαν Άντερσεν» που είχα ετοιμάσει για το Θέατρο Τέχνης. Τους άρεσε και μου ζήτησαν να προχωρήσω. Υποβάλαμε πρόταση στο Εθνικό, όμως κάτι πήγε στραβά και δεν προχώρησε. Το παίδευα δύο χρόνια, δεν το έγραφα, αλλά το σκεφτόμουν, το έπιανα και το άφηνα. Όταν μας είπε ο Ζαχαρίας, πριν από ένα καλοκαίρι, ότι θα γινόταν, δούλεψα και το τελείωσα. Ήταν για όλους μια ευτυχής συγκυρία που αυτόν το ρόλο τον ερμήνευσε η σπουδαία Δέσποινα Μπεμπεδέλη.
Εμείς πάνω στην τρέλα μας την πήραμε τηλέφωνο, της είπαμε τι σκοπεύαμε να κάνουμε και τη ρωτήσαμε αν ήθελε να συμμετέχει. Δεν είχαμε καν έτοιμο το κείμενο. Όταν πήγα να τη δω για να την πείσω, της διάβασα ένα κομμάτι από την έναρξη και μια σκηνή στη μέση. Μου είπε: «Οκ, μου αρέσει. Να μου φέρεις και το βιβλίο!»
Ο ξεριζωμός της Φιλιώς ένας άλλος… «Αττίλας» που πληγώνει
Υπήρχαν μέρες, το λέω και ανατριχιάζω, που μου ερχόταν έντονα στη μνήμη, επειδή στην οικογένειά μου υπάρχει κάποιος αγνοούμενος. Δυσκολεύτηκα πολύ στα μεγάλα κομμάτια του βιβλίου, που αφηγούνται αυτό τον ξεριζωμό και αυτό το τρέξιμο, που δεν περιγράφονται στα βιβλία αλλά μου τα διηγήθηκαν οι γονείς μου. Ο πατέρας μου πολέμησε το ’74. Έτσι θυμόμουν τη μάνα μου να μου λέει: «Τρέχαμε και δεν ξέραμε πού να πάμε… Παίρναμε έναν μπόγο στον ώμο και πηγαίναμε στο άγνωστο…» Αυτά θυμόμουν και δεν μπορούσα να δουλέψω εκείνα τα κομμάτια. Υπήρχαν μέρες που μου ήταν αδύνατο να τα επεξεργαστώ, τα άφηνα πίσω και συνέχιζα με άλλα κομμάτια του βιβλίου που αφορούσαν τα γεγονότα μετά την καταστροφή. Έπεφτα τότε σε αυτά που είχαν σχέση με τους πρόσφυγες και πάλι μου έρχονταν θύμησες στο μυαλό. Συνέχιζα, έφτανα στη γερμανική Κατοχή και άφηνα πίσω ολόκληρα κομμάτια. Αυτή ήταν η δυσκολία μου, πώς να τα πω, δεν ήθελα να τα αλλάξω, γιατί η συγκεκριμένη γυναίκα τα είπε με την αλήθεια της.
«Έλα στη θέση μου»: τηλεόραση για δεύτερη φορά
Όταν ένα βράδυ, πολύ αργά, μου τηλεφώνησε ο Τζώρτζης Ποφάντης, διευθυντής προγράμματος του Alpha, για να μου προτείνει τον ρόλο, δεν ήξερα πραγματικά αν ήθελα να κάνω τηλεόραση. Με γέμιζαν όλα όσα έκανα στο θέατρο και ήθελα να έχω και χρόνο για την οικογένειά μου, που πάντα τη βάζω πάνω από το επάγγελμά μου. Οπότε δεν μου έλειπε η τηλεόραση. Όταν όμως μου έστειλε το σενάριο, είδα ότι επρόκειτο για κωμωδία και ότι τη διασκευή έκανε ο Γιώργος Κρητικός, τον οποίο θυμόμουν από το «10», πείστηκα.
Τηλεθεατές vs Θεατρόφιλοι
Αν κάποιος σε γουστάρει ως ηθοποιό από την τηλεόραση, θα έρθει να σε δει και στο θέατρο. Μπορεί να του ξυπνήσεις κάτι. Το κοινό είναι παντού! Είναι γύρω μας. Ανεβάζει και κατεβάζει καλλιτέχνες σε μία μέρα. Σίγουρα κάποιοι δεν με ήξεραν πριν από τη σειρά. Μερικοί μου λένε: «Πού ήσουν τόσα χρόνια;» Άλλοι με ρωτάνε: «Ήσουν στην Κύπρο και δεν είχες έρθει στην Ελλάδα;» Είναι λογικό αυτό, γιατί δεν μπορούν όλοι να πάνε στο θέατρο. Υπάρχει και μια μερίδα του κοινού που παρακολουθεί μόνο τηλεόραση και αυτό πρέπει να το αποδεχτούμε. Ζούμε σε έναν κόσμο που είναι πολιτισμικός και πολυεθνικός και πρέπει να δεχτούμε τον καθένα με τη διαφορετικότητά του. Η σειρά μού άνοιξε πόρτες, γνώρισα καινούργιους ανθρώπους, έκανα καινούργιους φίλους και γνώρισα έναν άλλο ρυθμό δουλειάς που είναι πέραν του απαιτητικού. Μόνο καλό μού έκανε, γι’ αυτό χαίρομαι που θα συνεχίσει και για δεύτερη σεζόν.
Ο σπουδαιότερος ρόλος της ζωής μου
Με την κόρη μου τον τελευταίο χρόνο δεν κάναμε πολλά πράγματα μαζί. Μας αρέσει πολύ να βλέπουμε ταινίες. Να πηγαίνουμε ταξίδια. Πρόσφατα πήγαμε ένα μίνι ταξίδι οι δυο μας. Θέλω να της δίνω εναύσματα να διαβάζει βιβλία. Χτες της αγόρασα πάλι ένα. Της αρέσει να ακούει μουσική και να μου μαθαίνει νέα συγκροτήματα. Πηγαίνουμε βόλτες το σκυλί παρέα. Πέρυσι πηγαίναμε και βλέπαμε και πολλές παραστάσεις μαζί. Φέτος, δυστυχώς, δεν προλάβαμε.
Το μήλο κάτω από τη μηλιά;
Ακόμη δεν έχει καλλιτεχνικές ανησυχίες. Είναι πιο δωρικό παιδί. Της αρέσει το πίσω από τη σκηνή, να παρατηρεί πώς λειτουργούν οι άνθρωποι στα παρασκήνια, το τεχνικό κομμάτι. Προς το παρόν λέει ότι θέλει να ασχοληθεί με τη μαγειρική! Βλέπει φανατικά βιντεάκια μαγειρικής και μου μιλάει για κάτι απίστευτα πράγματα που μαθαίνει.
«Καινούργια σελίδα» στο Θέατρο Γκλόρια
Τον χειμώνα θα είμαι στο Θέατρο Γκλόρια, όπου θα ανέβει το έργο του Νιλ Σάιμον «Καινούργια σελίδα». Χαίρομαι ιδιαίτερα γιατί μου αρέσει πολύ ο Σάιμον και δεν έχω ξαναπαίξει. Επίσης, είναι ευτυχής συγκυρία, τόσο γιατί θα μας σκηνοθετήσει ο Γιάννης Μόσχος όσο και επειδή οι συνάδελφοι είναι εξαιρετικοί: ο Ταξιάρχης Χάνος, με τον οποίο συνεργάζομαι για δεύτερη φορά, η Μαρία Καλλιμάνη, με την οποία δεν είχα την τύχη να συμπράξω σκηνικά, και ο αγαπημένος μου φίλος Άγγελος Μπούρας, που επιτέλους θα παίξουμε μαζί.
Η Άνδρη Θεοδότου πρωταγωνιστεί στον «Αλαβροστοισειώτη» του Παύλου Λιασίδη σε σκηνοθεσία Νίκου Χατζόπουλου.
Από 15-18 Ιουνίου 2017 στις 20:00 στην Πειραιώς 260.
Η προπώληση έχει ξεκινήσει.
Κλείστε εισιτήρια ηλεκτρονικά εδώ:
http://greekfestival.gr/gr/events/view/nikos-xatzopoulos-2017
Την ερχόμενη σεζόν θα διασκευάσει τον «Πινόκιο» για την παιδική σκηνή του Νέου Κόσμου. Την παράσταση θα σκηνοθετήσει ο Παντελής Δεντάκης και αφορά ευπαθείς ομάδες. Θα παρουσιάζεται σε ιδρύματα, νοσοκομεία κ.λπ.
Θα διασκευάσει τον «Τρομάρα» του Γ. Βιζυηνού για το Θέατρο Βαλίτσας στην Κύπρο.
Θα πρωταγωνιστεί στην «Καινούργια σελίδα» του Νιλ Σάιμον σε σκηνοθεσία του Γιάννη Μόσχου στο Θέατρο Γκλόρια.
Καθημερινά θα την απολαμβάνουμε στη σειρά του Alpha «Έλα στη θέση μου», που θα συνεχιστεί για δεύτερη χρονιά.