Μπορεί και να ήταν η δικιά σου γιαγιά που ήταν σίγουρη πως η Ελένη Μενεγάκη γέννησε στο σαλόνι της, αλλά δεν θυμόταν το χωράφι με τις ελιές στο χωριό. Μπορεί και να ήταν η δικιά σου γιαγιά που πέρασε τα κεφτεδάκια για ακουστικά και τα έβαλε στα αυτιά, αλλά θυμόταν ακόμα να φτιάχνει σπανακόπιτα.
Ο κινηματογράφος έχει, λοιπόν, θυμηθεί διαχρονικά να εμπνευστεί από τις πραγματικές ιστορίες όσων ξεχνάνε, χαρίζοντας μας αφηγήσεις για διαφορετικές πτυχές της ζωής με Αλτσχάιμερ.
Memories of Tomorrow
O Masayuki Saeki είναι 49 ετών, επιτυχημένος μπίζνεσμαν στο Τόκιο του 21ου αιώνα. Οι ώρες που εργάζεται και οι οικονομικές συμφωνίες που διαχειρίζεται μοιάζουν αλησμόνητες, μέχρι τη στιγμή που αρχίζει ο ίδιος να τις λησμονεί. Ο Saeki ξεχνά ονόματα, επαγγελματικά ραντεβού και αγοράζει το ίδιο σαμπουάν ξανά και ξανά. Στην ταινία του Yukihiko Tsutsumi παρακολουθούμε την κατακόρυφη και άμεση πτώση του αστού μπροστά στην αδυναμια του μυαλού. Μια ταινία που προσφέρει μια ψύχραιμη ματιά στο Αλτσχάιμερ και μια γροθιά στο στομάχι του καπιταλισμού και της εργασιακής αλλοτρίωσης.
Iris
Η Iris Murdoch διανύοντας την τρίτη ηλικία διαθέτει μεγάλη καριέρα ως συγγραφέας, μυαλό –ακόμα- ξυράφι και έναν σύντροφο φιλόσοφο και αιώνιο θαυμαστή της. Η Iris θα βρεθεί καλεσμένη σε τηλεοπτικό πλατώ και θα βρεθεί αποσβολωμένη να κοιτάζει την κάμερα ανήμπορη να θυμηθεί την ερώτηση που μόλις της είχε κάνει η δημοσιογράφος. Το Χόλιγουντ καταπιένεται, εδώ, με το Αλτσχάιμερ αποδίδοντας του τις κινηματογραφικές συμβάσεις του και στερώντας του κινηματογραφικά το ίδιο το σοκ που επιφέρει. Ό,τι, όμως, του στερεί η σκηνοθεσία, του το χαρίζει η ερμηνεία της Τζούντι Ντεντς που ισορροπεί ιδανικά ανάμεσα στην τραγική και στην κωμική αποτύπωση της απώλειας του μυαλού (μας).
Away from Her
Στην αρτιότερη, μάλλον, κινηματογραφική μεταφορά του Αλτσχάιμερ στην μεγάλη οθόνη, βλέπουμε την ιστορία της Φιόνα (Τζούλι Κρίστι) και του Γκραντ (Γκόρντον Πινσεντ) δια χειρός Σάρα Πόλεϊ. Η Φιόνα και ο Γκραντ έχουν μόλις περάσει τα 70 τους χρόνια και διαθέτουν μια κοινή ζωή, κοντά στην ευτυχία που χαρίζει η ωριμότητα, μακριά, όμως από, κινηματογραφικές αφηγήσεις για τέλειες σχέσεις και παντοτινές αγάπες. Η Φιόνα ,υπό τους ήχους της μουσικής του Νιλ Γιανγκ, θα βυθιστεί στη λήθη περνώντας τις μέρες σε ένα ίδρυμα για ασθενείς με Αλτσχάιμερ. Η Φιόνα, θα ερωτευθεί τη ασφάλεια που της παρέχει ένας ηλικιωμένος ασθενής στο ίδιο ίδρυμα. Και αργά αλλά σταθερά, θα λησμονήσει το παρελθόν και τη ζωή της με τον Γκραντ. Μια ταινία που θα καταφέρει να καθαρίσει τα μάτια σας από κάθε περίσσευμα δακρύων. Μια ιστορία χωρίς κάθαρση. Μια ιστορίας αγάπης κι αφοσίωσης. Και, εν τέλει, μια ιστορία αλήθειας.
Firefly Dreams
Στο μικρό κινηματογραφικό διαμάντι, «Firefly Dreams», ο Βρετανός John Williams, μας αφηγείται την ιστορία της έφηβης Γιαπωνέζας Ναόμι που θα βρεθεί να φροντίζει μια ηλικιωμένη συγγενή για να βρει, τελικά, τη δική της αλήθεια σε όσα η γυναίκα εκείνη ξεχνάει. Μια ταινία για όσα μας ενώνουν και για όσα αναποφευκτά θα μας χωρίσουν που ποτέ δεν βρήκε την προβολή που της άξιζε.
The Savages
H Ταμάρα Τζένκινς, ένα από τα hot ονόματα του αμερικάνικου ανεξάρτητου κινηματογράφου, στην ίσως καλύτερη στιγμή της, αφηγείται την ιστορία δύο αδερφών της Γουέντι (Λόρα Λίνει) και του Τζον (Φίλπ Σέιμουρ Χόφμαν). Ο πατέρας τους διαθέτει κακοποιητικό παρελθόν, κακές σχέσεις με τα παιδιά του και ,προσφάτως αποκτηθέν, Αλτσχάιμερ. Όταν, λοιπόν, τα αδέρφια θα πρέπει ακουσίως να αναλάβουν την φροντίδα του, οι οικογενειακοί δεσμοί θα πρέπει παρά την θέληση τους να βρουν τρόπο να ισορροπήσουν ανάμεσα σε δυσάρεστα παρελθόντα και ευοίωνα μέλλοντα. Μια ιστορία για όσα μας επιλέγουν, για όσα θα επιλέξουμε και για όσα –τελικά- θα (μας) έρθουν.
Στην Ελλάδα, όπως και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, η γιορτή του πατέρα είναι κινητή και γιορτάζεται πάντα τη τρίτη Κυριακή του Ιουνίου. Φέτος γιορτάζεται την Κυριακή 20 Ιουνίου.
Η Σοφία Γουργουλιάνη είδε πολλές ταινίες με θέμα τη σχέση πατέρα- παιδιών και επέλεξε αυτές που την συγκίνησαν περισσότερο.
Είναι εκείνες οι καλοκαιρινές βόλτες που ήσουν ακόμα πέντε χρονών. Και που σε είχε ο μπαμπάς καθισμένη πάνω στους ώμους. Που άρπαξες μια τυρόπιτα από ένα κύριο. Ο κύριος στη χάρισε. Μια μπουκιά εσύ, μια μπουκιά ο μπαμπάς. Κι είναι που γεμίσατε λαδίλα. Που του γέμισες το πουκάμισο λεκέδες, που τα μουστάκια του γεμίσανε τρίμματα. Που ακόμα δαγκώνετε τα παιδάκια παρέα. Που δε μένει κρέας πάνω στο κόκκαλο. Που δεν ανεβαίνεις πάνω στους ώμους του. Που όλο λέει θα κόψει το μουστάκι. Που δεν νιώθετε νέοι. Που λέτε, «κάποτε ναι». Το ξανασκέφτεστε και λέτε, «όμως και τώρα ναι».
Somewhere
Τα ποτά και τα ξενύχτια κλείσανε, στην ταινία, της Σοφία Κόπολα το «καλύτερο» σπίτι ενός διάσημου ηθοποιού (Στίβεν Ντορφ), ο οποίος έχει έκτοτε αποσυρθεί σε ένα κάστρο- άντρο της υποτιθέμενης ακολασίας. Τα λιμνάζοντα νερά των πάσης φύσεων καταχρήσεων ως απόλυτη κανονικότητα, θα ταράξει η επίσκεψη της προ-έφηβης κόρης του (Ελ Φάνινγκ). Μπαμπάς και κόρη χαμένοι, εδώ, σε μεταφράσεις χαμένων στιγμών και λησμονημένων παρελθόντων και μια Κόπολα που μοιάζει, τελικά, να ξορκίζει προσωπικούς δαίμονες και να σπάει δύσκολα ξόρκια.
Σχετικά με τον Σμιντ
Ο Τζακ Νίκολσον στο ρόλο του 65άρη μπαμπά σε απέλπιδα προσπάθεια ανάκτησης του εδάφους που έχασε –μάλλον εκουσίως- στη σχέση με την κόρη του. Εν έτει 2002, ο Λύκος Τζακ κι αν είχε ήδη γεράσει δίνει ένα –ακόμα- ερμηνευτικό ρεσιτάλ του δύσθυμου πλην –ίσως- τρυφερού πατέρα. Ένα ιδιόρρυθμο road movie με επίκεντρο το αιώνιο συγκρουσιακό δίπολο μπαμπά κόρης, ήρθε από τον Αλεξάντερ Πέιν. Και αποφεύγοντας κάθε πιθανό κλισέ παραδίδει μια ταινία που μιλάει ανοιχτά για ραγισμένα γυαλιά και για τα απίθανα ξανακολλήματα τους.
Prisoners
Η κόρη του Χιου Τζάκμαν μπαμπά εξαφανίζεται και ο Χιου Τζάκμαν μπαμπάς παίρνει το νόμο στα χέρια του. Δια χειρός Ντενί Βιλνέβ ,το 2013, εμφανίστηκε στη σκοτεινή οθόνη μία από τις καλύτερες αστυνομικές ταινίες του 21ου αιώνα. Με πρόφαση, την εξαφάνιση μιας έφηβης, ο Βιλνέβ μιλάει για τη βαρβαρότητα, τις διεξόδους και τα αδιέξοδα της.
Jauja
Στο ιδιοσυγκρασιακό σουρεαλιστικό σύμπαν του Jauja, ο Βίγκο Μόρτενσεν αναζητάει την κόρη του σε μια άγνωστη έρημο κάπου σε κάποιες παρυφές του πολιτισμού. Από τον Λισάντρο Αλόνσο, εδώ, έχουμε να κάνουμε με ένα ιδιότυπο γουέστερν οπτικά ερεθιστικό-πλην βραδυφλεγές- για έναν μπαμπά σε απόγνωση και έναν πολιτισμό σε οριστική σήψη.
The savages
Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν και Λόρα Λίνει σε ένα δίδυμο αδερφών αντιμέτωπων με την απώλεια μνήμης του μπαμπά. Ενός μπαμπά που ίσως και να μην του άξιζε αγάπη, αλλά που –τελικά- στα γεράματα σίγουρα του αξίζει ζωή. Η Ταμάρα Τζένκινς πλάθει, εδώ, μια κωμικοτραγική ιστορία για την αυτονόητη ανθρώπινη σήψη, για το αδυσώπητο του χρόνου και για τον μπαμπά που –να χτυπιέσαι κάτω- θα παραμείνει μπαμπάς.
Ο Θάνατος του Ιερού Ελαφιού
Λίγο από θρίλερ, ψήγματα νέο νουάρ και κυρίως ο φόβος του αγνώστου πιάστηκαν στην κινηματογραφική φάκα του Γιώργου Λάνθιμου. Το 2017, λοιπόν, ο μπαμπάς Κόλιν Φάρελ καλείται να θυσιάσει ένα από τα παιδιά του, στο βωμό της σωτηρίας της υπόλοιπης οικογένειας του. Εκσυγχρονίζοντας εδώ το μοτίβο της αρχαίας τραγωδίας, ο Λάνθιμος ποντάρει σε μια οικογενειακή ιστορία που μιλάει –τελικά- για έναν ατέλειωτο κύκλο αναπόδραστης βαρβαρότητας.
I am Sam
Ένας καθηλωτικός Σον Πεν στο ρόλο του μπαμπά με διανοητική καθυστέρηση που παλεύει να κρατήσει την επιμέλεια της κόρης του. Μια ταινία που αγαπήθηκε από το κοινό και ένας από τους ,πλέον, κινηματογραφικά προσφιλείς μπαμπάδες. Κι αν οικογενειακό δράμα και κλισέ συνορεύουν –κινηματογραφικά- απόλυτα, κι αν η σκηνοθέτης (Τζέσι Νέλσον) ποντάρει στο δάκρυ κορόμηλο, η ιστορία του Σαμ παραμένει σπαρακτική.
Πατέρας και Γιος
Ένας από τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες της εποχής μας, ο Χιροκάζου Κορέ-έντα, αψηφά ,εδώ, την κινηματογραφικά βαρυτική έλξη του κλισέ και την αβάσταχτη γοητεία του βραζιλιάνικου μελοδράματος και μας χαρίζει ένα από τα καλύτερα οικογενειακά δράματα του 21ου αιώνα. Από σφάλμα, τα παιδιά ενός ζεύγους διαφορετικών κοινωνικών τάξεων, θα ανταλλαχθούν στο μαιευτήριο. Όταν το λάθος θα αποδειχθεί, ο εργασιομανής πλην πλούσιος μπαμπάς καλείται να καλύψει του κενό του φτωχού πλην παρόντα τέως μπαμπά. Ο Κορέ-έντα, εδώ, ανάβει τη φωτιά των οικογενειακών δεσμών και μοιάζει να πιστεύει ότι τελικά η προαιώνια φωτιά της οικογένειας δεν σβήνει ποτέ.
Άγριες Φράουλες
Το βάρος της ύπαρξης, το τελεσίδικο του θανάτου και το αναπόφευκτο γήρας aka η σφραγίδα της προβληματικής του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν. Εδώ, ένας ηλικιωμένος καθηγητής σπεύδει να συναντήσει την κόρη του, σε ένα από τα αρχετυπικά υπαρξιακά road movies με πρωταγωνιστή έναν μπαμπά σε αναζήτηση οικογενειακής και προσωπικής ταυτότητας.
Ψεύτης Ήλιος
Στην, ίσως, καλύτερη κινηματογραφικά στιγμή του, ο Νικίτα Μιχάλκοφ, μπλέκει στα κινηματογραφικά του δίχτυα τη σχέση μπαμπά κόρης και τη Σταλινική Ρωσία. Και μετατρέποντας το συλλογικό σε ατομικό μας αφηγείται μια ιστορία πολιτικής αυταπάρνησης και αιώνιας οικογενειακής αγάπης.
Bonjour Tristesse
Κι αν η γοητεία του Χολιγουντιανού μελοδράματος παραμένει άσβεστη, ο Ότο Πρέμινγκερ ποντάρει, εδώ, στην ιστορία ενός μπαμπά πλέιμποι (Ντέιβιντ Νίβεν) σε αιώνια θερινή ραστώνη πολυτελείας σε κάποια γαλλική βίλα ,μετά της νεαρής κόρης του (Ζαν Σεμπεργκ). Η κανονικότητα της αφθονίας ποτού και γυναικών, θα διαταρχθεί από την άφιξη μιας παλιάς φίλης πλην γοητευτικής γυναίκας (Ντέμπορα Κερ). Γιος και κόρη θα κληθούν, τότε, να χωρίσουν τα τσανάκια της αυτοκόλλητης τους ύπαρξης με συνέπειες αμοιβαία καταστροφικές.
The shining
Σε ένα από τα καλύτερα θρίλερ όλων των εποχών, ο Τζακ Νίκολσον πρωταγωνιστεί στο ρόλο του μανιακού δολοφόνου μπαμπά με το τσεκούρι. Όταν, λοιπόν, μπαμπάς, μαμά και γιος θα αναλάβουν τη φύλαξη ενός ξενοδοχείου κλειστού για το χειμώνα, η προβλεπόμενη χειμέρια νάρκη θα ξυπνήσει δολοφονικά ένστικτα και αγνή παράνοια που θα οδηγήσει σε τραγικό αιματοκύλισμα.
Κλέφτης Ποδηλάτων
Στην κλασική ταινία του Βιτόριο ντε Σίκα, μπαμπάς και γιος αναζητούν ένα κλεμμένο ποδήλατο. Με αφορμή μια κλοπή, ο ντε Σίκα δημιουργεί μια ταινία αγωνιώδους αναζήτησης που μιλάει απροκάλυπτα για τη μάστιγα του μοιραίου κοινωνικού αποκλεισμού και για την απόλυτη πίστη στην ισχύ των οικογενειακών δεσμών.
Γροθιές στους Τοίχους
Ο 19χρονος Έρικ βρίσκεται στη φυλακή όπου συναντά τον –επίσης κρατούμενο- πατέρα του. Όταν, ο Έρικ δεν θα διστάσει να προκαλέσει τριγμούς στην όποια κανονικότητα της φυλακής με τις βίαιες του αντιδράσεις, ο πατέρας του θα αναλάβει το ρόλο του αυτονόητου σωτήρα. Ο Ντέιβιντ Μακένζι μας μιλάει ,εδώ, για την οικογενειακή αγάπη ως αναπόδραστη σωτηρία- ακόμα κι εκεί που δεν το περιμένεις.
Φως στο σκοτάδι
Στην ταινία που είδαμε φέτος το χειμώνα στις σκοτεινές αίθουσες, ο Κέισι Άφλεκ μας χάρισε ένα post apocalyptic οικογενειακό δράμα. Μετά τον αποδεκατισμό του ανθρώπινου γένους από κάποια πανδημία, πατέρας και κόρη καλούνται να αντιμετωπίσουν τη σφοδρότητα της μεταξύ τους σχέσης και τη βαρβαρότητα του ανθρώπινου γένους. Εδώ, τα οικογενειακά δεσμά είναι απόλυτη επιλογή και μοναδική διέξοδος από την αναπόφευκτη ωμότητα.
Affliction
Ο Πολ Σράντερ, σε μια ακόμα, ιδιοσυγκρασιακή ταινία παραδίδει, εδώ, την ιστορία μπαμπά (Τζέιμς Κόμπουρν) γιου (Νικ Νόλτε) σε ένα καταχρηστικό γαιτανάκι εκατέρωθεν βίας. Μια ιστορία για την οικογένεια ως αναπόδραστό φόρτωμα στην πλάτη και για τα οικογενειακά δεσμά ως προαιώνιο βάρος.
Είδα
Video
