Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Πώς μιλάμε στο παιδί μέσω του θεάτρου για την απώλεια;

Γράφει η ψυχολόγος Χριστίνα Καγγέλη 

Ένας από τους λόγους για τους οποίους θα επιλέγαμε να παρακολουθήσουμε μια παράσταση μαζί με κάποιο παιδί είναι η δυνατότητα που μας προσφέρει το θέατρο να γνωρίσουμε καλύτερα τη ζωή και εμπειρίες που δεν έχουμε ακόμη αποκτήσει, να έρθουμε αντιμέτωποι με χαρακτήρες και συμπεριφορές που δεν έχουμε ακόμη ανακαλύψει στο περιβάλλον μας, να προσεγγίσουμε τρόπους ζωής που διαφέρουν από το δικό μας, είτε περισσότερο είτε λιγότερο. Έτσι θα το βοηθήσουμε να εξοικειωθεί με τη ζωή εν γένει. Ωστόσο το θέατρο δεν αφορά μόνο τη ζωή, αλλά και το θάνατο, επομένως ενδείκνυται για την εξοικείωση με την ιδέα της απώλειας ενός αγαπημένου προσώπου. 

 

Μια παράσταση με σαφείς αναφορές σε περιστατικά απώλειας μέσα σε μια οικογένεια θα βοηθήσει ένα παιδί να αντιληφθεί ότι και ο θάνατος ενός κοντινού προσώπου είναι κάτι που ενδέχεται να συμβεί, είναι κομμάτι της ίδιας της ζωής, ότι ο άνθρωπος είναι τρωτός και το τέλος αναπόφευκτο. 

 

Είναι πολύ σημαντικό μέσω του θεάτρου ένα παιδί να συνειδητοποιήσει την ύπαρξη του πόνου, ώστε να είναι κατά κάποιο τρόπο προετοιμασμένο για ένα τέτοιο ενδεχόμενο και να μη λυγίσει από το βάρος της απώλειας που θα το καταστήσει ευάλωτο. Οι προσλαμβάνουσες που θα έχει θα το βοηθήσουν να επεξεργαστεί κάποια πράγματα στο μυαλό του και τελικά να διαχειριστεί μια ανάλογη επώδυνη κατάσταση. 

 

Επομένως ένα παιδί παρακολουθώντας κάποιο θεατρικό έργο με τέτοια θεματολογία έχει την ευκαιρία αφενός να κατανοήσει ότι ο θάνατος ενός από τα πρόσωπα του έργου είναι απλώς κομμάτι του σεναρίου που βασίζεται στην πραγματικότητα, αφετέρου να παρατηρήσει πώς μεταβάλλονται οι σχέσεις των μελών μιας οικογένειας όταν ο θάνατος χτυπά την πόρτα, πώς εξελίσσεται η καθημερινότητά τους και με ποιο τρόπο κάθε μέλος διαχειρίζεται το συγκεκριμένο γεγονός. Δεδομένου ότι, όπως και στην πραγματικότητα, ο καθένας αντιδρά διαφορετικά σε περιπτώσεις απώλειας, έτσι και μια παράσταση καταγράφει διαφορετικές αντιδράσεις, συμπεριφορές που αντιστοιχούν σε διαφορετικές νοοτροπίες. 

 

Το παιδί ως θεατής έρχεται αντιμέτωπο με όλο το φάσμα των αντιδράσεων που συνοδεύουν το γεγονός του θανάτου ενός οικείου προσώπου και αποκτά την ικανότητα να διακρίνει ποια αντιμετώπιση είναι πιο αποτελεσματική ώστε να μπορέσει να περιοριστεί ο αντίκτυπος του τραγικού συμβάντος στην καθημερινότητα της οικογένειάς του. Επίσης μαθαίνει πώς θα στηρίξει τα μέλη της οικογένειας που θα αντιδράσουν πιο έντονα, ενώ συνειδητοποιεί με ανακούφιση ότι, αν η απώλεια το καταβάλει, θα βρει συμπαράσταση στα άτομα του περιβάλλοντός του. Σε αυτά θα αναζητήσει λόγια παρηγοράς, μια ζεστή και τρυφερή αγκαλιά ή απλώς την επιβεβαίωση της παρουσίας τους στη ζωή του. Το παιδί θα καταφέρει έτσι να ενισχύσει τις άμυνές του απέναντι σε ένα τόσο επώδυνο γεγονός, θα ωριμάσει και θα μπορέσει να σταθεί στα πόδια του αν συμβεί κάτι ανάλογο και στο δικό του περίγυρο και θα στηρίξει τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. 

 

Συνεπώς μια θεατρική παράσταση καταρχήν βοηθά το παιδί να προσεγγίσει την έννοια της απώλειας, να την επεξεργαστεί, να κατανοήσει ότι είναι άμεσα συνυφασμένη με την ίδια τη ζωή, να εξοικειωθεί με την ιδέα του θανάτου και ίσως τελικά και να συμφιλιωθεί με αυτή. 

 

Ως εκ τούτου η επιλογή μιας θεατρικής παράστασης με ανάλογη θεματολογία είναι μείζονος σημασίας. Συνιστά αναμφίβολα μία από τις πλέον αποτελεσματικές μεθόδους προετοιμασίας ενός παιδιού για τις τραγικές στιγμές της ζωής, ώστε να είναι ηθικά και συναισθηματικά ισχυρό απέναντι σε οτιδήποτε δυσάρεστο μπορεί να προκύψει και να διαταράξει την οικογενειακή του γαλήνη, την καθημερινότητά του.

Χριστίνα Καγγέλη Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.