Όλες οι ερμηνείες της είναι ακόμη χαραγμένες στη μνήμη μου. Θα αναφέρω χαρακτηριστικά κάποιες από τις τελευταίες, την περσινή της εμφάνιση στο «Όταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί», όπου δεν έβγαλε λέξη και όμως δεν μπορούσες να πάρεις τα μάτια σου από πάνω της, το σπαρακτικό μονόλογο της Σόνιας στο «Θείο Βάνια», την αιλουροειδή της κίνηση ως γυναίκα που χάνεται με μια τσάντα στα χέρια στο «Μετατόπιση προς το Ερυθρό», και θα σταματήσω εδώ για λόγους οικονομίας.
Συναντηθήκαμε με την Αλεξία στο καμαρίνι της στο Θέατρο Ιλίσια, όπου τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά… Πόσο; Πόσο πιθανό είναι να διακόπτεται μια συνέντευξη για να… μαχαιρωθούν οι συμπρωταγωνιστές της παράστασης; «Αλεξία, πάμε να κάνουμε μαχαιρώματα!» ακούγεται η φωνή του Νίκου Ψαρρά και στο μαγνητοφωνάκι πατιέται το Pause. Η παράσταση θα αρχίσει σε λίγο και οι δύο συμπρωταγωνιστές θα θέσουν και πάλι το ερώτημα «Φοβάσαι;»
Η Νάνσυ που υποδύεσαι στο «Φοβάσαι;» πλησιάζει έναν serial killer γιατί, όπως του λέει, γοητεύεται από τα ποιήματά του. Εσύ πώς μπήκες στην ψυχοσύνθεση αυτής της γυναίκας;
Όταν δουλεύω πάνω σε ένα νέο έργο, καταρχήν προσπαθώ να αντιληφθώ τη δομή του κειμένου και στη συνέχεια μελετώ τα πρόσωπα. Αυτό λοιπόν που παρατήρησα διαβάζοντας το έργο του Άνταμ Σάιντελ είναι ότι δεν εστιάζει τόσο στην ψυχοσύνθεση των ηρώων και στους λόγους για τους οποίους έφτασαν στο συγκεκριμένο σημείο με βάση το παρελθόν τους, τα βιώματά τους, τις εμπειρίες τους κ.λπ., αλλά, αντίθετα, επικεντρώνεται στην προσπάθειά τους να συναντηθούν. Συνειδητοποίησα ότι αυτό που αποκαλύπτει τον πυρήνα του κειμένου είναι το «εδώ και τώρα» των ηρώων και όχι το παρελθόν τους, όπως σε άλλα έργα. Στο «Φοβάσαι;» σκόπιμα ο συγγραφέας δίνει ελάχιστες πληροφορίες για τους δύο βασικούς ήρωες. Συχνά ειπώθηκε από την Έλενα Kαρακούλη στις πρόβες ότι είναι σαν ένα όνειρο και όσο περνά ο καιρός αυτό επιβεβαιώνεται.
«Δεν χρειάζεται να φοβάσαι, δεν θα σε πληγώσω». Αυτός είναι ο μεγαλύτερος φόβος στις ανθρώπινες σχέσεις;
Μπορεί να ακούγεται κοινότοπο, αλλά όντως είναι.
Σας επισκέφτηκε και είδε την παράσταση ο Άνταμ Σάιντελ, ο συγγραφέας του «Φοβάσαι;» Πώς ήταν η συνάντησή σας;
Ήταν πολύ συγκινητικό που βρισκόταν εδώ. Είναι νέος άνθρωπος, ιδιαίτερα προσιτός, και ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίσαμε το κείμενό του ήταν πολύ κοντά σε αυτό που ήθελε. Έμεινε πολύ παραπάνω από ικανοποιημένος και αυτό μας γέμισε όλους χαρά.
Ο ίδιος λέει για το έργο ότι τον ενδιέφερε να αναδείξει και την πλευρά του θύτη, γιατί μικρός έβλεπε θρίλερ αλλά σε αυτά ποτέ δεν αποκαλυπτόταν σχεδόν τίποτα για τους δολοφόνους…
Ναι, και είναι ωραίο αυτό, γιατί είναι άλλο να προσπαθείς να προσεγγίσεις την ψυχοσύνθεση ενός θύτη και άλλο να προσπαθείς να κατανοήσεις τη λειτουργία του. Γι’ αυτό τα πρόσωπα του έργου δεν είναι μόνο θύτες ή μόνο θύματα. Και με αυτό τον τρόπο αποκαλύπτεται αυτή η σκοτεινή «πλευρά». Μια διάσταση που όλοι έχουμε εν δυνάμει, όχι του δολοφόνου βέβαια αλλά του θύτη.
«Τα ποιήματά σου είναι ό,τι θα έπρεπε να είναι η ποίηση», του λέει η Νάνσυ. Τι θα έπρεπε να είναι η ποίηση;
Δεν υπάρχουν «πρέπει» στην ποίηση. Όταν ένα έργο τέχνης σε συγκινεί, σου μεταδίδεται κάτι που δεν χωρά σε λέξεις. Η Νάνσυ ισχυρίζεται ότι διαβάζοντας τα ποιήματά του θέλησε να συναντήσει τον Μπιλ. Ίσως γιατί ακόμα και αυτός, ένας κατά συρροήν δολοφόνος, μπροστά στο χαρτί είναι απροστάτευτος. Όπως και στο θέατρο.
Έχεις νιώσει απροστάτευτη στο θέατρο;
Βεβαίως, αυτό επιδιώκω, να μην είμαι προστατευμένη.
Όταν οι συνθήκες είναι ιδανικές, κάτι πολύ σπάνιο, αυτό ακριβώς συμβαίνει. Υπάρχει ένα τόσο ισχυρό πλαίσιο, είναι τόσο καλά δομημένα τα πράγματα, που ο ηθοποιός μπορεί να είναι εκτεθειμένος.
Το πιο σημαντικό γι’ αυτό είναι οι συνεργάτες;
Ναι, οι άνθρωποι είναι το παν, ωστόσο και το έργο και οι συνθήκες είναι σημαντικά. Δεν είναι αυτός πάντα ο στόχος, «να είμαστε απροστάτευτοι», αλλά είναι ευτυχία όταν συμβαίνει και δεν ξεχνάς αυτές τις πολύτιμες στιγμές.
Επομένως να μη σε ρωτήσω αν ονειρεύεσαι ρόλους.
Σαφώς και ονειρεύομαι ρόλους. Παλαιότερα όχι, αλλά τώρα, όσο ενηλικιώνομαι στο θέατρο, βεβαίως και ονειρεύομαι.
Για παράδειγμα;
Ντρέπομαι να τους πω, κυρίως του κλασικού ρεπερτορίου. Ένας ηθοποιός, πέρα από το ναρκισσισμό και τη φιλοδοξία που αναπόφευκτα κουβαλά, επιθυμεί να έχει χώρο. Θέλει να έχει υλικό σύνθετο για να μπορεί να προχωρά και να εξελίσσεται.
Είχες κάνεις και μια σκηνοθετική απόπειρα με βάση την ποίηση, με το «Είμαι αριστερόχειρ ουσιαστικά» του Μανόλη Αναγνωστάκη. Τι αποκόμισες από αυτή την εμπειρία;
Μου πήρε πολλά χρόνια να καταλάβω τι σημαίνει να είσαι ηθοποιός. Η σκηνοθεσία καταρχήν με βοήθησε σε αυτή την αναζήτηση. Πέρα όμως από αυτό ανήκω σε μια γενιά ηθοποιών που είχαμε την τύχη, λόγω συγκυριών, να έρθουμε σε επαφή με ιδιοφυείς ανθρώπους όσον αφορά τη τέχνη τους, που διέθεταν συγχρόνως μια πνευματικότητα, που πλέον εκλείπει. Παράλληλα είχαμε τη δυνατότητα να κάνουμε πρόβες για μεγάλα διαστήματα. Με λίγα λόγια υπήρχε μια περίοδος μάθησης για τους ηθοποιούς. Υπήρχε το περιθώριο του χρόνου. Σήμερα αυτό σχεδόν δεν υφίσταται. Ανήκω λοιπόν σε μια γενιά που κουβαλά μια γνώση που νιώθω πως πρέπει να μεταδοθεί, να μην πάει χαμένη, να μην αποτελέσει μια ιδιωτική υπόθεση: «Τα κατέκτησα, τα εφαρμόζω σε μια παράσταση, είτε ως ηθοποιός είτε ως σκηνοθέτης, θαυμάστε με!» Οπότε με αυτή τη λογική εγώ δεν σκηνοθετώ, ανταλλάσσω. Ακόμα και ως ηθοποιός αυτό κάνω. Μερικές φορές το διατυπώνω, αν και είναι κάπως σκληρό: «Ας ανταλλάξουμε τις ημιμάθειές μας». Επειδή στην Ελλάδα δεν υπάρχουν σχολές που να σου μεταδίδουν μια μέθοδο, αναγκαστικά οι ηθοποιοί την αποκομίζουμε από παντού. Εγώ όλα αυτά τα λέω «κομματάκια» που φτιάχνουν ένα πάπλωμα, μια κουρελού.
Το δικό σου «πάπλωμα» σε ποιους χρωστά τη σύνθεσή του;
Καταλυτική ήταν η επίδραση του Λευτέρη Βογιατζή και του Ανατόλι Βασίλιεφ. Αυτοί οι δύο με έχουν κυρίως επηρεάσει. Όμως από τις συνεργασίες πάντα παίρνω. Θυμάμαι λοιπόν και τις δημιουργικές συναντήσεις με όλους τους ανθρώπους που έχω γνωρίσει σκηνικά αυτά τα χρόνια. Τους ευγνωμονώ όλους, σκηνοθέτες και ηθοποιούς.
Στη «Μήδεια» του Βασίλιεφ έπαιζες μαζί με την κυρία Λυδία Κονιόρδου. Πώς σου φάνηκε η υπουργοποίησή της;
Είναι μια δύσκολη συγκυρία για τη χώρα σε όλα τα επίπεδα, οπότε οι άνθρωποι που αποφασίζουν να έχουν έναν πιο ενεργό ρόλο έχουν επίγνωση της ευθύνης τους. Εύχομαι καλή δύναμη, γερές αντοχές και καθαρή σκέψη γιατί είναι μια δύσκολη υπόθεση.
Η Αλεξία Καλτσίκη πρωταγωνιστεί στο "Φοβάσαι;", του Άνταμ Σάιντλ στο Θέατρο Ιλίσια – Βολανάκης
ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ:
Τετάρτη 21.00
Παρασκευή 22.30
Σάββατο 19.00
Κυριακή 18.00